مثال هایی برای تفهیم تکنیک تکرار در نقاشی
بدون شک ریتم و تکرار را می توان یکی از اصول بنیادین هنر و تصویرسازی دانست . دراین مطلب از سایت پویا اندیش ، به مثال های بسیار زیبا اما ساده و کاربردی در رابطه با تکرار در نقاشی می پردازیم.
تکرار در هنر بدون شک یکی از جالب ترین روش هایی است که هنرمندان برای ایجاد یک حرکت، سکون، طراحی، سردرگمی از آن استفاده میکنند. همچنین برای نشاندادن مفهوم آشفتگی در برابر سنت آن را به کار می برند . از این روش نیز برای نشاندادن تمرکز واقعی بر بخشی از آثار هنری که این کار را بیشتر نمایان میکند استفاده میشود. یا به طور عمدی آن را نامرئی می سازد استفاده می شود.
تکرار به عنوان یکی از مهم ترین تکنیکهای کاهش ، به مقداری مساوی هم در موسیقی و هم در هنرهای تجسمی مانند تصویرسازی به کار می رود و هم به عنوان یک سبک فنی و زیبایی شناختی در اشعار شاعران مشاهده میشود.

چرا تکرار کنید ؟
حال این سوال مطرح میشود که آیا هنرمندان سبک تکرار ، برای رسیدن به بهترین نقاشی ها در این سبک، ایا تنها کاری که انجام میدهند اینست که از یک نقوش بارها بارها استفاده میکنند و یا هنر تکرار چیز دیگریاست ؟
ما تمام پاسخ تمام این سوالات را تحقیق کرده ایم، بنابراین لطفا ادامه ی این بخش را بخوانید.

تعریف تکرار در هنر
قبل از اینکه به سراغ ارائه ی مثال های تکنیک تکرار در نقاشی برویم لازم است. تا یک قدم به عقب برگردیم و به تعریف مفهوم تکرار در تصویرسازی بپردازیم.
تکرار به روشی شبیه شبیه به ریتم گفته می شود که به عنوان یکی از مبانی خلاقیت نیز دیده می شود . و به ایجاد حس حرکت در یک اثر هنری کمک می کند. در تصویرسازی تکرار یک خط ، یک الگو ، یک شکل و یا سایر عناصر در یک بخش یا مجموعه ی خاص قرار می گیرند. خلق یک اثر با مضمون تکرار در عین حال که جذاب و هیجان هم باشد یک چالش است . چون بسیاری از افراد آن را خسته کننده و تکراری می دانند.
روش های مختلفی وجود دارد که از طریق آن ها هنر تکرار را می توان در آثار خلق کرد. به طور مثال ، روش هایی مانند یکنواختی یا ناهمواری ، منظمی و یا نامنظمی ، تکرار های تشعشعی و سایر روش ها که هرکدام در سبک خود منحصربه فرد هستند.
کار با لگوهای تکرار در هنر تصویر سازی بسیار مورد توجه قرار گرفته است و میزان فعالیت دراین سبک به طور چشمگیر افزایش یافته است و همچنین برای عموم مردم نیز جذاب تر شده است که یکی از دلایل آن القای حس نظم است.

5 هنرمند معروف عرصه ی تکرار
در طی دوهزار سال گذشته بسیاری از هنرمندان از گذشته تا حال بر روی تصویرهای تکراری و موضوعات ونقوش یکسان در کار خود تمرکز کرده اند. زیرا این تکرار را در توالی DNA نیز مشاهده می کنیم. که به عنوان هنر آفرینش در رمزگذاری به صورت تکرار خلق شده است.
از آن جایی که نقاشان و مجسمه سازان باستان سازه های یکسانی را بارها و بارها خلق می کردند تا زمانی که مهارت خود را فراگیرند ، مشخص است که این عمل به دوران رنسانس و باروک بازمی گردد.
با این حال نخستین هنرمندان عرصه ی تکرار کسانی بودند که شروع به تکرار نقوش کردند و این کار را بدون تأکید بر این هدف که مهارت خود را زمینه ی نقاشی افزایش دهند انجام دادند . این تغییر مفهومی بنیادی کاملا مطابق با شاکال هنری و ضد سنتی قرن بیستم است. زیرا افراد بسیاری برای رسیدن به نتیجه ی مطلوب به ارائه ی متوالی موضوعات و نثوش یکسان علاقه داشتند.
ما در ادامه ی این بخش به معرفی جالب ترین هنرمندان عرصه ی مفهوم تکرار می پردازیم تا با معرفی سبک آنان ، مثال های ساده ای برای تفهیم تکنیک تکرار در نقاشی اشاره شود.

