تکنیک ‌های چاپ در تصویرسازی + تصویر

آشنایی با تکنیک ‌های چاپ در تصویرسازی

چاپ دستی، به عنوان یکی از شاخه ‌های پر کاربرد و پر طرفدار هنر، قرن‌ هاست که وجود دارد. از اولین نمونه ‌های چاپ دستی می ‌توان به چوب تراشی یا زیلوگرافی اشاره کرد که قدمت آن  به  300 سال پیش باز می‌ گردد. امروزه هم اپلیکیشن‌ هایی مانند ادوبی فوتوشاپ و ادوبی ایلاستریتر هم به هنرمندان و طراحان اجازه می ‌دهند که انواع تکنیک‌ های چاپ دستی را به ‌راحتی پیاده کنند. با وجود این، بسیاری از هنرمندان، همواره چاپ دستی به صورت سنتی را ترجیح می‌ دهند.

 در فرایند چاپ، تصویر روی یک قالب نقش می‌ بندد و سپس، روی کاغذ یا پارچه منتقل می ‌شود. این قالب می‌ تواند از جنس چوب، فلز یا شیشه باشد. اما تکنیک ‌های مدرن چاپ، دیگر نیازی به این ‌ها ندارند. در ادامه، به انواع تکنیک ‌های چاپ در تصویرسازی خواهیم پرداخت.

چوب‌تراشی

چوب تراشی، قدیمی‌ ترین تکنیک چاپ به شمار می ‌رود. هنرمندان تصویرساز، تصویر مورد نظرشان را با تراشیدن سطح چوب می‌ سازند. این تکنیک چاپ، ریشه در چین و دورۀ حکومتِ هان (Han) دارد. در این تکنیک، قسمت ‌هایی که برجسته باقی مانده ‌اند، با جوهر، رنگ می ‌شوند و روی پارچه یا کاغذ قرار می‌ گیرند. معمولاً در این تکنیک، از چوب گلابی استفاده می ‌شود. چرا که نرم است و به راحتی تراشیده می‌ شود.
سایز چوب، به طرحتان بستگی دارد. ممکن است سایز طرحتان آن قدر بزرگ باشد که مجبور شوید هر قسمت از طرح را روی یک تکه چوب رسم کنید و در نهایت‌، آن ‌ها را به هم بچسبانید. ضخامت چوب هم اهمیت دارد. بهتر است ضخامت چوبتان یک اینچ باشد. آلبرشت دورر، از برجسته ‌ترین هنرمندانی بود که از این تکنیک استفاده کرد. این هنرمند آلمانی در اواخر قرن پانزدهم و اوایل قرن شانزدهم، تصویرسازی‌ های متعددی را با استفاده از این تکنیک انجام داد.

چاپ لینو

چاپ لینو یا حکاکی روی لینو، یکی دیگر از تکنیک ‌های چاپ است. قدمتِ چاپ لینو، در مقایسه با چوب تراشی، کمتر است. چاپ لینو روی لینولئوم صورت می ‌گیرد. برای کندن لینولئوم، از مغار و اسکنه وی (V)مانند استفاده می ‌شود. این تکنیک را هنرمندان گروه دی بروکه، در آلمان ابداع کردند.
این گروه از هنرمندان آلمانی، بین سال‌ های 1905 تا 1913 در آلمان فعالیت می‌ کردند. یکی از هنرمندان این گروه برای چاپ کاغذ دیواری از این تکنیک استفاده کرد. کتاب تصویرسازی ریکا لاکسو، یکی از بهترین نمونه‌ های حکاکی روی لینو است. او از این سبک برای روایت داستان استفاده می‌ کرد.

حکاکی

حکاکی یکی از تکنیک ‌های چاپ است که طی آن، طرحی روی سطوحی از جنس شیشه، طلا، مس، نقره یا آهن حک می‌ شود. از این اجسامِ کنده‌ کاری ‌شده برای تصویرسازی روی کاغذ استفاده می‌ شد. معمولاً از حکاکی برای ترسیم نقشه و تصویرسازی عملی در مورد حیوانات و گیاهان استفاده می ‌شود.
طراحان و هنرمندانی که استایل بصری وینتیج و استایل ملهم از رترو را می‌ پسندند، از حکاکی به عنوان یک تکنیک خلاقانه استفاده می‎‌ کنند. برای حکاکی فلز از ابزار تیز استفاده می ‌شود.

