مجسمه سازی سه بعدی : چگونه با سبک خودتان کار کنید

ما در اینجا از چهار استاد زبر دست کمک گرفته ایم تا در خصوص مهارت های بنیادی که پایه و اساس مجسمه سازی دیجیتال را پی ریزی می کند بحث و تبادل نظر کنند و شما را در خلق مجسمه های سه بعدی خیره کننده یاری دهند.

اصول اولیه مجسمه سه بعدی

مجسمه سازی دیجیتال نظمی بسیار شبیه به همتای منعطف و ملموس خود دارد. “رودولف برس” چهارسال تجربه به عنوان طراح شخصیت سه بعدی و همچنین پیشینه بسیار قوی در مجسمه سازی سنتی دارد. برس می گوید: “من در دانشکده هنرهای تجسمی مجارستان، هنرهای سنتی را آموختم؛ همچنین به خاطر دوسال فعالیت در زمینه مجسمه سازی سنتی دیپلم افتخار دریافت کردم. پس از تمام اینها تصمیم گرفتم وارد صنعتی مفرح و جزئی از دنیای هنر دیجیتال شوم.

تنها تعداد کمی هنرمند که صلاحیت بحث در خصوص مهارت های بنیادی مجسمه سازی دارند و به خوبی این مهارت ها را در دنیای دیجیتال ترجمه می‌کنند وجود دارد. برس گفت: تجربه سنتی مبنای بسیار خوبی برای آغاز مجسمه سازی دیجیتال است.
یک نرم افزار بخصوصی وجود دارد که به برس در خلق آثار گذشته اش کمک کرده است. برس در ادامه گفت: ” زیبراش در زندگی من یک معجزه واقعی بود و من از ابتدا می خواستم که در محیط آن کار کنم. کار با زیبراش تجربه کاملا متفاوتی بود، با وجود آن روند یادگیری مانند کار سنتی و بازی با خاک رس و تراش دادن چوب بود.

حتی با وجود نرم افزاری مانند زیبراش، برس قاطعانه می گوید که تفاوت های کلیدی میان روش های دیجیتالی و سنتی وجود دارد: بزرگترین تفاوت این است که شما احساس واقعی به مواد خود ندارید.
این حقیقت نیز وجود دارد که وقتی شما یک سنگ را می تراشید و یا یک قاب فلزی برای مجسمه رسی خود می سازید دیگر خبری از کلید ” آندو” نیست. روند مجسمه سازی در اصل یکسان است، با وجود آن معتقدم که در معرفی روش های چاپ سه بعدی مجسمه متفاوت خواهد بود.

بیشتر بخوانید: مجسمه سازی با زیبراش

برس روند هنری خود را بی نظم توصیف کرد و توضیح داد همه چیز از یک ایده که معمولا از یک تصویر و یا یک تجربه از زندگی واقعی نشات می‌گیرد آغاز می شود، در آغاز همه چیز می تواند تغییر کند.
او افزود : فرم به آرامی شکل می گرفت و من می توانستم چهره یک دختر معمولی را به صورت دختری خون آشام تغیر دهم. به عبارت ساده سعی نکنید به ایده اولیه خود بچسبید، همه چیز تغیر می کند.

سبک خودتان را بیابید.

“رادیان ولاسوف”، یک طراح شخصیت سه بعدی در روسیه است. ولاسوف 6 سال تجربه در این صنعت را در کارنامه خود دارد. ولاسوف می گوید یادگیری زیبراش را از اواخر سال 2007 آغاز کردم. حالا زمانی است که ولاسوف با علاقه بسیار به گذشته نگاه می کند: ” آن زمان کودکی با آرزوها و آرمان های بزرگ بودم. این انگیزه را داشتم که در سه بعدی بهترین باشم.

من این انگیزه های الهام بخش را در میان انجمن زیبراش و هنرمندانش که آثار و طرح هایشان را به اشتراک می گذاشتند یافتم.
این برای من یک نیرو محرکه بسیار قوی بود. یک پسربچه 13 ساله را در نظر بگیرید که در یک روستا زندگی می کند و با استفاده از اینترنت می تواند با هنرمندانی از سراسر دنیا ارتباط برقرار کند.”

