همین الان ببین : فیلم آشنایی با کمال الملک 👇🏻
کمال الملک ( Kamal-ol-molk ) بدون شک یکی از برجسته ترین هنرمندان در تاریخ ایران است که آثاری بسیار برجسته، جذاب و تاریخ ساز از او به جا مانده است.
با مشاهده فیلم کمال الملک در بالا میتوانید با این هنرمند با استعداد بیشتر آشنا شوید.
این هنرمند اهل کاشان شاخص ترین آثار هنری را به خود اختصاص داده است. هر کسی که کمی با هنر آشنایی داشته باشد، بدون شک با آثار ارزشمند این هنرمند آشنایی دارد و از دیدن آنها لذت می برد.
در این بخش از سایت پویا اندیش با ما همراه باشید تا بیشتر با این هنرمند و نقاشی های ارزشمند و زیبای او آشنا شویم.
درباره کمال الملک بیشتر بدانید…
📍محل دفن | آرامگاه کمال الملک ، نیشابور |
👶متولد | ۱۲۲۶ خورشیدی، کاشان |
💀درگذشت | ۲۷ مرداد ۱۳۱۹، نیشابور |
👨👧👦تعداد فرزندان | 2 |
بیوگرافی کمال الملک
در ابتدا بهتر است کمی بیشتر در مورد زندگی این هنرمند بدانیم و مروری بر بیوگرافی کمال الملک داشته باشیم.
نام اصلی این هنرمند میرزا محمد خان غفاری است.
این هنرمند متولد اهل تهران در مهر ماه سال 1226 متولد شد و بعد از سه ماه به کاشان رفت و در آن جا بزرگ شد.
او از سن 12 سالگی در دارلفنون مشغول به آموزش نقاشی شد تا با یادگیری نقاشی، مسیر حرفه ای پدر و عمویش را ادامه دهد، چرا که پدر کمال الملک و عموی او نیز جزو نقاشان مشهور دوره قاجار بودند.

حتی برادر او، ابوتراب غفاری نیز یکی از هنرمندان برجسته در عرصه نقاشی در دوره قاجار بود که در سنین جوانی دار فانی را وداع گفت.
بنابراین می توان ریشه نقاشی کمال الملک و مهارت و توانایی های او را در یک استعداد خانوادگی جست و جو کرد.
این هنرمند برجسته در زمینه نقاشی به چنان مرتبه ای دست یافت که توسط پادشاه وقت ناصرالدین شاه لقب کمال الملک را دریافت کرد.
این هنرمند برجسته در عرصه نقاشی در زمان حکومت پنج پادشاه مشغول به فعالیت بوده است.
محمد غفاری در یک خانواده هنرمند زندگی می کرد. او ابتدا در دوره نوجوانی برای تحصیل به تهران آمد و در رشته نقاشی در مدرسه دارالفنون مشغول به تحصیل شد.
در ادامه و بعد از گذشت سه سال، ناصرالدین شاه او را به عنوان نقاش دربار استخدام کرد.
محمد غفاری در دوره حضورش در دربار 170 تابلو نقاشی را کشید و به همین جهت نیز ناصرالدین شاه به او لقب کمال الملک را داد.
این هنرمند در مدت حضورش در دربار سختی های بسیار زیادی را تحمل کرد و اتفاقات ناگواری مانند مرگ برادر جوانش، به شدت او را اندوهگین کرد.
چطور کمال الملک مسیر نقاش شدن را طی کرد؟

در نهایت در ادامه مسیر کمال الملک به سمت نقاش شدن، این هنرمند عازم اروپا شد و در آن جا به زبان فرانسه تحصیل در رشته نقاشی را ادامه داد.
حضور او در اروپا و آشنا شدن با هنرمندانی بزرگ و آثار آنها، از جمله رامبراند موجب شد تا کمال الملک بیش از پیش در مسیر موفقیت قرار بگیرد و به یک نقاش برجسته تبدیل شود.
خصوصا می توان تاثیر سفر اروپای او را در نقاشی کمال الملک و سبک های متفاوت و معاصری که بعدها با بازگشت از اروپا به وجود آورد، مشاهده کرد.
اقدامات کمال الملک بعد از گذراندن دوره های تحصیلی
در نهایت کمالالملک بعد از گذراندن دوره های تحصیلی خود در اروپا به دستور مظفرالدین شاه به ایران بازگشت و مدتی را در آن جا گذراند.
اما به دلیل اختلافات نظری که با شاه داشت، قادر به ماندن در ایران نبود و به عراق مهاجرت کرد.
در چند سالی که این نقاش در عراق زندگی کرد نیز تابلوهای شاخص و زیبای متعددی را نقاشی کرد که از جمله شناخته شده ترین آنها می توان به تابلوی نقاشی میدان کربلا و نقاشی زرگر بغدادی اشاره کرد.


