آشنایی با انواع الیاف (مصنوعی و طبیعی)

آیا با انواع الیاف مورد استفاده در نساجی آشنایی دارید؟ الیاف نساجی به رشته‌ ها یا نخ‌ هایی اطلاق می‌ شود که به هم دوخته، بافته، تنیده یا پیوند زده می‌ شوند تا پارچه ‌هایی برای اهداف مختلف تولید شود. اگر بخواهیم طور دیگری به آن نگاه کنیم، باید بگوییم که پارچه از نخ و نخ از الیاف ساخته شده است. در این مقاله از تصویرگران پویااندیش به انواع مختلف الیاف: فهرستی از الیاف نساجی مصنوعی و طبیعی پرداخته ایم. با ما همراه باشید.

انواع الیاف نساجی

الیاف نساجی به طور کلی به الیاف نساجی طبیعی و الیاف نساجی مصنوعی طبقه‌ بندی می ‌شوند که یک طراح لباس باید پیش از هر کاری، با این طبقه‌ بندی‌ ها آشنایی داشته باشد تا بتواند بهترین پارچه برای طراحی لباس مورد نظر خود را انتخاب کند. با پیشرفت بشر در فناوری نساجی، انواع الیاف مصنوعی و طبیعی کشف شده است که به کار طراحان پوشاکی می ‌آید که به دنبال ویژگی‌ های متفاوت در منسوجات مورد استفاده خود، به منظور پیاده‌ سازی طراحی‌ های خلاقانه خود هستند.

انواع الیاف طبیعی Natural fibers

الیاف طبیعی، الیافی هستند که از گیاهان و حیوانات به دست می ‌آیند. این نوع از الیاف در سه دسته الیاف گیاهی، الیاف حیوانی و الیاف معدنی طبقه ‌بندی می ‌شوند.

1. فیبرها یا الیاف گیاهی Plant fibers

الیاف پوستی ( Bast Fibers)، الیاف سلولزی قدرتمندی هستند که از پوست بیرونی/داخلی گیاهان به دست می ‌آیند. مهم‌ ترین آن ها جوت، کنف (ساقه آباکا)، کتان (لینن)، کنف، حصیر، الیاف انگور و رامی (رئا و چمن چینی) است.

– الیاف برگی عبارت اند از الیاف برگ سیسال (برگ آگاو) و الیاف برگ مانیل، پینا (برگ آناناس)

– الیاف دانه‌ ای و میوه‌ ای عبارت اند از پنبه، کاپوک (درخت کاپوک) و لیف نارگیل (پوسته نارگیل)

2. انواع الیاف حیوانی Animal fibers (فیبرهای پروتئینی نیز نامیده می ‌شوند)

الیاف مویی و الیاف پشمی

پشم، پرمصرف ‌ترین الیاف حیوانی است که معمولا از پوست نژادهای مختلف گوسفند به دست می ‌آید.

-الیاف اصلی مویی مورد استفاده در ساخت منسوجات عبارت ند از: موهر، کشمیر، آلپاکا، لهاما، ووکنا، کاشا، موی شتر، موی خرگوش، موی اسب، الیاف چینگورا (موی سگ) و… موهای یاک برای دوخت لباس مورد توجه قرار دارد. الیاف مویی حیوانات عموماً زبرتر از الیاف پشمی هستند، اگرچه برخی از آن ها مانند موهای شتر نرم هستند. از موی گربه و موی گاو نیز برای تولید پارچه به کار برده می ‌شوند.

-ابریشم، یک الیاف حیوانی است که به صورت رشته ‌ای، بیشتر از کرم ابریشم گونه Bombyx mori به دست می ‌آید. سایر نژادهای کرم ابریشم، عنکبوت، نوع خاصی از صدف دریایی نیز انواع مختلفی از ابریشم را تولید می ‌کنند.

3. الیاف معدنی Mineral fibers

الیاف معدنی الیافی هستند که از منابع معدنی طبیعی به دست می ‌آیند یا از نمک‌ های معدنی و غیر ارگانیک تولید می ‌شوند. آزبست یک الیاف معدنی (سیلیکات منیزیم و کلسیم) است و پارچه ساخته شده از این الیاف بیشتر برای مصارف صنعتی به کار برده می ‌شود.

انواع الیاف مصنوعی artificial fiber

1. انواع الیاف غیرآلی Inorganic fibers

الیاف فلزی Metal fibers

آلومینیوم، نقره، طلا، و فولاد ضدزنگ نیز برای ساخت الیاف به کار برده می ‌شوند. الیاف فلزی/الیاف ساخته ‌شده توسط انسان با درخشندگی بالا متشکل از فلز، فلز با روکش پلاستیک یا پلاستیک با پوشش فلزی ساخته می ‌شوند. از این الیاف برای تولید پارچه و همچنین نخ‌ های تزیینی استفاده می ‌شود.

الیاف شیشه‌ ای Glass fibers

این ها الیاف نیمه ‌شفاف ساخته دست بشر هستند که استحکام کششی عالی و مقاومت بسیار بالا در برابر حرارت دارند. از این الیاف بیشتر برای ساخت وسایل خانه استفاده می ‌شود تا لباس.

لاستیک مصنوعی synthetic rubber

این الیاف، ترکیبی از لاستیک ساخت دست بشر و لاستیک مصنوعی است.

5. انواع الیاف بازسازی ‌شده Reconstructed fibers

الیاف ابریشم مصنوعی Synthetic silk fibers

این ها الیاف ابریشم ‌مانند زیبایی هستند که از الیاف پنبه/خمیر چوبی (سلولز) ساخته شده ‌اند. پارچه‌ های ابریشم مصنوعی، کاربرد زیادی در طراحی و تولید لباس دارند. الیاف ابریشم مصنوعی به خوبی رنگ را به خود می ‌گیرند و قدرت جذب آب بسیار خوبی دارند. الیاف ابریشم مصنوعی برای طراحی پوشاک (به ویژه برای تولید لباس زنانه) و اثاثیه منزل استفاده می ‌شوند. آن ها همچنین برای ساخت کلاه، روسری، دستمال مرطوب و غیره استفاده می ‌شوند.

الیاف پلی ‌نوزیک Polynosic fibers

این الیاف شباهت زیادی به الیاف ریون (ویسکوز) دارد؛ اما استحکام این الیاف بیشتر از ریون است.

الیاف ابریشم مصنوعی کوپرامونیم Copraammonium rayon fibers

الیاف ابریشم مصنوعی کوپرامونیم از سلولز حل‌ شده در محلول کوپرامونیم (مس و آمونیاک) ساخته می ‌شوند. پارچه ساخته شده از این الیاف بسیار ظریف و نازک، اما باکیفیت است و در طراحی لباس‌ های نفیس از آن استفاده می ‌شود.

6. انواع الیاف نیمه ‌مصنوعی Semi-synthetic fiber الیاف استات Acetate fibers

این الیاف هم از خمیر چوبی به عنوان ماده اولیه خود استفاده می ‌کنند، سپس با اسید استیک تصفیه می ‌شود. الیاف استات، الیافی زیبا، نرم و براق هستند که از استحکام بسیار بالایی برخوردارند.

الیاف تری ‌استات Triacetate fibers

این ها الیافی هستند که نسبت به الیاف استات، اسید استیک بیشتری با آن ها ترکیب می ‌شود.

الیاف آزلون Azelon fibers

این ها الیاف مصنوعی/ ساخت دست بشر هستند که از پروتئین‌ های طبیعی مانند شیر، سویا و تخم ‌مرغ ساخته شده‌ اند.

7. انواع الیاف مصنوعی artificial fiber

الیاف پلی ‌استر Polyester fibers

فیلم زیر با موضوع پارچه پلی استر را حتما ببینید

الیاف پلی‌ استر یکی از پرکاربردترین الیاف در بین تمام الیاف مصنوعی برای طراحی لباس است. این الیاف، بسیار ظریف هستند و می ‌توانند با الیاف دیگر، مانند پنبه و پشم ترکیب شوند تا پارچه‌ های بهتری با مزایای متعدد ایجاد کنند که کاربردهای متعددی برای طراحان پوشاک دارند. آن ها ویژگی‌ های بسیار منحصر‌به‌ فردی مانند پایداری، استحکام، مقاومت در برابر چروک شدن و… دارند که آن ها را برای دوخت لباس بسیار مناسب می ‌کند.

الیاف نایلونی Nylon fibers

این یکی از قوی ترین الیاف نساجی با ویژگی‌ هایی مانند مقاومت در برابر سایش، سهولت نگهداری، مقاومت در برابر چروک شدن، مقاومت در برابر مواد شیمیایی و… است. از الیاف نایلونی برای ساخت انواع لباس استفاده می ‌شود؛ اما به ویژه در تولید لباس‌ های ورزشی و لباس زیر استفاده می ‌شود.

الیاف پلی‌ اورتان Polyurethane fibers

این الیاف را با نام اسپندکس می ‌شناسید. آن ها الیاف بسیار کششی هستند. برخی لباس‌ ها مانند لباس شنا، لباس زیر زنانه و غیره، از ترکیب الیاف پلی اورتان با الیاف دیگر ساخته می ‌شوند.

الیاف اکریلیک Acrylic fibers

این الیاف یک الیاف نساجی ساخته شده از اکریلیک، یک ماده پلاستیکی (85٪ اکریلونیتریل)، است. این الیاف بسیار نرم و سبک و ویژگی‌ های آن بسیار نزدیک به پشم است. کیفیت حفظ گرما این الیاف را به الیاف مورد علاقه برای تولید پارچه برای طراحی لباس‌ های زمستانی مانند ژاکت و پالتو تبدیل می ‌کند. مودا اکریلیک یک نوع برتر از الیاف اکریلیک است. البته حین طراحی لباس با این الیاف باید توجه داشته باشید که یکی از معایب الیاف اکریلیک این است که رطوبت را جذب نمی ‌کند.

الیاف الفین Olefin fibers

الیاف الفین یک الیاف مصنوعی بسیار قوی و مقاوم در برابر سایش، لکه و رنگ است. این الیاف محبوب برای دوخت پارچه برای لباس‌ های اکتیو و ورزشی است.

سوالات متداول