کلود مونه
چه کسی بهتر ازاین شخص را می توانیم در صدر لیست بهترین هنرمندان عرصه ی تکرار قرار دهیم که مفهوم نوین تکرار را بدون قصد به مهارت بیشتر ایجاد کرد ؟
کلود مونه نقاشی فرانسوی بود که در زمان امپرسیونیسم ، اولین جنبش آوانگارد بود که البته در این مورد کمی رقابت نیز وجود داشته است.
از طریق تکرار مونه مجموعه ای از نقاشی ها را ساخت که مشهورترین آن ها تصویر زنبق آبی ، ایستگاه های قطار ، پشته های گندم و کلیساهای جامع است.

پینت موندریان
این نقاش ، نظریه پرداز و نویسنده یکی دیگر از هنرمندان عرصه ی تکرار است که معتقد بود هنر باید معنویات اساسی طبیعت پیرامون ما را منعکس کند.
او برای اینکه زیبایی شناسی را در قالب عقاید خود منعکس کند، موضوعات نقاشی خود را تا اساسی ترین عناصر ساده کرد و جوهر انرژی عرفانی را در تعادل نیروهای حاکم بر طبیعت و جهان آشکار کرد.
موندریان با تکیه بر عقاید خود و استراتژی های اساسی سرانجام یک سری واژگان دقیق بصری از مربع ها و خطوط ایجاد کرد وموضوعات را به صورت عمودی و اققی ارائه داد. ظم موندریان یکی از مشهورترین مفاهیم تکرار در هنر است .

اندی وارهول
وارهل پادشاه غیر رسمی هنر تکرار ، افسانه ی پدیده ی پاپ و یکی از تجاری ترین نام های قرن بیستم است. وارهول با الهام از تصویر فرهنگ عامه، همزمان انتخاب و مصرف انبوه را جشن گرفت. و مورد انتقاد قرار داد و عملا کار خود را به گردبادی تکراری تبدیل کرد. و زمینه های موفقیت آمیزترین جنبش هنری پس از جنگ جهانی دوم را ایجاد کرد.
وارول با کار در طیف گسترده ای از رسانه ها مانند چاپ، نقاشی، مجسمه سازی، عکاسی، موسیقی و فیلم، به دلیل تصاویر تکراری خود از قوطی های سوپ، بطری های نوشابه ، اسکناس های دلاری و پرتره های برجسته از مشاهیر، مشهور و تأثیرگذار شد.
مرلین مونرو، میک جاگر، الویس پریسلی، جیمی کارتر، پرنس و الیزابت تیلور. اندی اغلب تصاویر یکسان را در یک قطعه قرار می داد، آن ها را با نظم جمع می کرد. و فقط با رنگ متفاوت می کرد. این تصاویر ، چاپ ها و پوسترهای همان موضوعات که در ردیف های منظم تکرار می شوند . از شاخص ترین تصاویر قرن بیستم هستند که با تعریف مجدد بسیاری از مفاهیم و تنظیم استانداردهای جدید در هنر معاصر، اعتبار دارند.

