وبینار چیست ؟

یک وبینار، در اصل، رویدادی مجازی و زنده است که به صورت آنلاین انجام می شود. وبینار می تواند یک جلسۀ آموزشی یا راهنما باشد که ارتباط صوتی و بصری، میان یک گوینده و شرکت کننده ها را در بر می گیرد. نرم افزار وبینار، امکان به اشتراک گذاری اسلایدها و شرکت تعاملیِ افراد از طریق چت باکس و سوال و جواب را فراهم می کند.وبینارها به شما فرصت یادگیری می دهند و درست مانند رویدادهای حضوری عمل می کنند؛ اما امتیازات دیگری هم دارند که در ادامه به آنها می پردازیم.

برگزاری وبینارهای آموزشی

در ابتدا، تعریفی از کلمۀ وبینار (Webinar) را که از ترکیب دو واژۀ Web و Seminar گرفته شده است، ارائه می دهیم و خواهیم گفت که وبینار چیست؛ سپس کارکرد و مزایای آن را بیان خواهیم کرد. با تصویرگران پویااندیش همراه باشید.

کاربرد وبینار چیست؟

کلمۀ وبینار، از «سمینار آنلاین» یا «سمینار مبتنی بر وب» گرفته شده است. بیشتر شرکت ها یک استراتژی بازاریابی رویدادی را اجرا می کنند که شامل تعامل های رودررو و حضوری می شود. مسئولان، رویداد مکانی را برای برگزاری رویداد رزرو می کنند و شرکت کننده ها باید خودشان را به آن محل برسانند. وبینارهای آنلاین، نوع متفاوتی از رویدادها هستند. کسب و کارهایی که تصمیم می گیرند یک وبینار را بسازند و میزبان آن باشند، این فرصت را در اختیار هر شخصی در هر کجای دنیا قرار می دهند که به صورت هم زمان در این رویداد شرکت کند (البته باید اختلاف زمان مکان های مختلف را هم در نظر داشت). نرم افزار وبینار به میزبان اجازه می دهد که یک ارتباط مجازی با شرکت کننده ها فراهم کند و شرکت کننده ها می توانند از خانه یا محل کار در رویداد مورد نظر شرکت کنند.

هدف یک وبینار چیست

هدف وبینارها، تدریس، توضیح یا آموزش دادن است؛ در حالی که هم شرکت های B2C (کسب و کار به مشتری) و هم شرکت های B2B (کسب و کار به کسب و کار) می توانند از وبینار در فعالیت های بازاریابی خود استفاده کنند، این تکنیک بیشتر از همه در بازاریابی B2B استفاده می شود.

شرکت ها با اهداف متفاوتی وبینار برگزار می کنند:

• آموزش شیوۀ استفاده از محصولشان
• توضیح و تفسیر محصول و به روزرسانی خدمات
• تدریس استراتژی های مشترک به بازار هدف خود از طریق جلسه های آموزش مربی محور
• برگزاری همایش و سمینار
• آموزش متون آموزشی از طریق مجازی

شرکت هایی که وبینار درست می کنند

شاید در اینجا این سوال برایتان پیش بیاید که کدام شرکت ها وبینار درست می کنند؟ وبسایت GoToWebinar ، 350 هزار و 890 وبینار را تجزیه و تحلیل کرد تا آمار جامعی از وضعیت وبینارها به دست بیاورد. در این بررسی مشخص شد که کدام صنعت بیشترین وبینارها را تولید می کند: صنعت نرم افزار و فناوری با 26 درصد سهم.

صنایعی که بیشترین وبینارها را برگزار کرده اند:

علاوه بر کسب و کارها، دانشگاه ها و سایر نهادهای آموزشی هم برای دانشجویان خود، وبینارهای آموزشی ترتیب می دهند. این یک روش مقرون به صرفه برای به اشتراک گذاری اطلاعات با تعداد زیادی از دانشجویان است؛ به خصوص وقتی که سخنران فردی تاثیرگذار و مشهور باشد، شاید نتوان سالنی برای گنجاندن تمام علاقه مندان فراهم کرد و وبینار، بهترین گزینه خواهد بود.

