تاریخچه تصویرسازی

در این بخش به بررسیِ تاریخچه تصویرسازی در فرهنگ‌ها و بازه‌های زمانی مختلف، از نقاشی‌های روی غارها گرفته تا تصاویر دیجیتال بسیار پیشرفته‌ی امروز، می‌پردازیم.

خلاصه‌ای از تاریخچه تصویرسازی

بشر، در طول تاریخ، از تصاویر برای روایت داستان استفاده می‌کرده است. اولین تصویرسازی‌های ثبت‌شده در نقاشی‌های غاری در لاسکو فرانسه و متعلق به 15 هزار سال قبل از میلاد مسیح می‌باشد. این نقاشی‌ها، تصاویر یا واژه‌نگارهای متوالی را نشان می‌دهند که روایتگر وقایع مهمی هستند. در تمدن‌های باستانِ یونان و ایتالیا، از هنر برای ادای احترام به خدایان، بشریت و خود فرهنگ‌ها استفاده می‌کردند. تصویرسازی‌های قهرمانان و فستیوال‌ها، ادبیات و داستان‌های اساطیری، بازی‌ها و صحنه‌های مراسم خاکسپاری روی ظروف قدیمی حک شده است. نقاشی‌های روی دیوارها و موزاییک‌های کف زمین برای تزئین خانه‌های افراد ثروتمند و صاحب قدرت به کار برده می‌شد.

تاریخچه تصویرسازی ، قرون وسطی

در قرون وسطی، نقاشی‌های روایی بر روی نسخه‌های خطی ظاهر شدند. اعتقاد مسیحیان به قداست متون مذهبی، دلیل اصلی برای حفظ و کپی برداری از روی کتب مذهبی بود. صومعه‌ها مرکز فعالیت‌های فرهنگی و آموزشی بود، و استودیوها که به آنها کتابت‌خانه (scriptoria) می‌گفتند به منظور نوشتن، کپی کردن و تذهیب کتاب‌ها دایر شده بودند.

تاریخچه تصویرسازی ، رنسانس

هنرمندان دوره‌ی رنسانس، با آغاز قرن 14، موسیقی، ادبیات، هنر و نشریات جدیدی را ارائه دادند که توانست با اختراع فرایند چاپ مکانیکی توسط یوهانس گوتنبرگ در سال 1452، به تولید انبوه برسد. تولید و توزیع چوب‌ها و نسخ خطی حکاکی‌شده، باعث شد تا افراد بیشتری با تصاویر، ایده‌ها و سرگرمی‌های مختلف آشنا شوند و مردم طبقات اجتماعی دیگر (به جز طبقه‌های اجتماعی بالاتر) نیز بتوانند هنر را تجربه کنند.

با شروع انقلاب صنعتی در اواسط قرن هجدهم، تکنولوژی چاپ به سرعت پیشرفت کرد و آثار بیشتری توزیع و دیده شد. تصویرسازی بیشتر با زندگی روزمره در هم آمیخت. Thomas Bewick ، چوب‌تراش و ناشر انگلیسی، استودیویی برای تولید و چاپ تصویرسازی تجاری ایجاد کرد که برای اهداف مختلفی از آن استفاده می‌شد، از آن جمله می‌توان به تهیه و تولید آثار کودک، مواد آموزشی برای مدارس، صفحات تاریخ طبیعی، و هنرِ صفحه‌ی عنوان برای کتاب‌ها اشاره کرد. و روزنامه‌ها با حکاکی‌های مختلف زینت داده شدند.

تاریخچه تصویرسازی، قرن نوزدهم

حرفه‌ی تصویرسازی تا اوایل قرن نوزدهم، به طور کامل پا بر جا بود. کاریکاتوریست‌های انگلیسی و فرانسوی با فروش تصاویر کنده‌کاری و حکاکی‌شده در مغازه‌های کوچک و غرفه‌های کتاب خیابانی امرار معاش می‌کردند. این امر باعث شده بود تا این تصاویر در دسترس و مقرون به صرفه باشند. کتاب‌های چارلز دیکنز و دیگر نویسنده‌های محبوب بدین ترتیب تصویرسازی شده بودند.

تاریخچه تصویرسازی ، شروعی دوباره

تحت تاثیر اولین نسل از تصویرسازهای داستان‌سرای امریکایی در اواخر قرن نوزدهم به رهبری Howard Pyle، هنرمندان جوانی مثل:

• Jessie Willcox Smith
• Elizabeth Shippen Green
• Frank E. Schoonover
• N.C. Wyeth و بسیاری دیگر که خود را وقف این حرفه کرده بودند،

پتانسیل بالای این رشته را مشاهده کردند و بدین ترتیب موجی از استعدادها به این سمت روانه شدند. ناشران به زودی دریافتند که تصویرسازی‌ها تاثیر زیادی در بالا رفتن فروش مجلات و در نتیجه افزایش درآمد حاصل از تبلیغات دارند. بالا رفتن فروش و استمرار آن، باعث رونق گرفتن هنرِ اصیل و کسب و کارِ تصویرسازی شد.

تاریخچه تصویرسازی ، رشد تصویر سازی

به لطف شبکه‌های توزیع کارآمد و گسترده، میلیون‌ها نفر توانستند از خواندن کتاب‌ها، مجلات و روزنامه‌های تصویرسازی‌شده لذت ببرند. مجلات خبری، مجله‌های خانوادگی، مجلات زنان، مجله‌های کودکان، ژورنال‌های ادبی و هنری، ژورنال‌های سیاسی و طنز، مجلات طنز، مجلات فکاهی تمام‌رنگی باعث ورود هنرِ تصویرسازی به زندگی روزمره‌ی مردم شدند. در حقیقت، استفاده از تصویرسازی تبدیل به یک الزام برای ناشران شد، از این رو، رقابت بر سر تصویرسازهای خوب که تعداد آنها نیز زیاد نبود، باعث شد تا ارزش و اعتبار هنر بالاتر رفته و دستمزد هنرمندان افزایش یابد. بهترین تصویرسازها به شخصیت‌هایی معروف تبدیل شدند و برخی از آنان همچون Charles Dana Gibson ، و John Held شهرت بسیاری پیدا کردند. تصویرسازی‌های داستانی و روی جلد مجله‌ها که Howard Chandler Christy، James Montgomery Flagg، C. Coles Phillips، J. C. Leyendecker و Norman Rockwell طراحی کرده بودند، توسط میلیون‌ها نفر در سراسر آمریکا دیده شدند.

والت دیزنی با تولید انیمیشن‌های کوتاهی همچون ( Steamboat Willie 1928) ، که اولین انیمیشن موزیکال بود، جای پای خود را در این عرصه محکم کرد و از آن پس شروع به تولید فیلم‌های انیمیشن متحرک مثل سفید برفی در سال 1934 (پخش در 1937)، و پینوکیو در سال 1936 (پخش در 1940) نمود. صنعت نشریات، پس از کسادی طولانی مدت در دوره‌ی رکود بزرگ و جنگ جهانی دوم، در دهه 1950 رشد چشمگیری داشت.

The Saturday Evening Post وLook آخرین مجلات باقی مانده‌ای بودند که همچنان مقالاتی را در زمینه‌ی وقایع کنونی، داستان کوتاه، زندگی خانوادگی، هنر و سرگرمی منتشر می‌کردند. Ladies’ Home Journal، Cosmopolitan، Good Housekeeping از جمله مجلات قدرتمند آن زمان بودند که به صورت گسترده‌تری از تصویرسازی استفاده می‌کردند. این مجلات دستمزد بالایی را برای تصویرسازهای برجسته‌ی آن زمان همچون Al Parker، Jon Whitcomb، Austin Briggs، Coby Whitmore، Joe De Mers، Bernie D’Andrea و Lorraine Fox و بسیاری دیگر پرداخت می‌کردند.

تاریخچه تصویرسازی ، قرن بیستم

در قرن بیستم، بسیاری از کسانی که پا را از کارتون‌های تلویزیونی و فیلم‌های دهه 1990 والت دیزنی همچون دیو و دلبر، علاءالدین، و شیرشاه، فراتر گذاشتند، شاهد تحولی آشکار در فیلم‌های انیمیشنی همچون داستان اسباب‌بازی، شرک، و در جستجوی نمو بودند. صنعت بازی‌های رایانه‌ای نیز پیشرفت چشمگیری داشت، و بازی‌های ویدئویی پیشرفته همچون فاینال فانتزی مستعد تبدیل شدن به فیلم بودند. انتشارات مارول کامیکس، با آغاز فعالیت خود در زمینه‌ی فیلم‌های انیمیشن و نیز فیلم‌های واقعی، وارد حرفه فیلم سازی شد. رابطه‌ی بین صنعت بازی‌های رایانه‌ای، صنعت کامیکس، و صنعت فیلم‌سازی بسیار نزدیک‌تر شد، تصویرسازها نقش به سزایی در جنبه‌های مختلفی از تولید آنها داشتند، و کمک شایانی به تجسم این دنیای غیرقابل تصور کردند.

سوالات متداول

چطور می‌توان ردپای تاریخچه تصویرسازی را تا نقوش دیواری غارها دنبال کرد ؟
نقوش ابتدایی روی دیوار غارها اولین نمونه‌های ماندگار از تلاش انسان برای انتقال پیام به‌صورت بصری محسوب می‌شوند. همین آثار، آغازگر سیر تاریخی تصویرسازی و شکل‌گیری هنر ترسیم ایده‌ها بوده‌اند.

چگونه هنر نسخه‌های خطی در قرون وسطی بر تاریخچه تصویرسازی تأثیر گذاشت؟
در دوره‌ی قرون وسطی، نسخه‌های خطی با تذهیب‌ها و نقوش درخشان، مرحله‌ی مهمی در تاریخچه تصویرسازی ایجاد کردند. این آثار مذهبی و ادبی نه‌تنها زیبایی بصری داشتند، بلکه مخاطبان را با مضامین فرهنگی و دینی آشنا می‌کردند.

چرا دوران رنسانس فصل تازه‌ای در سیر تصویرسازی پدید آورد؟
با احیای ارزش‌های انسانی و توجه به زیبایی‌شناسی در رنسانس، هنرمندان به مطالعات کالبدشناسی و پرسپکتیو پرداختند. این تغییر نگاه، تاریخچه تصویرسازی را وارد مرحله‌ای کرد که در آن واقع‌گرایی و تعادل بصری برجسته‌تر شد.

چطور پیشرفت صنعت چاپ در اروپا سیر تصویرسازی را متحول کرد؟
اختراع ماشین چاپ توسط گوتنبرگ، راه را برای تکثیر گسترده‌ی تصاویر هموار کرد. تاریخچه تصویرسازی از این نقطه به بعد، شاهد پخش سریع‌تر طرح‌ها و کتاب‌های مصور شد و هنرمندان فرصت یافتند آثار خود را به طیف وسیع‌تری از مخاطبان ارائه کنند.

چرا مکتب مینیاتور ایرانی جایگاه خاصی در ریشه‌های تصویرسازی دارد؟
ظرافت در ترسیم جزئیات و ترکیب‌بندی‌های خلاقانه در مینیاتور ایرانی، بخشی مهم از تاریخچه تصویرسازی را شکل می‌دهد. این سبک هنری که در کتب ادبی و اشعار ایرانی به‌کار گرفته می‌شد، روحیه‌ای شاعرانه و ظریف به جهان ترسیمی افزود.

چگونه دفترچه‌های طراحی داوینچی در بررسی تاریخچه تصویرسازی اهمیت پیدا می‌کنند؟
یادداشت‌ها و طرح‌های داوینچی، بازتابگر ذهن خلاق او و ترکیبی از علم و هنر هستند. این آثار نشان می‌دهند سیر تصویرسازی چگونه از رسم خطوط ساده تا خلق طرح‌های آناتومیک و فنی پیش رفته است.

در چه دورانی، پوسترهای تبلیغاتی بر روند تکاملی تاریخچه تصویرسازی تأثیرگذار شدند؟
با رشد صنعت و تجارت در اواخر قرن نوزدهم، پوسترهای تبلیغاتی به‌صورت انبوه تولید و در سطح شهرها نصب می‌شدند. این شیوه‌ی تصویری، تاریخچه تصویرسازی را به دنیای بازاریابی و ارتباطات تجاری پیوند زد.

چرا مکتب هنر نو (Art Nouveau) دوره‌ای درخشان در تاریخچه تصویرسازی محسوب می‌شود؟
استفاده از خطوط منحنی، فرم‌های گیاهی و ترکیب رنگ‌های چشم‌نواز، سبک آرت نوو را منحصربه‌فرد کرد. هنرمندان این جنبش در پوسترها، کتاب‌ها و حتی اشیای تزئینی از تصویرسازی جدید و خوش‌ریتم بهره گرفتند.

چگونه جنبش‌های مدرن اوایل قرن بیستم، مسیر تاریخچه تصویرسازی را تغییر دادند؟
سبک‌هایی مثل کوبیسم و سوررئالیسم، واقع‌گرایی سنتی را کنار زدند و تصویرسازی را به سمت فرم‌های انتزاعی و خلاق سوق دادند. این تحولات نشان داد تصویرسازی محدود به نمایش دقیق واقعیت نیست.

چطور کتاب‌های مصور کودکان در قرن بیستم بر سیر تصویرسازی اثر گذاشتند؟
با افزایش توجه به آموزش و سرگرمی کودکان، کتاب‌های مصور در ابعاد گسترده تولید شدند. این روند، تاریخچه تصویرسازی را به مسیری برد که در آن تخیل و جذابیت‌های بصری برای جلب ذهن کودکان اولویت یافت.

در چه شرایطی تصویرسازی مطبوعاتی به شاخه‌ای مهم در تاریخچه تصویرسازی بدل شد ؟
با رواج روزنامه‌ها و مجلات در قرن بیستم، نیاز به طرح‌های داستانی، کاریکاتورها و اینفوگرافیک رشد کرد. تصویرسازی مطبوعاتی، علاوه بر سرگرمی، اطلاعات و تحلیل را به‌شکلی دیداری و مؤثر عرضه کرد.

چرا عصر دیجیتال نقطه‌عطف مهمی در ریشه‌های تصویرسازی به‌شمار می‌رود؟
پدیدارشدن نرم‌افزارهای گرافیکی و ابزارهای دیجیتال، سرعت خلق آثار را بالا برد و امکان اصلاح و ویرایش بی‌حد را فراهم کرد. از این‌رو، تاریخچه تصویرسازی در دوران دیجیتال به مرحله‌ای رسید که هنرمندان می‌توانند بدون محدودیت سنتی ایده‌هایشان را پیاده کنند.

چگونه کمیک‌استریپ‌ها در نیمه‌ی اول قرن بیستم بخش تازه‌ای در تاریخچه تصویرسازی خلق کردند؟
ترکیب روایت داستانی کوتاه با تصاویر پیوسته در قالب پنل‌های منظم، منجر به شکل‌گیری کمیک‌استریپ شد که هم در روزنامه‌ها و هم بعدها در مجلات اختصاصی با استقبال روبه‌رو گردید و سبکی منحصربه‌فرد به جهان تصویرسازی افزود.

در چه زمانی کارتون‌های سیاسی رواج یافتند و سیر تاریخچه تصویرسازی را جهت دادند ؟
با اوج‌گیری تنش‌های سیاسی در قرن بیستم، کارتون‌های انتقادی و کنایه‌آمیز محبوب شدند. این نوع طرح‌ها تاریخچه تصویرسازی را به ابزاری برای بیان دیدگاه‌های اجتماعی و سیاسی بدل کرد.

چرا پوسترهای سینمایی از نقاط درخشان تاریخچه تصویرسازی معاصر به حساب می‌آیند؟
پوستر فیلم‌ها با تکیه بر خلاقیت بصری، شکل و شمایلی متفاوت و جذاب داشتند و در بازاریابی هنر هفتم نقش کلیدی ایفا می‌کردند. این طرح‌ها بخش مهمی از حافظه‌ی تصویری چند نسل را تشکیل داده‌اند.

چگونه آثار هنرمندان شوروی در تبلیغات سیاسی، سیر تصویرسازی را دستخوش تغییر کردند؟
پوسترهای پروپاگاندا با رنگ‌های تند و شعارهای قوی، سمت‌وسوی جدیدی در تاریخچه تصویرسازی پدید آوردند. این سبک مستقیم و اقناعی بعدها نیز در کمپین‌های سیاسی در سراسر جهان الهام‌بخش شد.

در چه برهه‌ای تصویرسازی مجلات مد به حوزه‌ای مستقل در تاریخچه تصویرسازی تبدیل شد؟
در اوایل قرن بیستم، نشریات مد شروع به انتشار طرح‌های گوناگون پوشاک کردند. با گذشت زمان، تصویرسازی مد به رشته‌ای تخصصی بدل شد که هنرمندان آن، بر ترسیم لباس، پارچه و استایل افراد متمرکز بودند.

چطور پیشرفت تلویزیون و تبلیغات ویدئویی تاریخچه تصویرسازی را متأثر ساخت؟
ورود تصاویر متحرک به تبلیغات و تلویزیون، هنرمندان را به طراحی شخصیت‌ها و صحنه‌های پویانمایی سوق داد. در نتیجه، رسانه‌های الکترونیکی نیز بخشی مهم از سیر تکاملی تصویرسازی را شکل دادند.

چرا کتاب‌های مصور هنری در دهه‌های اخیر جایگاه ویژه‌ای در روند تاریخچه تصویرسازی دارند؟
کتاب‌های آرت‌بوک و آرت‌آلبوم‌ها، آثار هنرمندان را به‌شکل نفیس به نمایش گذاشتند و ارزش هنری تصویرسازی را برجسته کردند. این رویکرد، تعامل عمیق‌تر میان مخاطب و اثر هنری را فراهم نمود.

چگونه بازی‌های ویدیویی در دهه‌های اخیر تحول چشمگیری در مسیر تاریخچه تصویرسازی ایجاد کردند ؟
خلق دنیاهای تخیلی و طراحی شخصیت‌های پیچیده برای بازی‌ها، به تصویرسازی هویت تازه‌ای بخشید و هنرمندان را به مدل‌سازی سه‌بعدی و تکنیک‌های پیشرفته ترغیب کرد.

در چه شرایطی آرت‌کانسپت‌های سینمایی، تاریخچه تصویرسازی را به سینما پیوند دادند؟
هنگامی که فیلم‌سازان برای تجسم صحنه‌ها، فضاها و کاراکترهای پیچیده به تصویرگران مراجعه کردند، آرت‌کانسپت به ابزاری ضروری در تولید آثار سینمایی بدل شد و جلوه‌های جدیدی به دنیای فیلم بخشید.

چرا تصویرسازی کتاب‌های الکترونیکی در دوران حاضر به بخش مهمی از تاریخچه تصویرسازی مبدل شده است؟
تلفن‌های هوشمند و تبلت‌ها، کتاب‌ها را در دسترس همگان قرار می‌دهند. تصویرگران در این بستر دیجیتال می‌توانند به صورت تعاملی طرح‌هایی ایجاد کنند که با لمس یا حرکت مخاطب واکنش نشان دهد و بر جذابیت خواندن بیفزاید.

چطور گسترش شبکه‌های اجتماعی چشم‌انداز تازه‌ای برای ادامه‌ی سیر تاریخچه تصویرسازی فراهم کرده است؟
سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی، آثار هنری را به سرعت به میان مخاطبان جهانی می‌برند. این روند هم دسترسی هنرمندان به بازار جهانی را تسهیل کرده و هم تبادل ایده‌ها و جنبش‌های جدید در تصویرسازی را شتاب بخشیده.

چرا تحلیل و مطالعه‌ی تاریخچه تصویرسازی برای هنرمندان امروز ضروری است؟
شناخت سیر تکاملی تصویرسازی در ادوار مختلف، دید وسیع‌تری به طراحان و هنرمندان می‌بخشد. این آگاهی به خلق آثار بدیع کمک می‌کند و از تکرار ایده‌های پیشین جلوگیری به عمل می‌آورد.

مطالعه بیشتر:

اهمیت تصویرسازی در تبلیغات تفاوت بین طراحی و تصویرگری نکاتی درباره ی طراحی شخصیت نکات اصول طراحی کاراکتر طراحی گرافیک وب سایت به کمک تصویرسازی انتزاعی مسیر شغلی تصویرگری تکنیک نورپردازی در تصویرگری پنج مرحله تا تصویرسازی نشریات رولد دال، غول ادبیات کودکان تکنیک ‌های چاپ در تصویرسازی + تصویر تصویرسازی جلد کتاب تصویرگری متن کتاب داستان تکنیک هایی در تصویرسازی که لازم است بدانید رضایت هنرجویان تصویرگران پویااندیش آشنایی با دوره های آموزشی پردرآمد برای انتخاب شغل