پایان بخش :
تکنیک تکرار در نقاشی
سوالات متداول تکنیک تکرار در نقاشی
چطور تکنیک تکرار در نقاشی باعث هماهنگی طرح میشود؟
وقتی یک فرم یا رنگ مرتباً در بخشهای مختلف اثر تکرار میشود ، نگاه بیننده میان این نقاط متداول ارتباط برقرار میکند و کل نقاشی حس یکپارچگی پیدا میکند.
چرا استفاده از ریتم در تکنیک تکرار مهم است؟
ریتم سبب میشود جریان یا حرکت بصری در اثر دیده شود. تکرار منظم بخشهایی مثل رنگ یا الگو، ضرباهنگی منسجم میسازد و از آشفتگی طرح جلوگیری میکند.
چطور میتوان در تکنیک تکرار از یک شکل ساده، الگوی جذابی ساخت؟
کافی است شکل ساده (مثلاً دایره یا مربع) را بارها در اندازه یا رنگ متفاوت تکرار کنید و با کموزیاد کردن فاصله میان آنها، حس جالبی به تصویر بدهید.
آیا ممکن است تکرار زیاد در نقاشی آن را خستهکننده کند؟
اگر همهچیز کاملاً شبیه باشد، کمی کسلکننده میشود. بهتر است در تکنیک تکرار در نقاشی ، تنوعی اندک در اندازه یا رنگ ایجاد کنید تا چشم مخاطب خسته نشود.
چطور از تکرار رنگ برای هدایت نگاه بیننده بهره ببریم؟
اگر یک رنگ را در نقاط مختلف تکرار کنید، چشم مخاطب بهطور خودکار از یک تکرار به دیگری میرود. این کار جریان نگاه را مطابق میل شما هدایت میکند.
چرا در آثار مدرن، تکرار فرمهای هندسی رواج دارد؟
فرمهای هندسی حس نظم و ساختار میدهند. وقتی هنرمند آنها را در تکنیک تکرار در نقاشی استفاده میکند، جلوهای معاصر و جذاب برای مخاطب ایجاد میشود.
چگونه از تکرار برای ایجاد حس عمق در نقاشی استفاده کنیم؟
با کمشدن اندازه شکلهای تکرارشده در فاصلههای دورتر یا تغییر تهرنگشان، میتوان در یک سطح دوبعدی توهم عمق و پرسپکتیو ملایمی ساخت.
چرا گاهی تکرار به شکل پراکنده، حس پویایی بیشتری دارد؟
وقتی جای شکلها دقیق و منظم نباشد و کمی آزاد پخش شوند، بیننده حس میکند همهچیز در حرکت و جریان است. این نوع تکرار در نقاشی حس بیقراری یا انرژی را بالا میبرد.
آیا تکرار اشکال ارگانیک هم میتواند حس یکدستی ایجاد کند؟
بله، حتی اگر فرمها آزاد و طبیعی باشند، تکرارشان باعث میشود اثر وحدت پیدا کند و گویی یک خط سیر یا روایت شکل بگیرد.
چگونه از تکرار برای جلب توجه به بخش اصلی نقاشی استفاده کنیم؟
میتوانید یک الگو تکراری در سراسر اثر بگذارید اما بخشی که میخواهید چشم را جلب کند، کمی متفاوت طراحی کنید تا در پسزمینه الگوی تکراری برجسته شود.
چطور تکنیک تکرار در نقاشی میتواند سرعت اجرای کار را هم بالا ببرد؟
گاهی ترسیم مرتب یک شکل یا رنگ بهصورت سریالی، روند نقاشی را ساده میکند؛ چون هنرمند درباره هر جزء کلی فکر نمیکند و از یک اصل تکراری پیروی میکند.
آیا تکرار در نقاشی فقط برای سبکهای انتزاعی مفید است؟
در سبک رئال هم میشود از تکرار بهره برد ؛ مثلاً اگر در یک صحنه رئال چندین گل تکرار شوند، یا موتیف معماری یکسانی در پسزمینه باشد، اثر هماهنگتر میشود.
چطور در یک نقاشی منظره، از تکرار درختان یا سنگها بهشکلی جذاب استفاده کنیم؟
درختان را در اندازه یا فاصله متفاوت اما با همان شکل کلی تکرار کنید. این کار به صحنه ریتم میدهد و همزمان تنوع ایجاد میکند تا یکنواخت نشود.
چرا گاهی تکرار الگوهای کوچک روی بومهای بزرگ خیرهکننده است؟
وقتی یک الگوی کوچک را چندصد بار در نقاشی تکرار میکنید، بیننده جذب ظرافت و وسعت کار میشود. این روش نشان میدهد هنرمند جزئیات را با صبر و دقت اجرایش کرده است.
چگونه در سبکهای سنتی مثل کاشیکاری ایرانی، تکرار نقوش جریان دارد؟
