اوریگامی در طراحی پوشاک

طراح های اوریگامی در طراحی پوشاک

اوریگامی هنرِ تا کردنِ کاغذ است و ریشه در کشورِ ژاپن دارد. هدف از اوریگامی، تبدیلِ یک قطعه کاغذ به چیزی شبیه به مجسمه است. در دورۀ مدرن، تکنیک اوریگامی در صنایع مختلفی، از جمله صنعت مُد و پوشاک، به کار گرفته شده است. در این بخش، به معرفی اوریگامی در طراحی پوشاک و شرح نمونه ها و نحوۀ استفاده از آن در طراحی پوشاک خواهیم پرداخت.

تاریخچۀ اوریگامی در طراحی پوشاک

خاستگاهِ هنر اوریگامی، کشورِ ژاپن است. واژۀ اوریگامی از دو بخش «Ori» به معنای «تا کردن» و «Kami» به معنای «کاغذ» تشکیل شده است. نام این هنر ماهیتش را به خوبی شرح می دهد. این هنرِ تا کردنِ کاغذ، برای اولین بار در قرن هفدهم میلادی پدیدار شد و در اواسط قرن بیستم به محبوبیت رسید. هنر شرقی اوریگامی در طول سال های متمادی تکامل و تحول پیدا کرد و به هنری مدرن تبدیل شد.

هدف اوریگامی؛ تبدیلِ یک تکه کاغذ به مجسمه ای زیبا و متفاوت است. امروزه، این هنر به حوزه های مختلف، از جمله طراحی مُد و لباس نیز راه یافته است. پیاده سازی این هنر روی پارچه، اصلا کار ساده ای نیست؛ به خصوص پارچه ای که قرار است تبدیل به لباس، و پوشیده شود.

استفاده از اوریگامی در قرن بیست و یکم

همان طور که گفتیم، در دنیای مدرن، اوریگامی جایگاه ویژه ای در صنعت مد و پوشاک پیدا کرده است. چند سال پیش، جان گالیانو، طراح لباس، و تیمش، به دنبال یافتنِ منبع الهامی برای طراحی مجموعه شان، به ژاپن سفر کردند.

اوریگامی یکی از انتخاب های آن ها برای طراحی مجموعۀ بهاری کریستین دیور بود.
گرچه جان گالیانو اولین کسی نبود که از اوریگامی برای طراحی لباس استفاده کرد؛ اما شاید بتوان آن را پیشگام در شکل گیری مُدِ ملهم از اوریگامی دانست.

مجموعۀ بهار 2007، دیور

این مسیر ادامه پیدا کرد و طراحان لباس شروع به استفاده از این هنر کردند. در سال 2009، آندره لیما، طراح لباس، در طراحی مجموعه اش از تکنیکِ اوریگامی استفاده کرد. سال بعد، جورجینا چپمن، طراح لباس، در طراحی مجموعۀ بهاری و تابستانی اش از تکنیک اوریگامی بهره برد.
در سال 2012، لی فرنی نیز با الهام از همین تکنیک به طراحی پرداخت. در سال 2016، Sid Neigum مجموعۀ اوریگامی اش را در هفتۀ مُد لندن به نمایش گذاشت.

استفاده JUNYA WATANABE از اوریگامی

طراحان ژاپنی نیز از کاربردِ هنرشان در صنعت مُد غافل نشدند. در ژاپن، Junya Watanabe، یکی از طراحان معروف مُد، از اوریگامی در طراحی لباس هایش استفاده کرد. مجموعۀ پاییز و زمستان این طراح ژاپنی، پر از شکل های سه بُعدی بود که در طراحی شان از اوریگامی الهام گرفته بود.

در سال 2016، این طراح در مجموعۀ پاییزی اش از همین تکنیک اوریگامی استفاده، و لباس های سه بُعدی از جنس نئو پرین صنعتی را طراحی کرد.

مجموعۀ پاییز زمستان JUNYA WATANABE در سال 2015

Issey Miyake یکی دیگر از طراحان مشهور ژاپنی است که لباس های الهام گرفته از  از اوریگامی اش، شهرتِ زیادی دارند. در سال 2010، این هنرمند مجموعه ای به نام 1325 را طراحی کرد:

• برای دوخت این لباس فقط از یک قطعه پارچه استفاده شده است.
• برای آراستنِ لباس، از طرح های سه بُعدی استفاده شده است.
• لباس را می توان تا زد و شکل دو بُعدی به آن بخشید.
• یعنی هر لباسی را می توان به طرق و سبک های مختلف پوشید.

امروزه، این هنر متفاوت، جایگاه ویژه ای در صنعت مد پیدا کرده و توانسته است در سراسر جهان، طرفداران زیادی پیدا کند.

بیشتر بخوانید: زنان پیشگام در صنعت مد

اوریگامی و ابریشم

همان طور که گفتیم، طی چند سال گذشته، صنعتِ مُد توجه ویژه ای به اوریگامی نشان داده است. این تکنیک برای ایجاد پلیسه های تزیینی روی لباس استفاده می شود. استفاده از این تکنیک، کار چندان ساده ای نیست و برای پیاده سازی آن باید از پارچۀ مناسب استفاده کرد و روش پیاده سازی را نیز براساس نوع و جنس پارچه مشخص کرد.
در قسمت پایین، دو نوع پارچۀ مناسب را برای پیاده سازی اوریگامی معرفی می کنیم و همچنین، می گوییم برای هر کدام باید از چه روشی استفاده کرد.
برخی از طراحان معتقدند که پارچۀ ابریشم، بهترین گزینه برای پیاده کردنِ تکنیک اوریگامی است.

ابریشم Dupinion بسیار سبک و نازک است و بافتی شبیه به بافت کاغذ دارد؛ به همین دلیل، می تواند تاهای اوریگامی را حفظ کند. علاوه بر آن، این نوع ابریشم در برابر دمای بالا و اتو نیز بسیار مقاوم است و می توان تای اوریگامی را با خیال راحت روی آن ها پیاده کرد. یکی دیگر از گزینه های مناسب برای تکنیک اوریگامی ابریشم ارگانزا است.
ابریشم ارگانزا درخشندگی خاصی به لباس طراحی شده می بخشد و خیلی راحت و بدون استفاده از اتو نیز تا می خورد. این پارچه در برابر حرارت اتو مقاوم نیست و باید تاهای اوریگامی را بدون حرارت روی آن ایجاد کرد.

نمونه هایی از کاربرد اوریگامی در طراحی لباس

همانطور که مشاهده کردید، هنرمندان سرشناسی در طراحی مجموعه هایشان از هنر ژاپنی اوریگامی الهام گرفته‌اند.
در ادامه، آثار برخی از طراحان مشهور لباس را برایتان آورده ایم.

لباسی که در تصویر روبرو مشاهده می کنید با الهام از هنر اوریگامی طراحی شده است. یقه و دامنِ این پیراهن سفید رنگ، یادآورِ آثار هنری متعلق به مکتب فوتوریسم است.

اوریگامی در طراحی لباس

از اوریگامی در طراحی لباس عروس نیز استفاده شده‌است. لباسی را که در تصویر روبرو مشاهده می کنید جان گالیونا برای دیور (Dior) طراحی کرده است.

اثر آندره لیما

لباسی که در تصویر روبرو مشاهده می کنید اثر آندره لیما، طراح لباس، است و در هفتۀ مُد سائو پائولو (Sao Paulo Fashion Week) به نمایش درآمد.

استفاده از روزنامه در طراحی لباس با الهام از اوریگامی

لباس مینیمال و سفید رنگی را که در تصویر روبرو می بینید ساندرا بکلوند، طراح لباس، با الهام از هنر اوریگامی طراحی کرده است. نایانا سارا نیز لباس هایی را با استفاده از روزنامه و با الهام از اوریگامی طراحی کرد.

بیشتر بخوانید: آموزش مجازی طراحی لباس

السکاندار زاخاروف

لباسی که در تصویر روبرو مشاهده می کنید، اثر هنرمند، فیلم ساز و طراح مدل معروف روسی، السکاندار زاخاروف، است.

کریستاینا سووستیانوا

این لباس سفید نیز، با الهام از هنر اوریگامی طراحی شده‌است. کریستاینا سووستیانوا، طراح لباس، این لباس را با ظرافت و دقت تمام طراحی کرده است.

جوم ناکائو

جوم ناکائو، هنرمند برزیلی الاصل، به خاطر طرح های خلاقانه و پراز ظرافتش شناخته شده‌است. ناکائو این لباس را با الهام از هنر اوریگامی طراحی کرده است و همان ظرافت و خلاقیت همیشگی اش را نیز در آن گنجانده است.

اوریگامی برای طراحی اکسسوری

اوریگامی در طراحی اکسسوری نیز به طراحان کمک کرده است. طراحان با الهام از هنرِ اوریگامی، اکسسوری های جذاب و خلاقانه ای را خلق می کنند.

همان طور که در تصویر روبرو مشاهده می کنید، می توان اوریگامی را با طرح های قدیمی و سنتی نیز ترکیب کرد.
در این تصویر، کلاه های سنتی گلف را مشاهده می‌کنید که با استفاده از اشکال حاصل از هنر اوریگامی ظاهری متفاوت به خود گرفته‌اند.

بیشتر بخوانید: اهمیت اکسسوری در طراحی دکوراسیون داخلی

اوریگامی برای طراحی کیف

از اوریگامی برای طراحی کیف نیز استفاده می شود. این کیف ها حجیم هستند، جای بیشتری دارند و گزینۀ بسیار خوبی برای استفاده های روزمره به شمار می روند.

طراحی کفش با الهام از اوریگامی

کفشی که در تصویر روبرو مشاهده می کنید با الهام از هنر اوریگامی طراحی شده‌است. طراحِ این کفش Diego Dolcini است.

هنر اوریگامی در طراحی کیف

این چهار کفش را هنرمندی هلندی با الهام از هنر اوریگامی طراحی کرده است.

اوریگامی برای طراحی زیور آلات

از اوریگامی برای طراحی زیور آلات نیز استفاده می شود. زیورآلات طراحی‌شده با اوریگامی بسیار خاص و پرطرفدار هستند.

طراحی کلاه با استفاده از تکنیک اوریگامی

کلاه صورتی‌ای که در تصویر روبرو مشاهده می‌کنید با استفاده از اوریگامی در طراحی پوشاک خلق شده‌است. طراحِ این کلاه نیز طراح مشهور، جان گالیونا، است.

پایان بخش :

اوریگامی در طراحی پوشاک

سوالات متداول اوریگامی در طراحی پوشاک

چگونه می‌توان از ایده‌های تاشو در اوریگامی برای طراحی پوشاک استفاده کرد ؟
با تمرکز روی نقاطی که پارچه قابلیت تا خوردن دارد، می‌توان فرم‌هایی شبیه به اوریگامی ایجاد کرد و خطوط شکسته یا حجم‌های برجسته را در لباس به‌وجود آورد.

چرا بررسی نمونه‌های اوریگامی کاغذی قبل از شروع طراحی پوشاک مفید است؟
این کار کمک می‌کند الگوهای هندسی و نقاط تا را بهتر بشناسیم و ایده‌های خلاقانه‌تری را در طراحی پارچه یا الگوی لباس پیاده کنیم.

چطور می‌توان از پارچه‌های سفت‌تر برای اجرای اوریگامی در طراحی پوشاک بهره برد؟
پارچه‌هایی با آهار و ایستایی بیشتر، هنگام تاخوردن شکل خود را حفظ می‌کنند و فرم‌های سه‌بعدی را نمایان‌تر نشان می‌دهند.

چگونه می‌توان بین سبک مینیمال و اوریگامی در طراحی لباس هماهنگی ایجاد کرد؟
با محدودکردن جزئیات اضافی و تمرکز بر یک یا دو ناحیه تاشده، می‌توان ضمن حفظ مینیمالیسم، از جذابیت بصری فرم‌های اوریگامی در پوشاک بهره برد.

چرا انتخاب رنگ ساده برای اجرای اوریگامی در طراحی پوشاک توصیه می‌شود؟
رنگ‌های ساده ، خطوط تا و ساختار هندسی را واضح‌تر نشان می‌دهند و نگاه بیننده را روی فرم سه‌بعدی لباس متمرکز می‌کنند.

چطور می‌توان حجم‌های برجسته اوریگامی را در بخش شانه یا یقه یک لباس به کار گرفت؟
با اضافه‌کردن تکه پارچه در ناحیه شانه یا یقه و تا زدن منظم آن، حجم متمرکزی خلق می‌شود که ظاهر لباس را منحصربه‌فرد می‌کند.

چگونه می‌توان استحکام خطوط تا را در اوریگامی پارچه‌ای افزایش داد؟
استفاده از لایی حریر یا لایی‌های محکم در نقاط تاشده و اتوکاری دقیق، کمک می‌کند خطوط تا در پارچه دوام بیشتری داشته باشند.

چرا الگوهای لوزی یا مثلثی در اوریگامی برای طراحی پوشاک محبوب هستند؟
این اشکال هندسی پایه، امکان ترکیب و تکرار منظم دارند و طرح‌های متنوعی ایجاد می‌کنند که با ایده‌های اوریگامی سازگاری بالایی دارد.

چطور می‌توان از تکنیک‌های اوریگامی در طراحی آستین لباس بهره برد؟
با تعیین محل تا و ایجاد چین‌های منظم در طول آستین، می‌توان فرم‌هایی شبیه موج یا ساختارهای هندسی خلق کرد که آستین را به کانون توجه تبدیل می‌کنند.

چگونه می‌توان جلوی لباس را با تاهای اوریگامی تزیین کرد؟
با برش‌های اضافه روی الگوی جلوی لباس و تاشدن آن‌ها قبل از دوخت نهایی، ساختار سه‌بعدی جذابی بر سطح پارچه شکل می‌گیرد.

چطور می‌توان از اوریگامی در طراحی اکسسوری‌های پوشیدنی مثل کیف یا کلاه استفاده کرد؟
تکنیک‌های تا با پارچه‌های ضخیم‌تر، امکان ساخت کیف یا کلاه با لبه‌های سه‌بعدی را فراهم می‌کند. این شیوه جلوه‌ای هنری و متفاوت به اکسسوری‌ها می‌دهد.

چرا در بعضی لباس‌های مجلسی از اوریگامی در قسمت دامن استفاده می‌شود؟
حجم‌های برجسته و چین‌های تاشده در دامن، حرکت و جلوه‌ای فاخر ایجاد می‌کند و حس هنری و لوکسی را به لباس می‌بخشد.

چگونه می‌توان با اوریگامی در طراحی پوشاک، کنتراست میان بخش‌های صاف و تاشده را افزایش داد؟
ترکیب پارچه صاف در قسمت‌هایی از لباس و ایجاد تاهای متراکم در بخش‌های دیگر، چشم را به سوی مناطق برجسته هدایت کرده و کنتراست جذابی پدید می‌آورد.

چطور می‌توان جزئیات اوریگامی را در لباس حفظ کرد اما راحتی را از دست نداد ؟
با برنامه‌ریزی برش‌ها در نقاطی که کمترین فشار یا تحرک وجود دارد و استفاده از پارچه‌های کشی یا لایی‌های انعطاف‌پذیر، می‌توان هم فرم تاشده را نگه داشت و هم راحتی لباس را حفظ کرد.

چرا مطالعه هندسه و اشکال منظم برای طراحی اوریگامی در پوشاک ضروری است؟
اوریگامی بر پایه خطوط و زوایای دقیق شکل می‌گیرد. شناخت اصول هندسه کمک می‌کند الگوها را دقیق‌تر طراحی کرده و تاهای منظمی روی پارچه ایجاد کنیم.

چگونه می‌توان از نخ یا دوخت‌های مخفی در اوریگامی پوشاک بهره برد؟
دوخت‌های مخفی لبه‌های تا و زیرپارچه را ثابت نگه می‌دارند و از باز شدن ناخواسته یا شل شدن ساختار تا در هنگام پوشیدن لباس جلوگیری می‌کنند.

چطور می‌توان از ترکیب پارچه‌های مختلف در یک طرح اوریگامی نتیجه بهتری گرفت؟
با انتخاب پارچه‌ای نرم در بخش‌های صاف و پارچه‌ای آهاردار در قسمت‌های تاشده، کنتراست بافت ایجاد شده و زیبایی طرح برجسته‌تر می‌شود.

چرا الهام‌گرفتن از ساختارهای طبیعی در اوریگامی پوشاک راهگشا است؟
برخی فرم‌های موج‌دار برگ‌ها یا گلبرگ‌ها با الگوریتم‌های مشابه در اوریگامی همخوانی دارند و این الگوها به طور طبیعی چشم‌نواز و زیبا هستند.

چگونه می‌توان از نورپردازی در نمایش تاهای اوریگامی روی لباس بهره برد؟
نور از زوایای مختلف روی خطوط تا سایه ایجاد می‌کند و عمق سه‌بعدی طرح را نمایان‌تر می‌سازد. در فشن شو یا عکاسی، می‌توان با نور مناسب این جلوه را تقویت کرد.

چطور می‌توان از تکنیک اوریگامی در طراحی لباس عروس استفاده کرد؟
ایجاد چین‌های ظریف در دامن، آستین یا یقه لباس عروس با تکنیک اوریگامی، جلوه‌ای رمانتیک و هنری را به طرح می‌افزاید و لباس را متمایز می‌کند.

چرا نمونه‌دوزی اولیه در اوریگامی پارچه‌ای مهم است؟
برخلاف کاغذ، پارچه انعطاف بیشتری دارد. با نمونه‌دوزی می‌توان میزان ایستایی و تناسب تاها را سنجید و در صورت نیاز، برش‌ها را اصلاح کرد.

چگونه می‌توان بخش‌هایی از لباس را با اوریگامی فضاسازی کرد بدون این‌که شلوغ به نظر برسد؟
تمرکز روی یک یا دو قسمت کلیدی لباس (مثلاً سرشانه یا کمر) و حفظ سادگی در سایر بخش‌ها، توازن بین طراحی سه‌بعدی و مینیمالیسم را برقرار می‌کند.

چطور می‌توان محصولات جانبی مثل شال یا روسری را با اوریگامی تزیین کرد؟
با ایجاد چین‌های منظم یا تاهای مشخص در بخشی از شال یا روسری و تثبیت آن با بخیه‌های ظریف، یک طرح سه‌بعدی زیبا بر آن شکل می‌گیرد.

چرا همکاری با الگوساز حرفه‌ای در اوریگامی پوشاک اهمیت دارد؟
حفظ تناسب بدن و اجرای دقیق تاها نیازمند دانش تخصصی الگوسازی است. با همکاری الگوساز، اطمینان حاصل می‌شود که لباس برش و دوخت حرفه‌ای داشته باشد و تاهای آن به‌خوبی شکل بگیرد.

چگونه طراحی‌های اوریگامی در پوشاک می‌توانند امضای شخصی یک طراح باشند؟
در صورت تکرار منسجم این سبک در مجموعه‌ها و داشتن فرم‌های شاخص، مردم طرح‌های تاشده را با نام آن طراح مرتبط می‌کنند و این ویژگی تبدیل به امضای هنری او می‌شود.

چطور می‌توان آموزه‌های سنتی اوریگامی را با رویکرد مدرن در طراحی پوشاک تلفیق کرد ؟
با مطالعه الگوهای سنتی، می‌توان ساختار اصلی را دریافت و سپس در پارچه، فرم‌های جدید یا تزئینات مدرن را تلفیق نمود تا لباس نه‌تنها جلوه‌ای هنری، بلکه کارآمد و امروزی داشته باشد.