عناصر یک وبینار webinar چیست

شاید شما هم ویدیوهای آموزشی را در اینترنت تماشا کرده باشید؛ اما این ویدیوها، وبینار محسوب نمی شوند. برای اینکه یک رویداد آنلاین، وبینار محسوب شود، باید هفت عنصر زیر را در خود داشته باشد:

1. یک رویداد زنده

درست مانند هر رویداد دیگری، یک وبینار، زمان و تاریخِ از پیش تعیین شده ای دارد. بسیاری از شرکت ها، ویدیوهای خود را بعد از رویداد نیز در اختیار علاقمندان قرار می دهند. فردای روزی که وبینار برگزار شده است، مسئولان برای همۀ شرکت کننده ها و کسانی که ثبت نام کرده اند، یک لینک برای تماشای وبینار ارسال می کنند. این امر به افراد اجازه می دهد در زمان فراغت، وبینار را تماشا کنند تا این فرصت یادگیری را از دست نداده باشند. هرچند، باز هم باید زمانی برای شروع استریمِ زنده وجود داشته باشد و به همین خاطر هم هست که وبینار در اصل، یک رویداد است و صرفا یک ویدیو محسوب نمی شود. میزبانِ یک رویداد زنده با یک زمان و تاریخ تعیین شده، همان چیزی است که دو عنصرِ بعدی وبینار را ممکن می کند: شرکت کننده های آنلاین و فعال!

2. شرکت کننده های آنلاین (که می توانند از هر جای دنیا شرکت کنند!)

این یکی دیگر از ویژگی های مشترک بین وبینارها و رویدادهاست؛ شما نمی توانید بدون حضور شرکت کننده، یک رویداد/وبینار برگزار کنید. از آنجایی که وبینارها را می توان بر حسب تقاضا مشاهده کرد، نیازی به تعداد زیادی شرکت کننده نخواهید داشت؛ اما این تعداد نباید صفر باشد. بر اساس بررسی ها، 66 درصد از وبینارها، کمتر از 50 شرکت کنندۀ زنده دارند. به منظور افزایش دادن شرکت کننده ها، شرکت ها دقت زیادی برای انتخاب زمان و تاریخ برگزاری رویداد به خرج می دهند. بدون شرکت کننده، سازنده های وبینار نمی توانند نیازمندیِ بعدی خود، یک فعال بودن شرکت کننده ها را به اجرا دربیاورند.

3. تعامل و فعالیت

وبینارها همیشه روشی برای تعامل و فعالیتِ شرکت کننده ها در رویداد در نظر دارند. این تعامل می تواند به شکل های مختلفی رخ بدهد و این شکل های متنوع، به نوعِ نرم افزار وبینارِ مورد استفاده، وابسته خواهد بود. معمولا تمام وبینارها، یک قسمت سوال و جواب دار، برای شرکت کننده ها در نظر می گیرند. بسیاری از آن ها هم چت زنده را فعال می کنند. گاهی اوقات، سوالات به همین ترتیب ارائه می شوند چت خصوصی است و فقط میزبان وبینار می تواند سوالات را ببیند. گاهی هم چت به صورت زنده است و همۀ شرکت کننده ها می توانند نظرات را ببینند و به هم جواب بدهند.

عناصر تعاملی دیگر

یک عنصر تعاملی جالب دیگر، استفاده از پیمایش ها و رای گیری هاست. میزبان، سوالاتی را از پیش، آماده کرده است و شرکت کننده ها، چند دقیقه زمان دارند تا به آن پاسخ بدهند. نتایج را می توان فورا روی صفحه، نمایش داد. این عناصرِ تعاملی هستند که مشخص می کنند چرا بهتر است در وبینارها به صورت زنده شرکت کنیم. همیشه می توان آن ها را بعدا به صورت آفلاین هم تماشا کرد؛ اما شرکت در وبینار زنده، به این معناست که می توانید سوال خود را بپرسید، در رای گیری ها شرکت کنید یا با سایر شرکت کننده ها تعامل داشته باشید.

4. ویدیوی استریم شدۀ یک سخنران

برای اینکه شرکت کننده های وبینار، آموزش ببینند، شما به یک سخنران نیاز دارید که در مورد موضوع مورد نظر، صلاحیت سخنرانی داشته باشد و بر اساس تعریف وبینار، این سخنرانی باید از طریق یک ویدیوی استریمِ زنده اجرا شود. در وبینارها، سخنران نمی تواند شرکت کننده ها را ببیند؛ اما شرکت کننده ها باید بتوانند سخنران را ببینند.

5. اسلایدها

کمتر پیش می آید که در یک وبینار، خبری از اسلایدها نباشد، مخصوصا زمانی که در یک وبینار آموزشی یا صنفی شرکت می کنید! تنها، بهترین و کاریزماتیک ترین سخنران ها هستند که می توانند بدون استفاده از کمک های بصری، مخاطبانشان را جلب و میخکوبِ صحبت های خودشان کنند؛ در حالی که اسلایدها برای رویدادهای زنده هم اهمیت بالایی دارند، اهمیتشان در یک اتاق کنفرانس مجازی، بیشتر از قبل هم می شود. شرکت کننده ها در این وبینارهای آنلاین، به اندازۀ رویدادهای حضوری، انرژی ندارند و نیاز به تنوع بصری بیشتری در آن ها احساس می شود. اسلایدها، علاوه بر کمک بصری به فرایند یادگیری، می توانند به شرکت کننده ها کمک کنند تا تمرکز بیشتری بر روی رویداد داشته باشند.

6. صدا

بدون شک در کنار عناصر بصری یک وبینار، شرکت کننده ها باید بتوانند صدای صحبت هایی که سخنران انجام می دهد را هم بشنوند. به همین خاطر است که میزبان های وبینار و سخنران ها، باید یک میکروفن داشته باشند. برخی افراد صرفا از میکروفن کامپیوتر خود استفاده می کنند؛ اما می توان از تجهیزات پیشرفته تر هم برای بالا بردن کیفیت وبینار استفاده کرد.

7. نرم افزار وبینار

به منظور ترکیب و اجرای همۀ این عناصر، شما به یک نرم افزار وبینار نیاز دارید. این نرم افزار همان چسبی است که تمام موارد بالا را در کنار هم نگه می دارد و به شما این امکان را می دهد که یک رویداد تعاملی با شرکت کننده هایی از سرتاسر دنیا داشته باشید. نرم افزارهای وبینار، هم به صورت رایگان و هم غیررایگان در دسترس قرار دارند و دارای ویژگی ها و توانایی های متفاوتی هستند. بسته به نوع بستر نرم افزار وبیناری که دارید، یک یا چند تا از ویژگی های زیر در اختیارتان قرار خواهد گرفت:

ویژگی های نرم افزار وبینار

• به اشتراک گذاری صفحه نمایش
• رای گیری و پیمایش
• چت زنده
• ابزار سوال و جواب
• توانایی استریم

• پخش صدا و صوتِ از پیش ضبط شده
• ارسال دعوتنامه از طریق نرم افزار وبینار
• چند سخنرانِ هم زمان
• اعلان تقویم
• یادآورِ ثبت نام
• و…

یک وبینار چقدر طول می کشد؟

علاوه بر عناصر بالا، وبینار باید کمترین مدت زمان ممکن را داشته باشد. بر اساس بررسی های ON24 در سال 2018، مدت زمان متوسط برای بازدید از یک وبینار در این سال، برابر با 56.4 دقیقه بوده است و این یعنی بیشتر وبینارها حدود یک ساعت بوده اند. البته یک رویداد می تواند از این هم کوتاه تر باشد و مدت زمان ایده آل برای آن، بین 30 تا 45 دقیقه تخمین زده شده است.

سوالات متداول وبینار

چطور می‌توان در یک وبینار شرکت کرد ؟
با دریافت لینک یا کد ورود، در زمان مقرر وارد پلتفرم (مثلاً Zoom یا گوگل میت) می‌شوید. بعضی وبینارها نیاز دارند که از قبل ثبت‌نام کنید تا اطلاعات ورود یا رمزعبور به شما ارسال شود.

چرا وبینار روشی محبوب برای آموزش آنلاین شده است؟
مدرس و شرکت‌کنندگان از راه دور با یکدیگر ارتباط زنده برقرار می‌کنند. این روش هزینه سفر را حذف می‌کند و اشخاص در هر نقطه جغرافیایی می‌توانند در کلاس یا سمینار مجازی حضور داشته باشند.

چطور می‌توان محتوای اسلاید یا فایل‌های جانبی در وبینار را مشاهده کرد ؟
ارائه‌دهنده معمولاً با قابلیت اشتراک صفحه (Screen Sharing) اسلایدهای پاورپوینت یا PDF خود را به نمایش می‌گذارد. همچنین فایل‌ها را می‌توان در چت وبینار با دیگران به اشتراک گذاشت.

چرا برخی وبینارها امکان پرسش‌وپاسخ یا تعامل زنده فراهم می‌کنند؟
با فعال‌بودن میکروفون یا چت، شرکت‌کنندگان سؤال مطرح کرده و مدرس پاسخ می‌دهد. این تعامل باعث می‌شود وبینار از حالت یکطرفه خارج شده و تاثیرگذاری بیشتری داشته باشد.

چگونه می‌توان کیفیت صدا و تصویر در وبینار را بهبود داد؟
اتصال پایدار اینترنت و استفاده از هدفون یا میکروفون جداگانه تأثیر زیادی دارد. همچنین کم‌کردن ترافیک دیگر برنامه‌های اینترنتی (دانلود ، پخش ویدیو) برای تمرکز و کیفیت بهتر توصیه می‌شود.

چطور در پایان یک وبینار می‌توان گواهی دریافت کرد؟
برخی برگزارکنندگان شرط تکمیل حضور، آزمون یا ثبت‌نام رسمی دارند. در صورت تحقق شرایط، گواهی را ایمیل می‌کنند یا در سایت قابل دانلود است. این رویکرد برای اطمینان از مشارکت مؤثر افراد اعمال می‌شود.

چرا زمان‌بندی و برنامه‌ریزی وبینار اهمیت دارد؟
برخی شرکت‌کنندگان در مناطق زمانی مختلف هستند . اعلام زمان دقیق (ساعت و تاریخ) به‌صورت جهانی (مثلاً UTC) و ارسال یادآور ایمیلی کمک می‌کند همه به‌موقع وصل شوند.

چطور می‌توان یک وبینار برگزار کرد؟
با انتخاب پلتفرم (Zoom، WebinarJam، اسکایپ و غیره)، زمان برگزاری را تعیین می‌کنید. سپس لینک یا کد ورود را برای مخاطبان می‌فرستید و در روز موعود با اشتراک تصویر و صوت، محتوای خود را ارائه می‌دهید.

چرا ضبط وبینار برای افراد غایب یا مرور مجدد مفید است ؟
برخی ممکن است نتوانند در زمان برگزاری آنلاین حاضر شوند. ضبط جلسه به آن‌ها اجازه می‌دهد ویدئو را بعداً ببینند. همچنین حاضرین هم برای یادآوری مطالب می‌توانند از رکورد استفاده کنند.

چطور می‌توان در وبینار نظم را حفظ کرد تا تداخلی بین سؤال‌ها و ارائه نباشد ؟
در شروع جلسه، مدرس توضیح می‌دهد که پرسش‌ها را چگونه بپرسند. معمولاً ابتدا همه میکروفون‌ها خاموش‌اند و در پایان هر بخش مدرس اجازه می‌دهد میکروفون باز یا پرسش‌ها در چت مطرح شوند.

چطور می‌توان برای وبینار تبلیغات مؤثرتری داشت؟
اشتراک‌گذاری لینک ثبت‌نام در شبکه‌های اجتماعی و ارسال ایمیل گروهی به فهرست مخاطبان تخصصی، افراد علاقه‌مند را جذب می‌کند. درج پوستر یا تیتر جذاب هم به جلب توجه کمک می‌کند.

چرا وبینار رایگان در ابتدا می‌تواند اعتماد مخاطبان را جلب کند ؟
افراد می‌توانند کیفیت ارائه و محتوای برگزارکننده را بدون پرداخت هزینه تجربه کنند. با رضایت از جلسه رایگان، احتمال شرکت در رویدادهای بعدی یا پرداختی بیشتر می‌شود.

چطور ارزیابی رضایت شرکت‌کنندگان پس از وبینار انجام شود؟
ایجاد پرسش‌نامه کوتاه یا فرم نظرسنجی در پایان وبینار یا ارسال لینک آن به ایمیل حاضرین، بازخوردهای صریحی درباره کیفیت محتوا و ارائه فراهم می‌کند و برای بهبودهای آتی مفید است.

چگونه ضبط وبینار را به‌صورت ویدئوی آموزشی در دسترس قرار دهیم ؟
فایل ضبط‌شده را در پلتفرم‌های ویدئویی یا فضای ابری آپلود کرده و لینک آن را در سایت یا ایمیل گروهی ارسال می‌کنیم. برخی نیز اشتراک ویژه می‌گذارند و دسترسی را محدود می‌کنند.

چرا تعامل تصویری با دوربین روشن در وبینار مهم است؟
شرکت‌کنندگان حس می‌کنند با یک انسان واقعی روبه‌رو هستند و توجه بیشتری می‌کنند. مدرس نیز از واکنش چهره‌ها می‌تواند میزان توجه و درک مخاطبان را بسنجد.

چطور مدیریت پرسش‌ها در وبینارهای پربازدید انجام می‌شود؟
گماردن یک مدیر جلسه یا Moderator برای مشاهده چت و گزینش پرسش‌های مهم، از شلوغی جلوگیری می‌کند و به مدرس اجازه می‌دهد بدون حواس‌پرتی روی ارائه تمرکز کند.

چرا استفاده از بخش نظرسنجی زنده (Poll) در وبینار مفید است ؟
ارائه‌دهنده با یک سؤال چهارگزینه‌ای سریع می‌تواند علایق یا سطح دانش مخاطب را در همان لحظه بسنجد. نتیجه نظرسنجی فوری نشان داده می‌شود و تعامل افزایش می‌یابد.

چطور می‌توان کیفیت وبینار را با مثال‌ها و مطالعه موردی بالا برد؟
افراد اغلب به مثال‌های واقعی یا داستان‌های موفقیت علاقه نشان می‌دهند. ترکیب تئوری و مصداق عملی موجب درک بهتر مطالب و یادآوری بلندمدت می‌شود.

چگونه امنیت وبینار را برای جلوگیری از ورود افراد مزاحم تأمین کنیم؟
قرار دادن رمز عبور یا انتظار در اتاق لابی و اجازه ورود دستی باعث می‌شود فقط مدعوین واقعی وارد شوند. همچنین می‌توان قابلیت اشتراک‌گذاری صفحه را برای مهمانان غیرفعال کرد.

چرا پیگیری پس از وبینار از طریق ایمیل یا پیامک اهمیت دارد ؟
یادآوری نکات مطرح‌شده، ارسال فایل‌های جانبی یا پرسش‌های پیگیری باعث می‌شود مخاطبان حس ارتباط بیشتری داشته باشند و فرصت تبدیل‌شدن به مشتری بالقوه را هم بالا می‌برد.

مطالعه بیشتر:

چگونگی شبیه سازی انفجارها در نرم افزار Maya کاربردهای زیبراش در علوم اتوکد چیست ؟ اهمیت آموزش نرم افزار ایلوستریتور کورل دراو چیست ؟ تفاوت فتوشاپ با ایلوستریتور و ایندیزاین نکاتی برای طراحان وب در آماده سازی فایل چاپی در ایندیزاین آموزش ساخت کلیپ دوره ساخت تیزرهای تبلیغاتی آموزش کاهش چروک های صورت در فتوشاپ مقایسه Visualize سالید ورکس در دو نسخه استاندارد و پروفشنال نورپردازی در تری دی مکس رندر در اسکچاپ پایتون چیست به همراه کاربردهای آن + فیلم ویژگی‌های جدید در آخرین نسخه نرم‌افزار جمینی