در کاشیکاری یا هنر سنتی، موتیف یا نقوش هندسی پیوسته تکرار میشوند. این تکرار نمادی از الگویهای منظم جهان هستی تعبیر شده و چشمنواز هم هست.
آیا با شکستن ناگهانی الگوی تکرار در نقاشی میتوان اثرگذاری بالایی داشت؟
بله، اگر تکراری منظم دارید و ناگهان یکی از عناصر متفاوت شود، آن نقطه بسیار جلب توجه میکند و حس غافلگیری میدهد.
چطور تنوع رنگ در تکرار از خستگی بیننده جلوگیری میکند؟
اگر الگو یکسان است، میتوان با سایه-روشن یا تغییر طیف رنگ بازی کرد تا علیرغم یکسانی فرم، رنگها تنوع ایجاد کنند و مخاطب دلزده نشود.
چرا در آموزش نقاشی کودکان هم پیشنهاد میشود از تکرار کمک بگیرند؟
کودکان با تکرار یک شکل یا الگوبرداری چندباره، یاد میگیرند دستشان را کنترل کنند و اعتمادبهنفسشان در ترسیم خطوط و فرمها بیشتر میشود.
آیا میتوان تکرار را با تضاد تلفیق کرد؟
بله، گاهی در پسزمینه تکرار داریم اما جلو، عنصری کاملاً متفاوت قرار میدهیم. این تضاد باعث میشود عنصر جلو برجستهتر شود و چشم را به خود بکشد.
چطور میتوان در هنر دیجیتال هم از تکنیک تکرار در نقاشی بهره برد؟
در نرمافزارهایی مثل فتوشاپ یا ایلوستریتور، میتوانید یک عنصر را کپی و جابهجا کنید. همین روند تولید الگوی تکراری را آسان میکند و برای پسزمینه یا طرحهای مفهومی عالی است.
چگونه حس حرکت با تکرار شکلهای کشیده بهدست میآید؟
وقتی فرمی مثل خط کشیده یا منحنی تکرار شود، نگاه به ترتیب این خطوط حرکت میکند و نوعی پویایی به صحنه میدهد.
چرا در مینیمالیسم، تکرار میتواند کل طرح را بسازد؟
مینیمالیسم بر سادگی متکی است. گاهی یک شکل یا خط بهطور تکراری چیده میشود و کل زیبایی کار در همین تکرار و تناسب است.
چطور میتوان از مرز کسلکنندگی گذر کرد؟
اگر احساس میکنید تکرار زیاد خستهکننده شده، کافی است در بخشی از نقاشی نظمی را بشکنید یا رنگ را عوض کنید. این تفاوت بیننده را بیدار نگه میدارد.
چرا در طراحیهای هندسی هم تکرار فرم رایج است؟
شکلهای هندسی مثل دایره و مربع خیلی راحت با کنارهمگذاشتن در ابعاد و رنگهای گوناگون تکرار میشوند و اثری موزون و درعینحال جذاب پدید میآورند.
چطور با تمرین تکرار یک شکل ساده ، مهارت دست را تقویت کنیم؟
یک فرم را چندبار پشت هم در سایز و زاویه مختلف بکشید. این کار باعث میشود کنترل روی قلم و هماهنگی چشم و دست بهتر شود و در نتیجه، نقاشی کلی بهبود یابد.
چندین روش برجسته و کاربردی برای ایجاد ریتم و تکرار در نقاشی ها وجود دارد که از مهم ترین آنها می توان به روش های زیر اشاره کرد:
روش های یکنواختی
روش ناهمواری
روش های منظمی و نامنظمی
ایجاد ریتم و تکرار با استفاده از تکنیک های تشعشعی
تکرار و ریتم در نقاشی یکی از اصول اصلی این هنر است که از آن برای ایجاد مفاهیم مهمی مانند حرکت، سکون، سردرگمی، آشفتگی و طراحی استفاده می شود. علاوه بر این با استفاده از تکنیک تکرار در نقاشی می توان بخشی از کارها را برجسته تر کرد و تمرکز واقعی موجود در تصاویر هنری را با استفاده از این تکنیک نمایش داد. مفهوم تکرار در نقاشی را می توان با تکرار کردن یک خط، الگو، شکل یا بافت به وجود آورد. با استفاده از مفهوم تکرار در یک نقاشی می توان حس نظم و هارمونی را طرح ها نمایان کرد.
تکنیک ریتم و تکرار را می توان در نقاشی های زیر از کلود مونه مشاهده کرد:
نقاشی زنبق آبی
نقاشی ایستگاه های قطار
نقاشی پشته های گندم
نقاشی کلیساهای جامع
مطالعه بیشتر:














