عدم تقارن در عکاسی چیست و چگونه می توان از آن استفاده کرد؟!

با نحوه استفاده از عدم تقارن در عکاسی آشنایی دارید؟ روش های بسیاری برای ثبت یک تصویر جذاب به صورت عکس وجود دارد. تقارن، قانونِ یک سوم و نسبت طلایی، از جمله اصول و سبک های مهم در کمپوزیسیون (ترکیب بندی) به کار رفته در زمان عکاسی هستند؛ بنابراین، برای تبدیل شدن به یک عکاس بزرگ و حرفه ای، بخش مهمی که باید به آن توجه کنید، یادگیری زمان استفاده از سبک ها و اصول ترکیب بندی در عکاسی است تا بتوانید طبق اصول، بهترین تصویر را ثبت کنید.

علاوه بر موارد فوق، یکی از مؤثرترین روش های ثبت تصاویر، استفاده از عدم تقارن است. در این مقاله از تصویرگران پویااندیش، به بررسی روش عدم تقارن در عکاسی و نحوۀ استفاده از این روش برای ثبت عکس های زیبا می پردازیم.

با ثبت نام در دوره عکاسی پویااندیش با تمامی این نکات آشنا شده و تبدیل به یک عکاس حرفه ای خواهید شد.

تفاوت تقارن و عدم تقارن در عکاسی

مفهوم عدم تقارن در عکاسی چیست؟ عکس یک شی را تصور کنید که به صورت دقیق، توسط یک خط از محور اصلی آن، از بالا به پایین، تقسیم شده است. در این زمان، هر دو طرف، کاملا روی هم منطبق، و به عبارتی، دارای تقارن هستند. این یک مثال از تقارن متعادل در یک تصویر است، حال اگر دو طرف تصویر، متفاوت و نامنطبق با هم باشند، می توان گفت که تصویر، نامتقارن و عکس دارای عدم تقارن است.

در طبیعت، اشیا و تصاویر و صحنه های بسیار کمی وجود دارند که دارای تقارن کامل باشند، دانه های برف و همچنین پروانه ها، مثال هایی از تقارن تصاویر طبیعی هستند؛ با این حال، تقارن کامل را معمولا در ساخته های دست بشر می توان مشاهده کرد.

عکس های دارای تقارن، بسیار جذاب اند؛ اما تصاویر نامتقارن نیز می توانند کمپوزیسیون متعادلی داشته باشند و زیبا به نظر برسند. در ادامه به بررسی برخی نکات برای ایجاد کمپوزیسون متعادل در عکاسی به روش نامتقارن می پردازیم.

بیشتر بدانید: عکاسی کلوز آپ چیست؟ + 30 ایده برای گرفتن عکس از نمای نزدیک

نحوه ایجاد تعادل نامتقارن

با نحوه استفاده از تقارن در عکاسی آشنایی دارید؟ هدف از تعادل نامتقارن، ایجاد حس مشابه و وزن بصری متعادل در ترکیب بندی دو طرف تصویر است. در این حالت سعی نکنید حتما دو طرف تصویر روی هم منطبق باشد؛ به جای آن سعی کنید در ترکیب بندی، با قراردادن اشیا یا خطوط در فضای منفی، برای ایجاد تعادل بهره ببرید و به این شکل، وزن بصری متعادلی را ایجاد کنید.

با همین روش، هنگام عکاسی از مناظر و چشم اندازها هم می توانید با استفاده از یک شی بزرگ، مانند یک درخت بزرگ یا یک رودخانه با پهنای وسیع در قاب، یک تعادل نامتقارن در ترکیب بندی تصاویر خود ایجاد کنید. همان طور که گفته شد، سعی کنید به جای ترکیب کاملا متقارن، از عناصری بهره ببرید که چشم بیننده را از سویی به سوی دیگر بکشاند و تعادل و وزن بصری ایجاد کند.

تعادل نامتقارن با کادربندی

جالب است بدانید که می توانید از یک شی کاملا متقارن با روش تعادل نامتقارن عکاسی کنید.

به این صورت که با چرخاندن جسم از محور مرکزی آن یا قرار دادن آن در یک طرف قاب، می توان به راحتی یک ترکیب نامتقارن را ایجاد کرد؛ بنابراین، کادر بندی یک روش پرکاربرد برای ایجاد عدم تقارن در ثبت تصاویر است. اگر دوست دارید عکاسی را بصورت حرفه ای و اصولی یاد بگیرید اما زمان آزاد لازم برای شرکت در دوره های حضوری را ندارید، می توانید در دوره های آنلاین عکاسی پویا اندیش شرکت کنید.

جایگذاری سوژه ها را امتحان کنید

در عکاسی پرتره، معمولا عکاسان مجبور می شوند سوژه ای را در کادر خود قرار دهند؛ اما نکته اصلی در عکاسی نامتقارن این است که شما در کادربندی، نیازی به مرکزیت عکس خود ندارید؛ بنابراین در این حالت، سوژه را کمی در سمت چپ یا راست خط مرکز کادر خود قرار دهید و به این ترتیب، با جابه جا کردن سوژه در عکاسی پرتره، می توانید تصاویر نامتقارن زیبایی را خلق کنید.

روش های ایجاد عدم تقارن در عکاسی

به طور کلی در نظر داشته باشید، زمانی که سوژه روی یکی از ۴ نقطه قوی (در قانون طلایی) قرار گیرد، یک کمپوزیسون نامتقارن خواهید داشت.

اگر در عکاسی از یک منظره، خط افق در وسط تصویر قرار گیرد، همۀ عناصر بالا و پایین این خط، دارای ارزش مساوی اند؛ بنابراین، کانسپت(موضوع) مورد نظر عکاس، نامعلوم خواهد بود. در ترکیب بندی نامتقارن، موضوع مورد نظر، روی یک نقطۀ قوی قرار می گیرد و به این طریق، چشم بیننده پس از حرکت در کل تصویر، روی موضوع اصلی متمرکز می شود؛ به عنوان مثال، تصویری از عروس و داماد را که به چشمان یکدیگر نگاه می کنند در نظر بگیرید.

در این حالت، چهره های آن ها را در یک سوم سمت چپ بالای کادر قرار دهید و اجازه دهید مابقی تصویر به عنوان فضای منفی وجود داشته باشد؛ این عکس، یک نمونه عالی از تعادل نامتقارن است که بسیار جذاب تر از حالتی است که تصویر در مرکز قرار می گیرد.

در آموزشگاه آنلاین عکاسی پویااندیش به بررسی تمامی این تکنیک ها خواهیم پرداخت.

عدم تقارن در عکاسی از طریق کنار هم قرار دادن سوژه ها و ایجاد کنتراست

اغلب عکاسان با ایجاد بستر مقایسۀ اشیاء، ترکیب بندی های نامتقارن ایجاد می کنند. در این حالت، زمانی که به یک صحنه، منظره یا سوژه نگاه می کنید، از خود بپرسید که چگونه یک موضوع کلی را با یک حضور یک جسم ساده، متعادل کنید، یا چگونه یک شی طبیعی و یک شی ساخته شده توسط انسان را متعادل سازید.

در این حالت، شما به ایده های جالبی برای ثبت عکس های نامتقارن، ولی متعادل دست می یابید؛ به طور مثال، می توانید یک ساختمان با معماری خاص و پیچیده را در سمت راست قاب خود داشته باشید و در سمت چپ، با قرار دادن یک صحنه طبیعی، تعادل برقرار کنید.

ثبت عکس هایی با تعادل نامتقارن می تواند دشوارتر از ثبت تصاویر متقارن باشد؛ اما با این شرایط و در این روش از عکاسی، یک تکنیک ظریف و زیبا را در ثبت تصاویر منحصر خود اجرا کرده اید! بنابراین با کادربندی، قرار دادن سوژه ها و قرار گرفتن موضوع ها کنار هم می توانید عکاسی های شگفت انگیزی را تجربه کنید. با تکنیک هایی که در دوره فتوشاپ در عکاسی یاد می گیرید، می توانید براحتی ادیت های لازم روی عکس های خود را انجام دهید. کیفیت دوره آنلاین فتوشاپ در عکاسی پویااندیش کم از دوره حضوری نداشته و نه تنها می توانید مهارت و دانش خود را افزایش دهید بلکه در وقت و زمان نیز صرفه جویی خواهید کرد.

سخن آخر

در این مقاله از آموزش حرفه ای عکاسی تصویرگران پویااندیش سعی کردیم با بررسی عکاسی ناتقارن و ایجاد تعادل در تصاویر، به این موضوع بپردازیم که گاهی می توان با تغییر قوانین و سبک های استاندارد در عکاسی، موضوع های زیبایی را در قاب خود به تصویر کشید و شگفتی های چشم نوازی را خلق کرد.

تنها موضوعی که باید به آن توجه کنید این است که تعادل و وزن بصری را در عکس های خود حفظ کنید تا بتوانید به کمپوزیسیون (ترکیب بندی ) جذابی برسید. در نظر داشته باشید اگر یک عکس، ترکیب درستی نداشته باشد و عناصر آن به خوبی و با حفظ کانسپت کنار هم قرار نگیرد، برای بیننده، ناخوشایند خواهد بود.

سوالات متداول عدم تقارن در عکاسی

عدم تقارن در عکاسی چیست و چرا جذابیت بصری ایجاد می‌کند ؟
قرار دادن سوژه‌ها یا المان‌های تصویری به شکلی نامتقارن، تمرکز بیننده را جلب کرده و فضای پویاتری در قاب ایجاد می‌کند. بی‌تقارنی اغلب چشم را وادار می‌کند به‌دنبال توازن پنهان بگردد و این جست‌وجو باعث جذابیت بصری می‌شود.

چگونه می‌توان با استفاده از بی‌تقارنی در عکاسی احساس تعادل ایجاد کرد؟
با توزیع مناسب وزن بصری در بخش‌های مختلف تصویر، می‌توان تضاد میان بخش‌های نامتقارن را کاهش داد و در عین حفظ بی‌تقارنی، حس توازن کلی را در کادر نگه داشت.

چرا عکاسی با ترکیب‌بندی نامتقارن در آثار هنری محبوب است ؟
عدم تقارن حس پویایی و نوآوری را به تصویر اضافه می‌کند. هنرمندان از این روش برای شکستن کلیشه‌های بصری و خلق تصاویری متفاوت و تأثیرگذار بهره می‌برند.

در چه شرایطی استفاده از عکاسی نامتقارن توصیه می‌شود ؟
زمانی که نیاز است توجه مخاطب به قسمتی خاص از تصویر جلب شود یا احساس جنب‌وجوش و هیجان به صحنه منتقل شود، چیدمان نامتقارن یک راه‌حل مناسب است.

چگونه می‌توان با رنگ‌ها و نورپردازی، مفهوم عدم تقارن در عکاسی را برجسته کرد؟
با توزیع رنگ‌های تیره و روشن در نقاط مختلف و قرار دادن منابع نور در زوایای غیرمتعارف، می‌توان بی‌تقارنی را در سطح رنگ و نور نیز اعمال کرد و به ترکیب‌بندی عمق داد.

چطور می‌توان از سوژه اصلی در عکس نامتقارن محافظت کرد تا در میان شلوغی گم نشود؟
با استفاده از تکنیک عمق میدان کم یا کنتراست رنگی بالا، سوژه اصلی همچنان برجسته می‌ماند و بی‌تقارنی موجود باعث می‌شود بقیه بخش‌های تصویر حامی سوژه باشند.

آیا عدم تقارن در عکاسی پرتره هم کاربرد دارد؟
در عکاسی پرتره، می‌توان سوژه را کمی از مرکز کادر دور کرد یا از زوایای نامعمول استفاده کرد تا حس پویایی بیشتری در چهره یا حالت بدن فرد ایجاد شود.

چگونه می‌توان از خطوط هدایتگر در ترکیب‌بندی نامتقارن استفاده کرد؟
خطوط هدایتگر می‌توانند به‌صورت مورب یا خمیده در قاب قرار گیرند و نگاه بیننده را به نقاط مهمی که با یکدیگر تقارن ندارند، هدایت کنند.

چرا گاهی وجود فضای منفی در عکاسی نامتقارن مؤثر است؟
فضای منفی، تعادل بین المان‌های پراکنده را حفظ می‌کند. یک بخش خالی می‌تواند در مقابل بخشی شلوغ از تصویر قرار بگیرد و حس هماهنگی را تقویت کند.

چگونه عدم تقارن می‌تواند روایت در عکاسی را تقویت کند؟
قرارگیری سوژه‌ها در نقاط مختلف کادر یا تفاوت چشمگیر در اندازه و رنگ آن‌ها، می‌تواند حس داستانی و تعاملی میان عناصر تصویر به وجود آورد و روایت را برجسته سازد.

تأثیر پس‌زمینه نامتقارن بر عکاسی سوژه چگونه است؟
پس‌زمینه‌ای با الگوهای نامتعادل یا سطوح نابرابر، حس پویایی و حرکت را افزایش می‌دهد. در این حالت، سوژه در عین اینکه از پس‌زمینه جدا می‌شود، تحت تأثیر فضای کلی آن نیز قرار می‌گیرد.

چگونه می‌توان از تقارن جزئی در دل عدم تقارن بهره برد ؟
گاهی قرار دادن اجزا یا رنگ‌های هماهنگ در بخش کوچکی از تصویر، می‌تواند نوعی تقارن مخفی ایجاد کند. این ترکیبِ هم‌زمانِ بی‌تقارنی و تقارن جزئی، به عکس جذابیت مضاعف می‌بخشد.

چرا استفاده از نامتقارنی در عکاسی از طبیعت می‌تواند تصاویر منحصربه‌فردی خلق کند؟
در طبیعت، المان‌های غیرقابل پیش‌بینی زیادی وجود دارد. ثبت این بی‌نظمی طبیعی و تأکید بر آن با ترکیب‌بندی نامتقارن، حال‌وهوای واقعی‌تری را نشان می‌دهد و توجه را به جزئیات جلب می‌کند.

چگونه می‌توان بی‌تقارنی را در عکاسی سیاه‌وسفید نیز نمایش داد ؟
توزیع سایه و روشن در بخش‌های مختلف تصویر، کلید نامتقارنی در عکس‌های سیاه‌وسفید است. کنتراست بالا در بخش‌هایی و درجات خاکستری در بخش‌های دیگر، جذابیت بصری ایجاد می‌کند.

آیا می‌توان از تکنیک کراپ برای ایجاد یا تقویت عدم تقارن در عکاسی بهره گرفت؟
گاهی با حذف بخش‌هایی از تصویر در مرحله ادیت، می‌توان تعادل سنتی را شکست و المان‌ها را به شکلی جدید و متفاوت در قاب نهایی قرار داد تا بی‌تقارنی تقویت شود.

چطور می‌توان از پرسپکتیو کاذب در ترکیب‌بندی نامتقارن استفاده کرد ؟
تغییر زاویه دوربین و ایجاد خطای دید در مقیاس‌ها یا فاصله اجسام، نوعی بی‌تقارنی جالب تولید می‌کند که مخاطب را درگیر کشف واقعیت صحنه می‌کند.

چگونه بی‌تقارنی می‌تواند تمرکز روی یک سوژه کوچک را بالا ببرد؟
زمانی که سایر المان‌ها نامتعادل چیده شده‌اند، یک سوژه کوچک در نقطه‌ای ویژه، برجسته‌تر به چشم می‌آید؛ زیرا چشم به‌دنبال پیدا کردن توازن در قاب، ابتدا آن سوژه متمایز را رصد می‌کند.

چرا نامتقارنی در عکاسی منظره تأثیرگذار است؟
در عکاسی منظره، خارج کردن خط افق از مرکز یا قرار دادن عناصر اصلی در یک طرف کادر، احساس عمق و پویایی بیشتری ایجاد می‌کند و تصویر از کلیشه تقارن افقی خارج می‌شود.

چطور می‌توان به‌کمک نور و سایه، بی‌تقارنی را تقویت کرد؟
استفاده از منابع نور در یک سمت کادر یا ایجاد سایه‌های تیره در طرف دیگر، موجب تمرکز بصری در بخشی از قاب می‌شود و تعادل سنتی نور را به‌هم می‌زند.

چرا افراد به‌دنبال ترکیب‌بندی نامتقارن در عکاسی مد و فشن هستند ؟
ترکیب‌بندی نامتقارن حس نوآوری را القا می‌کند و استایل متفاوت مدل‌ها را برجسته می‌سازد. این روش برای نشان دادن خاص بودن و تمایز یک برند یا طرح بسیار پرطرفدار است.

آیا می‌توان بین عدم تقارن در عکاسی و حس حرکت ارتباطی برقرار کرد؟
وقتی تعادل کامل وجود ندارد، نگاه بیننده مدام بین عناصر مختلف قاب حرکت می‌کند. این رفت‌وآمد بصری همان حس حرکت را در عکس‌های ثابت القا می‌کند.

چگونه می‌توان با جابه‌جایی ساده سوژه یا نقطه طلایی کادر، ساختار تصویر را از تقارن خارج کرد؟
کافی است سوژه اصلی کمی از مرکز دور شود یا در گوشه‌های قاب قرار گیرد. این تغییر کوچک ضرباهنگ تازه‌ای به تصویر می‌دهد و ساختار سنتی را می‌شکند.

چرا در عکاسی معماری گاهی استفاده از بی‌تقارنی جلوه بنا را برجسته‌تر می‌کند ؟
اگرچه معماری بسیاری از بناها بر پایه تقارن بنا شده، اما نشان دادن نمایی از زوایای غیرمعمول یا المان‌های ناهمخوان در سازه، شگفتی و جذابیت بیشتری را به نمایش می‌گذارد.

چطور می‌توان در عکاسی گروهی هم از عدم تقارن بهره برد؟
ایستادن افراد با قد و پوشش متفاوت در بخش‌های مختلف قاب، یا قرار دادن تنها یک نفر در زاویه متفاوت، تضاد را برجسته کرده و فضای تصویر را از یکنواختی خارج می‌کند.

چگونه تمرین عکاسی نامتقارن می‌تواند به رشد خلاقیت کمک کند ؟
آموزش چشم برای یافتن تعادل در بی‌تقارنی، قوه تخیل را تقویت می‌کند. با امتحان کردن زوایا و چینش‌های مختلف، عکاس به ایده‌های جدیدی دست می‌یابد و دیدگاه متفاوتی نسبت به ترکیب‌بندی پیدا می‌کند.