بعد از گذشت چند سال زندگی در عراق نهایتا کمال الملک به عنوان یک استاد نقاشی مشهور به ایران بازگشت و در ادامه مسیر حرفه ای خود در زمینه هنر و نقاشی، مدرسه صنایع مستظرفه را تاسیس کرد.
او در این مدرسه هنرمندانی بسیار برجسته را در مکتب کمال الملک پرورش داد.
در سال های آخر عمر خود نیز به حسین آباد رفت و در سال های پایانی عمرش نیز با هنر نقاشی مشغول بود
سبک نقاشی کمال الملک چیست؟
اگر نگاهی به کارهای کمال الملک بیاندازیم، می توان به مهارت بالای این نقاش در طبیعت نگاری، منظره نگاری و چهره نگاری این هنرمند برجسته دوران قاجار پی برد.
در حالی که در آن دوره یک سبک سنتی در نقاشی ایرانی دیده می شد، اما نقاش بزرگ آن دوره کمال الملک به صورت قابل ملاحظه ای از این سبک فاصله گرفت و بیشتر به طبیعت نگاری روی آورد.

این سبک به صورت برجسته ای در کارهای این نقاش قابل ملاحظه بود. تقریبا اکثر کارهای کمالالملک ثبت تصاویری از طبیعت بود.
در بیشتر کارهای اولیه این نقاش کارهای تزئینی دو بعدی مشاهده می شد. این هنرمند از اسلوب های تلفیقی ایرانی و اروپایی در کارهای خود استفاده کرد.
در سبک ارائه شده در نقاشی های کمال الملک می توان شاهد سبک جدیدی بود. سبکی که ترکیبی از ایده های نوین و نوآورانه بوده است.
دلیل آن هم این است که این هنرمند برجسته با عنوان نقاش دربار برای کسب مهارت و دانش به روز و بیشتری در زمینه نقاشی به اروپا رفت.
به این ترتیب یک سبک جدید را به هنر نقاشی ایران اضافه کرد. خلاقیت، استفاده از عناصر نوین و ایده های نو از ویژگی های سبک نقاشی کمال الملک بود.
چه جزئیاتی در نقاشی های این هنرمند بیشتر مشهود بود؟
کیفیت و زیبایی در نقاشی کمال الملک به خوبی به چشم می خورد. در تمام نقاشی های ترسیم شده توسط این هنرمند برجسته می توان ویژگی های شاخص هنر آکادمیک قرن نودهم را مشاهده کرد.
آثار کمال الملک بیشتر از طبیعت و چهره نگاری بود.
در ترسیم این آثار معمولا این هنرمند شرایط اجتماعی و فرهنگی را نیز در نظر می گرفت.

در این نقاشی ها جزئیات دقیقی از تمامی رویدادها ثبت شده است. هر نقاشی دقیقا نمایان گر یک سوژه مشخص و نمایان باشد.
ثبت تصاویری از شخصیت های به خصوصی در دربار، ترسیم تصاویری از فضای باغ و عمارت های قاجاری، به تصویر کشیدن بخش هایی از اجتماع و مواردی از این دست از مهم ترین سوژه های نقاشی این هنرمند است.
کیفیت و ثبت دقیق جزئیات نقاشی های این هنرمند در حدی بود که این تصاویر به نوعی نقش عکس های مستند از آن دوره را ایفا می کردند.
نقاشی های این هنرمند با استفاده از آبرنگ یا رنگ روغن کشیده شده است. این نقاشی یا روی بوم یا کرباس به تصویر کشیده شده است.
کمال الملک و تاثیر او در جریان هنر نقاشی ایران
می توان به نوعی نقاشی کمال الملک را نقطه عطف شکل گیری سبک نقاشی معاصر در ایران در نظر گرفت،
چرا که این هنرمند در شکل گیری جریان هنر معاصر ایران نقش بسیار پررنگی داشته است.
به اعتقاد بسیاری اگر کمال الملک و نقاشی های او نبود امروزه نقاشی معاصر در ایران در جایگاهی که قرار دارد نبود و مسیری متفاوت را دنبال می کرد.
در کارنامه هنری این نقاش بزرگ آثار بسیار متعدد و برجسته ای وجود دارد. پشت هر یک از آثارها جریانی منحصر به فرد نهفته است.
تنوع گسترده کارهای این هنرمند و بهره بردن از ایده های نوینی که بعد از سفر اروپا به دست به دست آورد، جریانی از هنر را شکل داد که سر منشا مسیر هنری امروز است.
شهرت و آوازه ای که او در زمینه هنر داشته است، نقش او را در شکل گیری مسیر نقاشی مدرن ایران بسیار برجسته تر می کند.
مهارت و تکنیک های نقاشی کمال الملک در سطحی قرار داشت که امروزه سبک نقاشی های او را با عنوان مکتب هنری کمال الملک می شناسیم.
شاگردان کمال الملک