کارهای ولاسوف بیانگر یک سبک منحصر به فرد و تمایل شدید برای به تصویر کشیدن شخصیت های بیادماندنی و تاثیر گذار است. وی در پاسخ به این سوال که چگونه به سبک بصری منحصر به فرد خود دست پیدا می کند گفت: ” فقط زمانی که ایده ای در ذهن دارم به دستانم اجازه می دهم آزادانه حرکت کند.”

علی رغم رویکرد گذشته ولاسوف نسبت به مجسمه سازی، ولاسوف تلاش می کند خود را در الهامات غرق کند. ولاسوف در این باره می گوید: ” من از تصاویر مرجع برای یافتن فضای مناسب استفاده می کنم. برای تصاویری بر پایه ایده ام جستجو می کنم. هنگام کار به موسیقی گوش می دهم. موسیقی دریایی از ایده است. موسیقی به ایجاد تصاویر در ذهن من کمک می کند.”

حتی برای روح خلاقی مانند ولاسوف نیز زمان هایی پیش می آید که الهام و انگیزه به سختی به وجود می آید. وقتی این توقف خلاقیت رخ می دهد ولاسوف صبورانه و در آرامش منتظر می ماند تا از این مرحله گذر کند. او افزود:” می دانم که اگر امروز نتوانم کاری را انجام دهم، فردا آن را انجام می دهم.
در عوض بازی کامپیوتری می کنم، یچیزی می بینم، بیرون می روم و تلاش می کنم ریلکس کنم. ” به عقیده ولاسوف اینکه فعالیت خود را پس از مدتی برای استراحتی کوتاه تغییر دهید بسیار مهم است.

ابزار مناسب را انتخاب کنید

علی رغم داشتن سبک منحصر به فرد خود، ولاسوف اصرار دارد که او هیچ تکنیک غیر معمول و خاصی در طراحی هایش استفاده نمی کند. او از یک براش تنظیم شده برای تمامی تصاویرش استفاده می کند و هیچ حقه ای نیز در کار نیست. به اعتقاد ولاسوف برای هر طرح دیجیتال 5 مساله ضروری وجود دارد: یک کامپیوتر، زیبراش، یک براش استاندارد، دست های ثابت و یک ذهن آزاد.

در نهایت ولاسوف توصیه های خردمندانه ای را برای آنها که در دنیای مجسمه سازی دیجیتال جدید هستند ارائه می کند:” صبور باشید، عجله نکنید، در هر موردی برای آنکه به نتیجه برسید به زمان نیاز دارید. ” او همچنین توصیه هایی برای به حد اعلا رسیدن در مهارت های بنیادی در مجسمه سازی دارد: ” آناتومی را یاد بگیرید، تلاش کنید آنچه را که در حال ساخت آن هستید با همه وجودتان حس کنید.”

راندمان مجسمه سازی سه بعدی خود را بهبود بخشید.

“کیتا اوکادا” ، مجسمه ساز دیجیتال و مدیرعامل ویلارد می گوید: من مدت ها است که تمامی مخلوقات را دوست دارم. او تجربه زیادی در خلق مخلوقات دارد. کیتا تا به حال جوایز بیشماری برای آثارش دریافت کرده است و از استعدادش در صنعت بازی های ویدیویی بهره برده است. او در مورد چگونگی شروع به کارش در صنعت دیجیتال می گوید: به جای استفاده از ابزار های DCC، تصمیم گرفتم به دنبال راه کارآمدتری برای خلق آثار واقع گرایانه باشم.

با نگاهی به نمونه کارهای اوکادا، سبک منحصر به فرد و استعداد او برای جزئیات پیچیده و آثار جذابش کاملا مشهود است. وقتی از او سوال می شود که چگونه چنین سبک منحصر به فردی را توسعه داده است. اوکادا به ما اطمینان می دهد که او تنها به تمرین ادامه می دهد و مدل های بیشماری را خلق می کند تا در نهایت به سبکی برسد که بتواند به راحتی با آن کار کند.

درست مانند برس و ولاسوف، اوکادا نیز برای مجسمه سازی به زیبراش علاقه بسیاری دارد. او می گوید: ” عمدتا از زیبراش استفاده می کنم، اما معمولا از چیزهایی که از پیچیدگی بیشتری برخوردارند استفاده نمی کنم.
اوکادا به نرم افزار “اوتودسک” علاقه مند است، چرا که این نرم افزار به او این اجازه را می دهد که جزئیات واقع گرایانه تری مانند حکاکی و کنده کاری را روی مدل های رسی ایجاد و طرح ریزی کند.

ویلارد، شرکت اوکادا انواعی از مدل ها و هنرهای مفهومی را به میزان کافی می سازد. خلق این محصولات تمرکز اصلی و نقطه قوت آن ها است.
اوکادا می گوید: ” این مدل ها تنها برای فیلم ها استفاده نمی شود، بلکه برای مدل های مفهومی، بازی های ویدیویی و … نیز  می توان از آن استفاده کرد.”

هنگامی که پای ایجاد شغل در مجسمه سازی دیجیتال به میان می آید، اوکادا قدرت رسانه های جمعی را می ستاید: ” امروزه شما می توانید اثر هنری خود را در رسانه های جمعی در معرض نمایش بگذارید.
فرقی نمی کند که شما در ژاپن و یا هر کشور دیگری از دنیا باشد، کار شما در همه جا دیده خواهد شد. بنابراین قویا به تمامی هنرمندان توصیه می کنم که آثارشان را در فضای مجازی منتشر کنند و از این طریق آن را به دیگران نمایش دهند.
” اوکادا بیشترین الهام را در کارهای هنریش از پرسه زدن در فضاهای هنری و تماشای آثار هنری دگر هنرمندان کسب می کند.

اوکادا برای کسانیکه که پایشان به فضای مجسمه سازی دیجیتال کشیده می شود، توصیه هایی دارد که این توصیه ها از تجربه های شخصی خودش ناشی می شود:” بی وقفه تمرین کنید و سبک بکر و زیبای خود را در کارهایتان بیابید.
” همچنین او اصرار دارد که مجسمه سازی دیجیتال خود را با تجربه احساس مجسمه سازی با رس و با دستان خودتان کامل کنید و در نظر داشته باشید که این مساله از اهمیت بسیار  بالایی برخوردار است.

شما باید تمرکز ویژه خود را روی کارهایی بگذارید که برای آن تلاش بیشتری کردید و تصمیم به نمایش آن دارید. اوکادا افزود: ” اساسا دانستن نقاط خوب و بد کارتان، ضروری است.” در نهایت او بر اهمیت نمایش آثار هنری در طیف گسترده ای از مردم و دریافت بازخورد آنها تاکید کرد.

شخصیت های هنری

” تریستان لیو”، یک مجسمه ساز دیجیتال به ویژه در طراحی شخصیت است. او در حال حاضر در خلیج سان فرانسیسکو رهبر هنرمندان سه بعدی است که می خواهند شرکت های دیپ موشن ( تمامی موشن های مورد نیاز برای بازی) را راه اندازی کنند.
پیش از این او روی پروژه هایی مانند ” ورلد آف وار کرفت”، ” دیابلو 3″ و “اور واچ” کار کرده است. لیو خاطر نشان کرد: “من مجسمه سازی دیجیتال را از زمان دانشگاه شروع کردم، زیبراش 3.1 را در لابراتوار کامپیوتر دیدم. پس از برخی از تجربیات دریافتم که زیبراش راهی حسی بصری برای بیان الهامات و ایده هایم در فضای سه بعدی است. بلافاصله عاشق آن شدم.”

لیو گفت: ” زیبراش یکی از ابزاری است که برای مجسمه سازی از آن استفاده می کنم؛ استفاده از آن به عادات شخصی بستگی دارد، اما برای من زیبراش یک ابزار قدرتمند است که به تمامی نیاز های شما در مجسمه سازی پاسخ می دهد.”
به عقیده لیو یک دانش بنیادی کامل از مجسمه سازی برای ساخت یک نمونه کار بسیار مهم است. یک حرفه ای به محض آنکه به کار شما نگاه می کند می تواند سطح کار هنری شما را مشخص کند.
این صنعت به سرعت در حال تغییر است، بنابراین بسیار مهم است که فن آوری های جدید را امتحان کنید و مهارت های خود را ارتقا دهید.

کارهای لیو از منظر سطح جزئیات و واقع گرایی اش حائز اهمیت است. وی با توضیح این مطلب که چگونه در تصویر آخرش تارا ( تصویر روبرو) به این نتیجه رسیده است گفت: من از منابع بسیاری از جمله تصاویر واقعی و کارهای دیجیتال استفاده کرده ام. سطوح بیرونی را پیش از حفر جزئیات بیشتر پیش بینی و طراحی کردم.

او در ادامه می گوید: ” اگر می خواهید تار و پود شخصیت خود را پس از مجسمه سازی ایجاد کنید، باید مشخص کنید کدام جزئیات نیاز به کنده کاری دارند، کدام قسمت ها از یک نقشه نرمال تبعیت می کند و یا حتی باید تغییر کند تا شما به نتیجه مشابهی در ابزار خود دست یابید. همیشه بزرگنمایی کنید تا از فاصله دورتری طرح خود را بررسی کنید و با رصد کردن جزئیات میزان رضایتمندی خود را بسنجید.

لیو در فاصله میان پروژه های طولانی مدتش معمولا روی پروژه های کوتاه مدت آناتومی و یا تمرین مجسمه سازی مفهومی کار می کند تا همیشه خود را آماده نگه دارد و همچنین کمی فضای کاریش را نیز عوض کند.

لیو می گوید: “هنگام شروع یک پروژه پرشور و هنگام تکمیل آن صبور باشید.” به عقیده لیو حس کلی که از یک مجسمه دریافت می شود بسیار مهمتر از جزئیات است.  همچنین او افزود: ” همیشه فروتن باشید و از دوستان هنرمند خود یاد بگیرید.”

پس منتظر چه هستید؟ هیچ هنر مرموزی برای خلق یک مجسمه وجود ندارد. به گفته کارشناسان مجسمه سازی دیجیتال، تنها کاری که نیازدارید انجام دهید این است که اصول مجسمه سازی را بکار گیرید و آنقدر تمرین کنید که حرفه ای شوید.

سوالات متداول مجسمه سازی سه بعدی

چرا مجسمه سازی سه بعدی به‌سرعت محبوب شده است؟
افزایش دسترسی به پرینترهای سه‌بعدی و نرم‌افزارهای مدل‌سازی، کار را برای هنرمندان و علاقه‌مندان آسان کرده است. از طراحی تا ساخت مجسمه، زمان کمتری نیاز دارد و ایده‌ها سریع‌تر عملی می‌شوند.

چگونه می‌توان کار را با مجسمه سازی سه بعدی آغاز کرد ؟
شناخت ابزارهای پایه مثل نرم‌افزارهای طراحی سه‌بعدی (بلندر یا زدبراش) و یادگیری روش کار پرینتر سه‌بعدی، نقطه شروع خوبی است. ابتدا تمرین مدل‌های ساده به افزایش مهارت کمک می‌کند.

آیا برای مجسمه سازی سه بعدی به دانش تخصصی نرم‌افزار نیاز است؟
نرم‌افزارهایی با رابط ساده مانند تینکercad، برای تازه‌کارها طراحی شده‌اند. برای آثار پیچیده‌تر می‌توان از نرم‌افزارهای حرفه‌ای مثل مایا یا زدبراش استفاده کرد.

چطور انتخاب مواد اولیه در مجسمه سازی سه بعدی انجام می‌شود؟
بسته به نوع پرینتر و بودجه، ممکن است از PLA، ABS یا رزین‌های مخصوص استفاده شود. هر ماده ویژگی‌هایی مثل مقاومت، انعطاف و دمای ذوب متفاوتی دارد.

چرا مجسمه سازی سه بعدی برای نمونه‌سازی کاربردی است؟
سازندگان می‌توانند پیش از تولید انبوه، طرح را سه‌بعدی چاپ کنند و اشکالات احتمالی یا اصلاحات لازم را پیش از نهایی‌شدن انجام دهند. این فرآیند هزینه‌های طراحی را کاهش می‌دهد.

چگونه می‌توان در مجسمه سازی سه بعدی جزئیات ظریف را حفظ کرد؟
تنظیم رزولوشن پرینت و کیفیت لایه‌ها اهمیت دارد. پرینترهایی با قابلیت لایه‌های نازک‌تر، جزئیات دقیق‌تر را در سطح کار نمایش می‌دهند.

آیا مجسمه سازی سه بعدی فقط با پرینترهای FDM امکان‌پذیر است؟
روش‌های دیگری نظیر SLA یا SLS هم وجود دارند. در SLA از رزین مایع و پرتو لیزر استفاده می‌شود که خروجی دقیق‌تری داشته و برای کارهای هنری مناسب است.

چطور نقص‌های احتمالی سطح کار در مجسمه سازی سه بعدی برطرف می‌شود؟
پس از پرینت، می‌توان با سمباده‌زدن، بتونه‌کاری یا رنگ‌زدن نواقص را از بین برد. رزین‌مالی سطح هم یکی از روش‌های متداول برای صاف‌کردن لایه‌های مجسمه است.

چرا مدل‌سازی دیجیتال در مجسمه سازی سه بعدی پیش از ساخت مهم است؟
ایده در نرم‌افزار به شکلی دقیق دیده می‌شود و تغییرات راحت اعمال می‌شود. این کار موجب صرفه‌جویی در ماده اولیه و جلوگیری از اتلاف وقت هنگام چاپ می‌گردد.

چگونه می‌توان طرح‌های مجسمه سازی سه بعدی را به اشتراک گذاشت؟
وب‌سایت‌های مخصوص اشتراک مدل‌های سه‌بعدی مانند Thingiverse یا MyMiniFactory اجازه آپلود و دانلود فایل‌های آماده پرینت را می‌دهند و تبادل ایده‌ها را آسان می‌کنند.

چرا چاپ چندقسمتی در مجسمه سازی سه بعدی رایج است؟
پرینترها محدودیت ابعاد دارند و نمی‌توان قطعه‌ای بزرگ را یکجا ساخت. با تقسیم مدل به بخش‌های جداگانه و سرهم‌کردن بعد از پرینت ، امکان ساخت مجسمه‌های بزرگ‌تر فراهم می‌شود.

چطور می‌توان زیبایی ظاهری مجسمه سه بعدی را افزایش داد؟
با رنگ‌آمیزی دست، استفاده از رنگ‌های اکریلیک یا اسپری و افزودن پوشش‌هایی مثل وارنیش می‌توان جلوه نهایی را حرفه‌ای‌تر نشان داد.

آیا مهارت هنری برای مجسمه سازی سه بعدی ضروری است؟
داشتن دید هنری قطعاً مفید است، اما بسیاری از افراد با تکیه بر نرم‌افزارهای ساده و تمرین مداوم به نتایج خلاقانه دست پیدا می‌کنند.

چگونه می‌توان هزینه مجسمه سازی سه بعدی را کاهش داد؟
انتخاب متریال ارزان‌تر مانند PLA، طراحی مدل به‌شکل توخالی با دیواره مناسب و کوچک‌کردن اندازه طرح از مهم‌ترین روش‌های کم‌کردن هزینه محسوب می‌شوند.

چرا تنظیم ضخامت لایه‌ها در مجسمه سازی سه بعدی مهم است؟
ضخامت لایه تعیین می‌کند لایه‌ها چقدر روی هم قرار بگیرند. ضخامت کم باعث افزایش جزئیات ولی طولانی‌تر شدن زمان چاپ می‌شود. ضخامت زیاد چاپ را سرعت می‌بخشد اما شاید سطح کار زبر شود.

چگونه می‌توان قطعات مکانیکی را در مجسمه سازی سه بعدی طراحی کرد؟
با درنظرگرفتن آزادی حرکت یا جای محور می‌توان بخش‌های مفصلی یا اتصالات مکانیکی ساخت. نرم‌افزارهای مهندسی مثل Fusion 360 برای این مدل‌ها گزینه خوبی هستند.

آیا در مجسمه سازی سه بعدی نیاز به پشتیبان (Support) است؟
اگر بخشی از مدل در حالت معلق باشد ، پرینتر به‌تنهایی قادر به چاپ آن بخش نیست. با فعال‌کردن Support، پایه‌های موقتی چاپ می‌شود که بعداً جدا می‌گردد.

چطور می‌توان بین عیوب پرینتر و اشتباهات طراحی در مجسمه سازی سه بعدی تفاوت قائل شد؟
اگر مدل در نرم‌افزار سالم باشد ولی پس از چاپ کج‌و‌کوله شود، معمولاً مشکل از تنظیمات پرینتر یا مواد اولیه است. اگر در پیش‌نمایش نرم‌افزار تداخل یا خطا دیده شود، ایراد در طراحی است.

چرا رزین برای مجسمه سازی سه بعدی ظریف ترجیح داده می‌شود؟
دستگاه‌های SLA یا DLP با رزین خروجی بسیار صاف و جزئیات ریز ارائه می‌دهند. این روش برای مجسمه‌های مینیاتوری یا قطعات تزئینی ظریف فوق‌العاده است.

چگونه می‌توان الگوهای خاص یا متن روی بدنه مجسمه سه بعدی ایجاد کرد؟
در نرم‌افزارهای مدل‌سازی، با ابزارهایی مثل حکاکی یا جداکردن بخشی از حجم، نوشته‌ها و الگوهای دلخواه را می‌توان روی سطح ایجاد کرد. چاپ سه‌بعدی سپس جزئیات را به‌خوبی نمایش می‌دهد.

آیا عملیات حرارتی پس از مجسمه سازی سه بعدی ضروری است؟
برای برخی پلاستیک‌ها مثل ABS، فرایند حرارتی (Annealing) استحکام و مقاومت قطعه را بالا می‌برد، اما برای پلاستیک‌های ساده‌تر مانند PLA معمولاً انجام نمی‌شود.

چطور می‌توان کیفیت لایه‌های مجسمه سه بعدی را قبل از چاپ نهایی ارزیابی کرد؟
نرم‌افزار اسلایسر پیش‌نمایشی از چیدمان لایه‌ها نشان می‌دهد. اگر خطوط منظم باشد و از لحاظ ضخامت و پشتیبان مشکلی نباشد، نتیجه نهایی خوشایندتر خواهد بود.

چرا مجسمه سازی سه بعدی در حوزه آموزشی و خلاقیت اهمیت دارد؟
این فناوری به دانش‌آموزان اجازه می‌دهد ایده‌های مفهومی را به نمونه‌های واقعی تبدیل کنند. این کار علاوه بر خلاقیت، درک عمیق‌تری از اصول مکانیکی یا هنری ایجاد می‌کند.

چگونه از مجسمه سازی سه بعدی در هنرهای سنتی استفاده می‌شود؟
هنرمندان از مدل‌های سه‌بعدی برای تکرار طرح‌های کهن یا ایجاد ترکیب بین سبک مدرن و سنتی بهره می‌گیرند. پرینت سه‌بعدی امکان ساخت سریع قطعات و اعمال دست‌کاری‌های هنری بعدی را فراهم می‌کند.

آیا می‌توان رنگ‌بندی چندگانه را یکجا در مجسمه سازی سه بعدی داشت ؟
برخی پرینترها قابلیت چند اکسترودر یا رزین‌های چندرنگ دارند، اما عموماً نقاشی و رنگ‌آمیزی بعد از چاپ، روش ساده‌تری برای داشتن رنگ‌های متنوع در یک اثر است.