چاپ صفحه ‌ای

چاپ صفحه ‌ای هم یکی دیگر از تکنیک ‌های چاپ در تصویرسازی است که همواره، بسیار پرکاربرد است. در این روش، توری یا صفحۀ مش با  استنسیل ترکیب می ‌شود و با استفاده از یک تیغه به یکدیگر متصل ، و روی صفحه ‌ای، مثل کاغذ یا پارچه، استفاده می ‌شود. این روش برای اولین بار در چین و در دورۀ امپراطوری سانگ مورد استفاده قرار گرفت. یعنی سال 968 قبل از میلاد.
این روش بعدها در ژاپن مورد استفاده قرار گرفت. در دهۀ 1960، هنرمندان کارخانۀ اندی وارهول، مجدداً از این روش استفاده کردند. در آن زمان، از این روش برای چاپ روی تیشرت استفاده می شد. این کاربرد، همچنان ادامه دارد. در گذشته، صفحۀ مشی که در این تکنیک استفاده می‌ شد، از جنس ابریشم بود. اما امروزه، از تریلین برای ساخت این صفحه‌ ها استفاده می ‌شود.

اچینگ

چاپ فلزی، اچینگ یا چاپ تیزابی، یکی از تکنیک ‌های چاپ در تصویرسازی است. در اچینگ، ابتدا قطعه ‌ای فلزی را با ماده ‌ای مقاوم در برابر اسید می‌ پوشانند، سپس با سوزن اچینگ، شکل مورد نظر را روی آن ترسیم می‌ کنند. در قدم بعدی، کل فلز را در ظرفی پر از اسید قرار می دهند تا قسمت‌ های کنده ‌شده، عمیق ‌تر شوند. این تکنیک در قرن شانزدهم و به وسیلۀ دنیل هاپفر ابداع شد. در قرن هفدهم، این نوع تکنیک چاپ، طرفداران زیادی پیدا کرد و همواره نیز از آن استفاده می ‌شود.

لیتوگرافی

لیتوگرافی یا چاپ سنگی، یکی دیگر از تکنیک ‌های چاپ در تصویرسازی به شمار می ‌رود. در این روش، طرح مورد نظر، به وسیلۀ ابزارهای لازم، روی صفحۀ سنگی یا فلزی (به خصوص روی یا آلومینیوم) طراحی می‌ شود. ابتدا، طرحی روی صفحۀ سنگی یا فلزی، با استفاده از جوهر یا قلم روغنی، ترسیم می ‌شود. پس از اتمام ترسیم طرح، روی آن را با لایه ‌ای از پودر تالک می ‌پوشانند.
سپس، روی آن را با ترکیبی از صمغ عربی و اسید رقیق، با قلم مو می‌ پوشانند. این مواد به یکدیگر واکنش نشان می ‌دهند و در نهایت، طرح تثبیت می‌ شود و ردِ آن روی سنگ می ‌ماند. حالا سنگی پیش رو دارید که نقش دلخواهتان روی آن نقش بسته است. حالا روی طرحتان جوهر بمالید و روی کاغذ یا پارچۀ مورد نظرتان قرار دهید تا نقش دلخواهتان روی آن هم منعکس شود.

استفاده از تکنیک ‌های چاپ در تصویرسازی کتاب‌ و نشریات

در قرن نوزدهم، برای تصویرسازی کتاب‌ ها از تکنیک حکاکی روی چوب استفاده می ‌شد. برای اولین بار، یکی از آثار توماس بویک با استفاده از همین تکنیک تصویرسازی شد. از سال 1850 تا 1900، تقریباً 1200 کتاب هنری در بریتانیا تصویرسازی شد. در طول این سال‌ ها، رفته رفته، حکاکی روی چوب از رونق افتاد و تکنیک‌ های جدید و مدرن معرفی شدند: در دهۀ 1960، تنها 6.5 درصد از کتاب ‌ها تصویرسازی می ‌شدند.
اما در دهۀ 1890، این آمار به 30 درصد رسید. در بازۀ زمانی 1850 تا 1880، 25 درصد از تصویرسازی ‌ها با تکنیک حکاکی روی چوب انجام می ‌شد و لیتوگرافی در مرتبۀ دوم قرار داشت. لیتوگرافی هم از پُر کاربردترین تکنیک ‌های چاپ بود که در تصویرگری بسیار استفاده می شد و قیمت مناسبی هم داشت. در اواخر دهۀ 1830، این تکنیک، بسیار پر استفاده بود و در تصویرسازی کتاب استفاده می ‌شد. این تکنیک تا پاپان قرن نوزدهم همچنان پر کاربرد و پر طرفدار باقی ماند.

بیشتر بخوانید: تصویرسازی کتاب کودک

 گذشته‌ ای پُر فراز و نشیب

حکاکی روی فلز نیز در آن دوران بسیار پر کاربرد بود و جورج کروکشانک، برجسته‌ ترین تصویرگری بود که در دورۀ ویکتوریا از روش حکاکی روی فلز برای تصویرگری استفاده می‌ کرد. در اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم، از مس برای حکاکی و تصویرسازی استفاده می‌ شد و تقریباً 4000 لوح مسی حکاکی شده درست شد. اما آهن، در مقایسه با مس، بادوام ‌تر بود. پس از سال 1881، اوضاع تغییر کرد. در این دوره، حکاکی روی چوب از رونق افتاد و تصویرسازی خطی به ‌شدت محبوب و پر طرفدار شد.
جوزف پنل، پیکرتراش و تصویرگر آمریکایی، کارش را در آمریکا آغاز کرد و کتاب ‌های نویسندگانی مانند جورج واشنگتن و ویلیام دین هاول را تصویرسازی کرد. فیلیپ جیمز در کتاب English Book Illustration 1800-1900 ، می‌ گوید که هنرمند (تصویرگر) و نویسنده با یکدیگر همکاری می ‌کنند. هنرمند، واژگان نویسنده را تفسیر می ‌کند و آن را از طریق نقاشی بیان می دارد. همان طور که مشاهده کردید، تصویرسازی و تکنیک‌ های چاپ آن، گذشته‌ ای پُر فراز و نشیب را پشت سر گذاشته ‌اند. امروز، با پیشرفت تکنولوژی در زمینه تکنیک ‌های چاپ در تصویرسازی ، تصویرگری و چاپ تصویر، برخی دشواری‌ های گذشته را ندارند.

سخن پایانی

صنعت چاپ نیز سرشار از خلاقیت، زیبایی و هنر است و برای علاقمندان می تواند بسیار هیجان انگیز و لذت بخش باشد. همچنین این هنر نیز می تواند به درآمدزایی قابل توجهی منجر شود و هنرمند را به شهرت قابل توجهی برساند. اما پیش از هر قدمی، باید اصول و تکنیک های این هنر را آموخت. سپس برای بسط و گسترش افکار و خلاقیت ها گام برداشت. با آموختن تکنیک ‌های چاپ در تصویرسازی می توانید با کسب و کارهای بسیاری شروع به همکاری کنید و در مسیر درست این هنر قرار بگیرید. با کمی ذوق می توانید آثار منحصر و شاخصی خلق کنید و در جایگاه منحصر به فرد خود قرار بگیرید!

پایان بخش :

تکنیک ‌های چاپ در تصویرسازی + تصویر

چطور می‌توان از تکنیک‌ های چاپ در تصویرسازی برای ایجاد طرح‌های ماندگار بهره برد ؟
انتخاب شیوه مناسب بافت و جوهر برای پروژه، دوام و جلوه ویژه اثر را تضمین می‌کند و در نهایت باعث می‌شود طرح‌ها کیفیتی خاص داشته باشند.

چرا بعضی از هنرمندان همچنان به تکنیک‌ های چاپ سنتی در تصویرسازی علاقه‌مند هستند؟
لذت کار با دست و احساس اصالت در چاپ دستی به آثار حال‌وهوای منحصربه‌فردی می‌بخشد و همین موضوع بسیاری را به سمت روش‌های سنتی می‌کشاند.

چطور چاپ لینوکات در میان تکنیک‌ های چاپ در تصویرسازی محبوب شد؟
سادگی در حکاکی و ایجاد طرح بافت‌دار، لینوکات را برای هنرمندانی که به دنبال جلوه‌های دستی هستند، به گزینه‌ای مناسب تبدیل کرده است.

چگونه چاپ سیلک‌اسکرین جلوه ویژه‌ای در تصویرسازی ایجاد می‌کند؟
ترکیب رنگ‌های پرکنتراست و قابلیت چاپ روی متریال‌های گوناگون، سیلک‌اسکرین را به روشی کاربردی برای خلق آثار چشمگیر در تصویرسازی تبدیل کرده است.

چرا بعضی طراحان به ترکیب تکنیک‌ های چاپ دستی و دیجیتال در تصویرسازی روی می‌آورند؟
بهره‌مندی از دقت و سرعت نرم‌افزارها در کنار اصالت بافت‌های چاپ دستی، نتیجه‌ای منحصربه‌فرد به دنبال دارد و جلوه‌های بصری جدیدی خلق می‌کند.

چطور می‌توان در انتخاب کاغذ و مواد اولیه، بالاترین کیفیت را برای تکنیک‌ های چاپ در تصویرسازی تضمین کرد؟
توجه به ضخامت و بافت کاغذ یا پارچه، همخوانی آن با روش چاپ موردنظر را بالاتر می‌برد و کمک می‌کند آثار نهایی دوام بیشتری داشته باشند.

چرا چاپ گراور در میان تکنیک‌ های چاپ در تصویرسازی جلوه‌ای کلاسیک دارد؟
روند پیچیده حکاکی روی فلز و دقت اجرای بالا باعث می‌شود طرح‌ها جزئیات ظریفی داشته باشند و از نظر زیبایی‌شناسی ارزش بالایی پیدا کنند.

چگونه می‌توان با چاپ لیتوگرافی در تصویرسازی بازی با تونالیته رنگ را تجربه کرد؟
استفاده از سطح صاف سنگ یا فلز در لیتوگرافی امکان کنترل دقیق سایه‌ها را فراهم می‌کند و اجازه می‌دهد هنرمند تغییرات لطیفی در رنگ‌ها ایجاد کند.

چطور می‌توان از چاپ برجسته برای ایجاد حس سه‌بعدی در تصویرسازی استفاده کرد؟
قرارگرفتن جوهر تنها روی بخش‌هایی که بالاتر هستند، در نهایت بافتی سه‌بعدی و برجسته ایجاد می‌کند که حس لمس‌کردنی در آثار به وجود می‌آورد.

چرا بعضی طراحان در تکنیک‌ های چاپ به سراغ موادی مانند چوب یا فلز می‌روند؟
ایجاد تفاوت در بافت و رنگ طبیعی این مواد، جذابیت بصری بیشتری دارد و مخاطب را به‌واسطه تنوع فرمی در آثار، تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.

چگونه می‌توان روش چاپ دیجیتال را در کنار تکنیک‌ های چاپ سنتی تلفیق کرد ؟
طراحی اولیه یا رنگ‌گذاری در نرم‌افزارهای گرافیکی انجام می‌شود و سپس با استفاده از چاپ دستی روی لایه‌های دیگر، جلوه نهایی تکمیل می‌گردد.

چرا مدیریت رنگ در تکنیک‌ های چاپ در تصویرسازی حائز اهمیت است؟
تطابق رنگ بین صفحه نمایش و خروجی چاپی یکی از چالش‌های اصلی است. با کالیبریشن درست و انتخاب مرکب مناسب می‌توان این مشکل را تا حد زیادی رفع کرد.

چطور می‌توان از مونوتایپ برای خلق آثار هنری منحصربه‌فرد در تصویرسازی استفاده کرد؟
تک‌نسخه‌ای بودن این روش سبب می‌شود هر اثر چاپی تکرارنشدنی باشد و همین موضوع برای مخاطبانی که به اصالت کار علاقه دارند، جذابیت دارد.

چرا چاپ سیانو‌تایپ در میان تکنیک‌ های چاپ در تصویرسازی برجسته شده است؟
رنگ آبی خاص و روند شیمیایی چاپ سیانو‌تایپ، ظاهری متفاوت به طرح‌ها می‌دهد و حس نوستالژیک یا فراتر از واقعیت را به اثر اضافه می‌کند.

چگونه می‌توان هزینه‌ها را در به‌کارگیری تکنیک‌ های چاپ در تصویرسازی کنترل کرد؟
برنامه‌ریزی برای خرید جوهر و مواد مصرفی، انتخاب روش متناسب با بودجه و آزمایش نمونه‌های کوچک پیش از اجرای نهایی در کاهش هزینه‌ها مؤثر است.

چرا انتخاب یک چاپخانه مناسب در تکنیک‌ های چاپ اهمیت دارد؟
وجود امکانات و تجهیزات باکیفیت، تخصص فنی نیروها و رعایت استانداردهای چاپی باعث می‌شود اثری که هنرمند با دقت خلق کرده، بدون افت کیفیت به دست مخاطب برسد.

چطور می‌توان روند دورکاری را در پروژه‌های مرتبط با تکنیک‌ های چاپ در تصویرسازی پیش برد؟
استفاده از ارسال آنلاین فایل‌های باکیفیت، تماس مداوم با چاپخانه برای دریافت نمونه‌های آزمایشی و مذاکره درباره جزئیات، کیفیت کار را تضمین می‌کند.

چگونه می‌توان برای تکنیک‌ های چاپ در تصویرسازی از رنگ‌های خاص استفاده کرد؟
انتخاب رنگدانه‌های متنوع یا جوهرهای ترکیبی امکان خلق پالت رنگی متفاوتی را فراهم می‌کند و مخاطب از دیدن این آثار منحصربه‌فرد لذت می‌برد.

چرا مطالعه تاریخچه هنر چاپ در کنار یادگیری تکنیک‌ های چاپ در تصویرسازی لازم است؟
شناخت روند تکامل چاپ و مشاهده آثار ارزشمند قدیمی، ایده‌های جدیدی در اختیار هنرمند قرار می‌دهد و از تکراری‌شدن سبک‌ها جلوگیری می‌کند.

چطور می‌توان خلاقیت را در به‌کارگیری تکنیک‌ های چاپ در تصویرسازی بالا برد؟
ترکیب متدهای مختلف و آزمایش با مواد جدید همواره راهی برای رشد خلاقیت است. هر بار می‌توان به شکل متفاوتی از این تکنیک‌ها بهره گرفت.

چگونه می‌توان ماندگاری بالا را در نتیجه اجرای تکنیک‌ های چاپ در تصویرسازی تضمین کرد؟
انتخاب کاغذ اسیدفری، مرکب‌های مقاوم در برابر نور و ذخیره‌سازی آثار در شرایط مناسب به افزایش طول عمر آن‌ها کمک می‌کند.

چرا در چاپ افست کنترل کیفیت رنگ حساس‌تر از روش‌های دیگر است؟
چاپ افست امکان تولید تیراژ بالا دارد و هرگونه خطا در مدیریت رنگ ممکن است به تعداد زیادی محصول معیوب منجر شود، پس دقت بالایی نیاز است.

چگونه می‌توان تجربه تماشای یک اثر چاپی را در تصویرسازی متفاوت کرد؟
افزودن افکت‌های ویژه مثل برجسته‌سازی، طلاکوب یا برش‌های سفارشی حس لوکس یا خلاقانه به کار می‌دهد و مخاطب را شگفت‌زده می‌کند.

چطور می‌توان با نمایشگاه‌گذاشتن برای آثار چاپی خود، مخاطبان بیشتری جذب کرد ؟
ارائه منظم آثار جدید در رویدادهای هنری و استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای معرفی و فروش باعث می‌شود ارتباط بین هنرمند و مخاطبان گسترش یابد.

سوالات متداول