کمال الملک به عنوان یک استاد برجسته نقاشی شاگردان برجسته زیادی را نیز تربیت کرده و به همین جهت نیز هنر نقاشی ایران به میزان زیادی مدیون این نقاش بزرگ است.
کمالالملک در کل دوره حرفه ای و حیات خود شاگردان بسیار زیادی را پرورش داده که همگی آنها جزو برترین های هنر ایران زمین بوده اند.
این شاگردان مکتب کمال الملک به سایر شهرهای ایران سفر می کردند و آموزه های خود را در دیگر نقاط ایران اشاعه می دادند.
از نخستین شاگردان این نقاش بزرگ می توان به اسماعیل آشتیانی اشاره کرد. اسماعیل آشتیانی یکی از بزرگان جنبش مشروطه بود که توسط کمالالملک به عنوان معاون مدرسه دارلفنون برگزیده شد.
یکی از برجسته ترین شاگردان کمال الملک نیز محمود هدایت برادر صادق هدایت است.
از دیگر شاگردان برجسته و شناخته شده کمالالملک می توان به:
- حسنعلی وزیری
- ابوالحسن صدیقی
- علی محمد حیدریان
اشاره کرد.
حسن علی وزیری یکی از نقاشان و مجسمه سازان برجسته ایرانی است که آثار بسیار مشهوری از او به جای مانده است.
ابوالحسن صدیقی نیز از مجسمه سازان بزرگ ایران است که تندیس های شاعران و هنرمندان بزرگ ایرانی از جمله تندیس فردوسی و تندیس خیام از جمله کارهای اوست.



شاگردان جوان تر استاد نیز علی اصغر پتگر، عباس کاتوزیان و علی اکبر صنعتی بوده اند که مدت زمان بسیار زیادی از درگذشت شان نمی گذرد.
آخرین شاگرد استاد کمال الملک نیز جمشید امینی نام داشته که می توان آن را استاد قالی ایرانی نیز در نظر گرفت.
این نقاش برجسته ارتباط خلاقانه ای بین نقاشی ایرانی و بافت قالی های ایرانی را به وجود آورده است.
اهمیت نقاشی های کمال الملک در هنرهای تجسمی ایران
کمال الملک با ارائه یک سبک جدید در نقاشی ایرانی، تحول قابل توجهی را در این عرصه به وجود آورد.
در واقع مسیر زندگی که این هنرمند دنبال کرد نقش بسزایی را در تغییرات بنیادینی که در هنر تجسمی ایران به وجود آمد داشت.
این نقاش افسانه ای در تمام دوران زندگی هنری خود به دنبال ایجاد تغییری موثر و رو به جلو در دنیای هنر بود.
از آن جایی که این هنرمند همیشه به دنبال کسب دانش و مهارت های بیشتر در زمینه نقاشی بود، قطعا گام های موثر او در این حیطه به میزان قابل توجهی موجب پیشرفت هنر ایرانی شده است.

این هنرمند و نقاش برجسته ایرانی را به دلیل:
- سبک متفاوت
- آثار برجسته
- جایگاه و شخصیت اجتماعی بسیار بلند مرتبه
به عنوان پدر نقاشی معاصر ایران می شناسند.
معرفی برجسته ترین نقاشی های کمال الملک
همان طور که گفته شد نقاشی کمالالملک بیشتر در زمینه منظره نگاری و چهره نگاری است.
روی هم رفته 170 اثر از این هنرمند به جای مانده که هر یک به نوبه خود بسیار برجسته، زیبا و منحصر به فرد است.

برجسته ترین آثار این هنرمند یا تصویری از یک شخصیت در قاجار بود یا تصاویری از طبیعت را به تصویر می کشید. یک سری نقاشی های این هنرمند نیز خودنگاره هایی از دوره های مختلف زندگی این هنرمند است.
آثار کمال الملک کجاست؟
کمالالملک آثار برجسته بسیار زیادی دارد که تمامی آنها در موزه ها و کاخ های تاریخی ایران نگه داری می شوند.
- کاخ گلستان
- کاخ سعد آباد
- کاخ نیاوران
- موزه مجلس شورای اسلامی
- موزه هنرهای معاصر کرمان
- موزه ملی ملک
- موزه های آستان قدس
- موسسه فرهنگی موزه های بنیاد مستضعفان
- کاخ صاحبقرانیه
و … مکان هایی هستند که این نقاشی های ارزشمند در آنجا نگهداری می شوند.



علاوه بر این مکان ها برخی از آثار کمال الملک نیز در موزه ها و موسسه های خصوصی هنری مانند موزه نسخ خطی و آثار فرهنگی هنری دکتر محمد صادق محفوظی نگهداری می شود.
علاوه بر این برخی از آثار دیگر این هنرمند نیز در سطح بین المللی نگه داری می شود.
یک نقاشی کمال الملک در موزه لوور پاریس نگه داری می شود، نقاشی پول داخل بشقاب است که الهام گرفته از تجربه این هنرمند در رستورانی در پاریس است.
کمال الملک و رضا شاه

مسیر هنری و موفق کمال الملک به خوبی پیش رفت تا جایی که اختلافاتی بین او و شاه وقت ایران یعنی رضا شاه به وجود آمد.
کمالالملک در برابر خواسته ها و دستورات رضا شاه موضع گیری های مخصوص به خود را داشت.
در نتیجه اختلافات بین او و رضا شاه روز به روز افزایش می یافت. برای مثال زمانی که رضا شاه از کمالالملک خواست تا نقاشی پرتره محمدرضای ولیعهد را به تصویر بکشد، کمالالملک خواسته او را رد کرد.
این اختلافات تا جایی پیش رفت که بودجه در نظر گرفته شده در وزارت برای مدرسه صنایع مستظرفه به دستور رضا شاه قطع شد تا مشکلات و موانع زیادی پیش روی کمال الملک قرار بگیرد.
این مشکلات ادامه دار شد و به جایی رسید که دیگر کمالالملک از مدیریت مدرسه نقاشی انصراف داد و این نقطه پایانی بود بر تلاش های بی وقفه این نقاش بزرگ ایران زمین در عرصه هنر نقاشی.
بعد از سرخوردگی ها و مشکلات فراوانی که برای کمالالملک در تهران به وجود آمد، وی به ناچار از تهران رفت و در روستایی دور افتاده در نیشابور به نام روستای حسین آباد ادامه روزهای زندگی خود را سپری کرد.
معرفی تابلوهای کمال الملک
یکی از آثار برجسته این هنرمند، تابلوی نقاشی دورنمای صفی آباد است.
از دیگر آثار منظره نگاری این هنرمند و نقاش برجسته ایرانی میتوان به :
- حوض خانه صاحبقرانیه
- منظره کوه شمیران
- دهکده مغانک
- منظره روستای پول کجور
- رودخانه شیلات فرح آباد
- خیابان دوشان تپه
- تابلوی آتش بازی قلقل چشمه
- تابلوی منظره سرخه حصار
- عمارت قصر ناصریه و
- منظره آبشار دو قلو
اشاره کرد.






از برجسته ترین آثار چهره نگاری این نقاش نیز به می توان به:
- نقاشی کمال الملک از چهره ناصرالدین شاه
- تابلوی فالگیر
- تابلوی نقاشی تک چهره فخرالملک اردلان
- تابلوی چهره نگاری از میرزا هادی خوشنویس
- پرتره ای از دختر مصری
- پرتره آقا محمد خان خواجه
از جمله آثار این هنرمند در زمینه چهره نگاری است.




نکته مهم این که نقاشی این هنرمند در زمینه چهره نگاری تنها به ترسیم چهره های ایرانی و دربار محدود نمی شد.
از جمله می توان به:
- تصویر فالگیر یهودی
- نقاشی چهره نگاری از سنت متیو
- مرد مصری
- تابلوی نقاشی نیم رخ یک زن اروپایی
اشاره کرد.
این هنرمند به نقاشی از حیوانات نیز علاقه داشت و در آثار او می توان به نقاشی هایی از حیوانات نیز اشاره کرد.
میتوان از جمله به نقاشی این هنرمند از پرندگانی مانند:
- چکاوک
- کبک ماده
- سهره سبز
- مرغ عشق
- طوطی
- قناری
- تیهوی ماده
- زاغ اروپایی – آسیایی اشاره کرد.






اگر علاقه داشتید 10 نقاش معروف جهان را بشناسید مطالعه بخش های دیگر ما برای شما مفید خواهد بود.
پایان زندگی کمال الملک
در نهایت این هنرمند برجسته در عرصه نقاشی در سن 95 سالگی دار فانی را وداع گفت.
این نقاش بزرگ که آن را به عنوان پدر نقاشی معاصر ایران نیز می شناسند در نهایت به دلیل کهولت سن و در حالی که در منزل در بستر بیماری بود درگذشت.
در وصیتی که از این نقاش بزرگ به جای مانده بود، او درخواست کرده بود که در باغی که در حسین آباد داشت دفن شود.
با این حال در حال حاضر این نقاش بزرگ در نیشابور و در مجاورت عطار نیشابوری یک آرامگاه دارد که علاقه مندان به این هنرمند می توانند از آن بازدید کنند.
معروف ترین آثار کمال الملک
برخی از آثار ارزشمند و نقاشیهای کمال الملک :
اشرفالبلاد

تابلو پل رودخانهی نجن

اطراق در حاشیه

تابلوی خیابان دوشان تپه

دورنمای عمارت شهرستانک

دورنمای کلاردشت

تابلو و قفس قناری

مزرعه و گاوها

نیمرخ یک زن اروپایی

پارچهفروش دورهگرد کلیمی

زنی در حال مطالعه

تابلوی فالگیر یهودی

دورنمای مهران

دهکده معانک

دورنمای توچال

به خاک سپردن حضرت مسیح

دهکده دماوند

دورنمای شکارگاه همایونی

عمله طرب

ساختمان تالار سلام

محمد ابراهیم سرایدارباشی

پلنگ شکار شده

قیمت نقاشی های کمال الملک
قیمت نقاشی های کمال الملک بستگی به پیشنهاد خریدار در حراجی گالری ها می باشد و آثار او با توجه به ارزشمند بودن بسیار گران می باشد.
فیلم کمال الملک

کمالالملک فیلمی ایرانی است که در سال 1362 به نویسندگی و کارگردانی عباس علی حاتمی به معرفی این نقاش برجسته می پردازد.
در جدول زیر میتوانید با بازیگران فیلم کمال الملک بیشتر آشنا شوید.
بازیگر | نقش | گوینده |
👨جمشید مشایخی | 👨🎨کمال الملک | 🤵♂️منوچهر اسماعیلی |
👨داوود رشیدی | 👑رضا شاه | 🤵♂️ایرج ناظریان |
👨عزت الله انتظامی | 👑ناصرالدین شاه | 🤵♂️منوچهر اسماعیلی |
👨پرویز پورحسینی | 👈کامران میرزا | 🤵♂️سعید مظفری |
👨علی نصریان | 👑مظفرالدین شاه | 🤵♂️ناصر طهماسب |
👨محمد علی کشاورز | 👈اتابک اعظم | 🤵♂️احمد رسول زاده |
پایان بخش کمالالملک ( Kamal-ol-molk )
سوالات متداول
او از سن 12 سالگی در دارلفنون مشغول به آموزش نقاشی شد تا با یادگیری نقاشی، مسیر حرفه ای پدر و عمویش را ادامه دهد، چرا که پدر کمال الملک و عموی او نیز جزو نقاشان مشهور دوره قاجار بودند.
در سبک ارائه شده در نقاشی های کمال الملک می توان شاهد سبک جدیدی بود. سبکی که ترکیبی از ایده های نوین و نوآورانه بوده است
به دلیل سبک متفاوت ، آثار برجسته و شخصیت اجتماعی بالا این هنرمند به عنوان نقاش برجسته ایرانی شناخته شده است.
مطالعه بیشتر:














