ده گوهر کمیاب دنیا کدامند؟

سنگ تانزانیت// تنها در تانزانیا یافت می شود

“تانزانیت” (TANZANITE) یک گونه آبی رنگ زیبا (آبی مایل به بنفش از روشن تا تیره، و ارغوانی مایل به آبی و آبی خالص) از کانی “زوئیزیت” است. این سنگ زیبا تانزانیت نام گرفته است، چرا که تنها در منطقه کوچکی با عرض ۴ کیلومتر و طول ۲ کیلومتر در دامنه کلیمانجارو در تانزانیا یافت می شود.
تا سال 1960 نتوانستند مقدار زیادی از این گوهر گرانبها را پیدا کنند، با وجود آن در اوایل سال 1980 تا ابتدای 1990 تانزانیت در مقیاس بالا و با کیفیت جواهر در دسترس قرار گرفت.
به لطف تبلیغات گستره شرکت تیفانی (شرکت کالای لوکس آمریکایی و چندملیتی است، که در زمینه طراحی، ساخت و فروش جواهرآلات، اعم از طلا، نقره و الماس، فعالیت می‌کند) این گوهر کمیاب یک شبه محبوبیتی باور نکردنی به دست آورد.
عملیات حرارتی(در عملیات حرارتی معمولاً از گرمایش یا سرمایش تا دماهای ویژه ای، برای رسیدن به خواص موردنظر برای مثال سخت کاری یا نرم کردن ماده استفاده می‌شود) تانزانیت در دمای بسیار بالایی انجام می شود و همین امر رنگ آبی آن را زیبا تر می کند. معمولا بر اغلب سنگ های تانزانیت موجود در بازار عملیات حرارتی انجام می شود؛ اما رنگ آبی در سنگ های تانزانیتی که عملیات حرارتی در مورد آن ها اعمال نشده است بسیار پر رنگ تر و غلیظ تر است و همچنین نوع طبیعی آن به مراتب ارزشمندتر است.
از آنجا که تانزانیت تنها در منطقه بسیار کوچکی یافت می شود، به نظر می رسد که با گذشت زمان ارزش آن افزایش یابد. با خالی شدن معادن دیگر تانزانیتی برای ورود به بازار وجود نخواهد داشت و درست به همین دلیل به آن گوهر یک نسل می گویند؛ چرا که با اتمام ذخایر معدنی این گوهر کمیاب دیگر برای نسل دیگر موجود نخواهد بود، مگر آنکه منابع و معادن جدیدی کشف شود.
تانزانیت به شوک حرارتی بسیار حساس و همچنین بسیار شکننده است، بنابراین باید در نگهداری از آن دقت زیادی داشته باشید. اگر گوهر شما نیاز به شستشو داشته باشد می توانید با آب و صابون (نه سرد و نه گرم- هم دما با محیط) آن را شسته و سپس آن را خشک کنید.
همانگونه که می دانید سنگ ها خواص بیشماری دارند و تانزانیت نیز از این قاعده مستثنی نیست. گاهی از این سنگ با نام “سنگ معتادان به کار” نیز یاد می شود و تانزانیت برای دارنده اش موفقیت های بیشتری را به دنبال خواهد داشت.
تانزانیت استرس را کاهش می دهد؛ درصد احتمال به افسردگی را پایین می آورد؛ روند پیری را کند می‌کند و از آنجا که آگاهی معنوی را افزایش می دهد، می توان از آن در مدیتیشن استفاده کرد.
در انتها برای کسانیکه به دنبال سنگ ماه تولدشان هستند این نوید را دارم که این گوهر کمیاب در سال 2002 از سوی سازمان تجاری سنگ قیمتی امریکا به عنوان سنگ ماه تولد دسامبر (آذر و دی) انتخاب شده است. بنابراین متولدین این ماه ها می توانند از تانزانیت در جواهرات خود استفاده کنند و از آثار و خواص آن بهره مند شوند.

اوپال سیاه// هرچه تیره تر بهتر

سنگ های اوپال معمولا به رنگ سفید کرمی هستند و آنچه که این سنگ ها را متمایز می کند، پدیده بازی رنگ هاست. وقتی که این سنگ در معرض نور قرار می گیرد و شما آن را حرکت داده و در دست می چرخانید، رنگ های متفاوتی مانند رنگین کمان از آن خارج می شود.
رنگ اوپال سیاه (BLACK OPAL) از خاکستری تا سیاه متغیر است و سیاه پس زمینه ای مناسب برای به نمایش درآوردن طیف های رنگی متفاوت است. عناصر کربن و اکسید آهن در اوپال سیاه به چشم می خورد که اوپال معمولی فاقد آن است و این عناصر ترکیبی رگه های خاص و منحصر به فردی را در اوپال سیاه به وجود می آورند.
برخلاف نامش، اوپال سیاه در رنگ های متفاوتی دیده می شود. زرد، آبی و سبز از رایج ترین رنگ های قابل مشاهده بوده و در کنار آن رنگ های بنفش، قرمز و نارنجی از ارزشمندترین و محبوب ترین رنگ های اوپال هستند.
اوپال سیاه به شدت کمیاب است، چرا که تقریبا تمامی اوپال موجود در بازار از معدنی در منطقه “لایتنینگ ریج در نیو ساوت ولز استرالیا” استخراج می شود. البته گفته می شود که اتیوپی نیز استخراج اوپال سیاه دارد، اما این اوپال ها با عملیات حرارتی بهبود سازی شده تا رنگ بدنه اش تیره تر شود. هرچند که از نظر کیفیت و همچنین میزان استخراج به هیچ عنوان با اوپال استرالیا قابل رقابت نیست.
در نظر داشته باشید که هرچه که زمینه تیره تر و اجزای آن روشن تر باشد، گوهر ارزشمند تر خواهد بود.
“شفق قطبی استرالیا” نام ارزشمندترین اوپال سیاهی است که تاکنون یافت شده است. این گوهر کمیاب در سال 1938 در لایتنینگ ریج کشف و استخراج شد.
این گوهر 180 قیراطی به خاطر اندازه بزرگ و خال های زیاد و پر رنگش مورد تحسین قرار گرفته است. در سال 2005 این اوپال سیاه را 763 هزار تا یک میلیون دلار آمریکا ارزش گذاری کردند.
در مورد خواص اوپال می توان گفت که این سنگ موجب افزایش خلاقیت می شود؛ عواطف و احساسات را بهبود می بخشد؛ نشانگر عدالت است و از دارنده اش محافظت می کند.
بهتر است بدانید که درصد بالایی از اوپال از آب تشکیل شده است (تقریبا 21 درصد اوپال را آب تشکیل می دهد)، بنابراین اوپال ها به شدت در مقابل خشکی حساس هستند. اگر بتوانید دستمال مرطوبی را به همراه گوهر خود در جعبه بگذارید به محافظت از سنگ خود کمک بزرگی کرده اید. هیچ گاه برای شست و شو از مواد شیمیایی استفاده نکنید. همچنین اوپال بسیار نرم است و به راحتی خراشیده می شود، پس در استفاده روزانه از این گوهر ارزشمند دقت کنید.
اوپال سنگ تولد ماه اکتبر (آبان) است و آن دسته از متولدین آبان ماه که دوست دارند از خواص ماه تولدشان بهره مند شوند می توانند از اوپال سیاه استفاده کنند.

لاریمار// تنها در جمهوری دومینیکن یافت می شود

لاریمار(LARIMAR) گونه بسیار نادر آبی رنگ از کانی پکتولیت است و تنها در منطقه کوچکی در جمهوری دومینیکن یافت می شود. لاریمار کدر و نمونه های مرغوب و ارزشمند آن نیمه شفاف هستند و در صورت پولیش کردن، ظاهری ابریشم شکل به خود می گیرند. رنگ لاریمار از آبی کم رنگ تا سبزآبی متغیر است. این گوهر معمولا به صورت تک رنگ شکل نمی گیرد و اکثرا دارای رگه های (اکثرا این رگه ها حلقوی هستند) مرمرین سفید رنگ است. در برخی از سنگ ها نیز لکه های سبز، قهوه ای و یا قرمز قابل مشاهده است، با وجود آن هرچه سفیدی کمتر و آبی عمیقتر باشد گوهر ما ارزشمند تر است.
نام این سنگ فیروزه ای رنگ توسط “میگوئل مندز”، مردی که برای اولین بار آن را در سال 1974 معرفی کرد انتخاب شد؛ او “لار” را از بخش اول نام دخترش “لاریسا” گرفت و سپس با “مار” که در زبان اسپانیایی به معنی دریاست ادغام کرد و این نام را با فرمت لاریمار مطرح کرد.
مردم محلی جمهوری دومینیکن برای نسل ها از وجود این سنگ گرانبها آگاه بودند، چرا که مقادیری از آن در اندازه های کوچک در ساحل دریا شسته شده و قابل رویت بود. در نهایت در سال 1970 مقادیر قابل توجهی از این سنگ قیمتی کشف و معدن آن گشوده شد.
اما در خصوص لاریمار گفته می شود که این سنگ به ایجاد ارتباط موثرکمک می‌کند؛ فرد را از لحاظ روحی ارتقا می بخشد؛ با کم کردن استرس، ایجاد آرامش می کند. همچنین گفته می شود که لاریمار با تمام چاکراه ها در ارتباط است، اما بیشترین تاثیر را بر چاکراه قلب، گلو و فرق سر می گذارد. همچین این باور وجود دارد که این سنگ بر امراضی مانند امراض قلبی و عروقی , فشار خون , ورم مفاصل و بیماریهای شریانی تاثیرات بسیار خوبی دارد.
لاریمار بسیار نرم و شکننده است، پس در نگهداری آن بسیار دقت کنید. گرما و نور خورشید می تواند موجب رنگ پریدگی آن شود، بنابراین لاریمار را در معرض حرارت و نور خورشید نگذارید. اگر سنگ شما نیاز به شستشو داشت آن را با آب ولرم و صابون تمیز کنید و پس از آنکه از پاک شدن صابون از روی سطح گوهر خود اطمینان حاصل کردید آن را به آرامی و با پارچه ای نرم و لطیف خشک کنید.

پارایبا تورمالین/ درخشش نئون

تورمالین ها در رنگ های مختلف در همه جای برزیل یافت می شوند، اما پارایبا تورمالین (PARAIBA TOURMALINE) به دلیل داشتن مس تنها تورمالینی است که با رنگ آبی فیروزه ای موجود است. پارایبا تورمالین آبی کم رنگ و یا آبی متمایل به سبز است.
برای بهبود رنگ تورمالین آنرا به وسیله حرارت دادن، پرتو افکنی وپر کردن ترک ها با روغن ترمیم می کنند.
ازلحاظ شفافیت نیز تورمالین هایی با رنگ آبی و آبی متمایل به سبز از شفافیت بالاتری برخوردارند.
این گوهر به شدت کمیاب برای اولین بار در سال 1987 توسط “هیتور دیماس باربوسا”، معدنچی مصمم برزیلی کشف شد، او اعتقاد راسخ داشت که چیزی شگفت انگیزی زیر تپه پارایبا در برزیل پنهان شده است.
حق با باربوسا بود و پس از حفاری های بی ثمر، سر انجام او یک تورمالین بی نظیر به رنگ آبی نئونی را از زیر خاک بیرون کشید و این تورمالین چشم بازار را روشن کرد.
سپس این سنگ به شدت کمیاب ( در ازای هر 10 هزار الماس تنها یک تورمالین پارایبا استخراج می شود) طرفداران بسیار زیادی پیدا کرد و بسیاری به دنبال آن رفتند. در سال 2003 تورمالین هایی که بسیار به تورمالین های فیروزه ای رنگ شبیه بودند در معادنی در کوه های نیجریه و موزامبیک کشف و استخراج شد هرچند که به عقیده بسیاری این تورمالین ها به اندازه پارایبا تورمالین قابل توجه نیستند.
جالب است بدانید که جواهر سازی سوئیسی کافمن از بزرگترین تورمالین پارایبا تراش خورده به نام ” ETHEREAL CAROLINA DIVINE PARAIBA ” در ساخت گردنبندی بی نظیر در کانادا استفاده کرد. ابعاد این سنگ زیبا ۳۶٫۴۴ در ۳۳٫۷۵ در۲۱٫۸۵ میلیمتر و وزن آن صدونود قیراط است. این گوهر کمیاب نزدیک به چهار و نیم میلیارد سال سن دارد.
به دلیل کمیاب بودن این گوهر بی نظیر، تاکنون تحقیقاتی در مورد خواص آن صورت نگرفته و یا اگر هم انجام شده، تاکنون آن را منتشر نکرده اند.
در مورد نگهداری این گوهر کمیاب باید بگویم که مانند سایر سنگ های قیمتی از حساسیت بالایی برخوردار است و باید با دقت بالایی از آن مراقبت کنید. همچنین برای تمیز کردن تورمالین پارایبا هیچگاه از مواد شیمیایی و یا بخار و حرارت استفاده نکنید.

گراندیدریت//یک نمونه استثنایی

گراندیدریت (GRANDIDERITE) برای اولین بار توسط “آلفرد لاکروییکس”، کانی شناس فرانسوی در سال 1902 معرفی شد. آلفرد، گراندیدریت را در ماداگاسکار پیدا کرد و آن را به افتخار “آلفرد گراندیدر”، کاوشگر فرانسوی و استاد تاریخ طبیعی ماداگاسکار، نام گذاری کرد.
این کانی سبز-آبی در برخی از مکان ها در سراسر دنیا یافت شده است، با وجود آن تنها ماداگاسکار و سریلانکا موفق به ارائه سنگ های قیمتی با کیفیت شده اند، هرچند که این میزان نیز هنوز بسیار ناچیز است.
بیشتر سنگ های شناخته شده شفاف هستند، اما کمیاب ترین و ارزشمندترین نمونه ای که تا به حال یافت شده است شفاف است.
رنگ زیبای آبی متمایل به سبز گراندیدریت به خاطر وجود عنصر آهن در آن است، بنابراین هرچه میزان آهن آن بیشتر باشد رنگ سبز آن سیرتر است.
سنگ جواهر گراندیدریت معمولا به رنگ های آبی متمایل به سبز، آبی-سبز یا آبی و رنگ نئون بدون سفید از ارزشمندترین گونه های این گوهر کمیاب هستند.
با توجه به اینکه گراندیدریت دارای خاصیت سه رنگی است در زیر نور پلاریزه در زوایای مختلف به رنگ های زرد، آبی متمایل به سبز و آبی قابل مشاهده است و این چند رنگ بودن جذابیت آن را صد چندان کرده است.
در حقیقت، در ابتدا این سنگ را با سنگ گران قیمت دیگری (سنگ سرندیبیت) اشتباه می گرفتند، چرا که تا آن زمان گراندیدریتی با آن رنگ و شفافیت دیده نشده بود.
پس از تجزیه و تحلیل های فراوان محققان دریافتند که این گوهر کمیاب گراندیدریت است و متعاقبا با مبلغی که هرگز فاش نشد به فروش رسید. به جرات می توان گفت که اگر گوهر کمیابی با کیفیتی مشابه پیدا شود؛ تنها کمبود این سنگ قیمتی، قیمت بالای آن را تضمین می کند.
گفته می شود که گراندیدریت با بخت، صداقت، آرامش و احترام در ارتباط است. همچنین در فلسفه یوگا سنگ های آبی به ویژه آبی متمایل به سبز با چاکرای گلو که به ارتباطات، احساسات و بصیرت مرتبط است شناخته می شود.
سنگ گراندیدریت سنگی بسیار سخت و محکم است و به همین خاطر شرایط نگهداری خاصی ندارد، هرچند که بهتر است از تمامی سنگ های قیمتی خود به خوبی نگهداری کنید و برای جلوگیری از شکستن و خراشیده شدن، سنگ های قیمتی خود را در یک جعبه و در کنار هم قرار ندهید.

الکساندریت// سنگی که مدام تغییر رنگ می دهد

برای اولین بار سنگ شگفت انگیز الکساندریت (ALEXANDRITE) با قابلیت تغییر رنگ در سال 1830 در کوه های اورال روسیه کشف شد. در ابتدا این سنگ قیمتی توسط یک کانی شناس فنلاندی کشف و به علت توانایی غیر عادی در تغییر رنگ “دیافنیت” نام گرفت. چندین سال پس از آن، ” الکساندر دوم، تزار روسی ” یا “لو الکسویچ ون پرویسکی”، نجیب زاده روس که معدن شناس و وزیر امور داخلی زمان نیکولاس اول بود رسما نام آن را به الکساندریت تغییر داد .
به دلیل تنوع در تغییر رنگ چشمگیر، این سنگ بسیار مورد توجه است: در نور خورشید این سنگ سبز-آبی دیده می شود و زیر نور لامپ های رشته ای بنفش قرمز دیده می شود. درجه تغییر رنگ از سنگی به سنگ دیگر فرق می کند. اما با ارزش ترین آنها سنگ های شفافی هستند که تغییر کامل طیف های رنگی را نشان می دهند.
سنگ الکساندریت به شیوه ای غیر معمول عناصر خاصی از طیف رنگ را جذب می کند در حقیقت باند جذبی 58NM به الکساندریت این امکان را می دهد که در نور روز به رنگ ملایم زمرد، طوسی و آبی مایل به سبز درآمده و زیر نور مصنوعی، قرمز یا بنفش مایل به قرمز ( یاقوتی رنگ ) به نظر برسد .
تغییر رنگ از سبز به قرمز الکساندریت جذاب ترین استفاده نوری این سنگ می باشد .سنگ الکساندریت به طرز چشمگیری ثابت می کند که منبع نور چقدر در رنگ جواهرات تاثیر گذار است .
تا کنون نمونه های بزرگی از این سنگ کمیاب یافت شده است، با وجود آن  اکثرشان زیر یک قیراط هستند.
اما الکساندریت نیز مانند سایر سنگ ها خواص منحصر به فرد خود را دارد: باعث رفع غم و افسردگی می شود؛ موجب لطافت و پاکی روح می شود؛ مهر و محبت را زیاد می کند و از همه مهمتر بسیاری از افراد این سنگ را به عنوان نمادی از خوشبختی و شانس می دانند.

بنی توئیت// سنگ کالیفرنیا

بنی توئیت (BENITOITE) تنها از منطقه کوچکی در کالیفرنیا در نزدیکی رودخانه”سن بنیتو” (دلیل نامگذاری این سنگ قیمتی نیز نزدیکی این رودخانه به محل استخراج آن است) استخراج می شود. این معدن در سال 2006 به دلیل استخراج تجاری بسته شد و ازین رو بنی توئیت کمیاب تر نیز شد.
این سنگ قیمتی برای اولین بار در سال 1907 توسط”جرج لودر بک” زمین شناس معرفی شد و رنگ آبی غلیظ آن هر بیننده ای را مسحور می کند. این کانی در طبیعت به رنگ های سفید، بی رنگ، صورتی (بسیار کمیاب)، اغوانی و آبی است؛ اما در میان تمامی رنگ های این کانی، رنگ آبی آن از محبوبیت بالاتری برخوردار است. در اوایل، بنی توئیت را با یاقوت کبود اشتباه می گرفتند. زمانی که این گوهر زیر نور اشعه یو وی و زمانیکه تحت تاثیر لامپ فلوروسنت قرار می گیرد به زیبایی می درخشد و کیفیت منحصر به فردش را به رخ می کشد.
در سال 1985 بنی توئیت به عنوان گوهر رسمی کالیفرنیا نام گرفت. با وجود آنکه این سنگ قیمتی به مقدار کم در آرکانزاس، ژاپن و استرالیا یافت شد، همچنان کالیفرنیا تنها مکانی است که می توان بنی توئیت را به شکل معدنی استخراج کرد.
با توجه به آنکه این گوهر در سایز قابل قبول و کیفیتی مناسب بسیار نادر است، در بازار آزاد از قیمت و ارزش بسیار بالایی برخوردار است؛ به عنوان مثال سنگی که به خوبی برش خورده و وزنی معادل دو قیراط دارد، با قیمتی بیش از ده هزار دلار برای هر قیراط به فروش می رسد.

بریل قرمز// کوچک و کمیاب

بریل قرمز (RED BERYL) همچنین با نام های “بیکسبیت” و یا زمرد سرخ نیز شناخته می شود. آنقدر این گوهر کمیاب است که سازمان زمین شناسی یوتا تخمین می زند در مقابل هر 150 هزار الماس با کیفیت، تنها یک بریل قرمز استخراج می شود.
بریل خالص بی رنگ است و تنها رنگ روشن خود را از ناخالصی سنگ به دست می آورد. کروم و وانادیوم به بریل رنگ سبز می دهد و بریل سبز، زمرد نام دارد. آهن به بریل رنگ زرد و یا آبی را می بخشد که گونه آکوامارین و بریل طلایی را ایجاد می کند و در نهایت منگنز، قرمز بسیار پر رنگی را ایجاد می کند و به ما بریل قرمز می دهد. بیکسبیت ها در طبیعت دارای رنگ قرمز متمایل به نارنجی تا قرمز متمایل به ارغوانی هستند. البته رنگ صورتی شفاف و پاک از محبوبیت و ارزش بالایی برخوردار است.
بریل قرمز تنها در یوتا، نیو مکزیکو و مکزیک یافت می شود. بخش اعظمی از نمونه های یافت شده تنها چند میلیمتر طول دارند و آنقدر کوچک هستند که نمی توان آن را برش و یا شکل داد. آنهایی که برش خورده اند معمولا کمتر از یک قیراط وزن دارند و یک بریل قرمز دو یا سه قیراطی استثنا به حساب می آید.
گفته می شود که بریل قرمز بر غم و افسردگی غلبه کرده و بر شادی و خلاقیت می افزاید. همچنین در ارتباطات خانوادگی باعث سازگاری و هماهنگی می شود. برخی معتقدند که بریل قرمز شفا دهنده است و برخی دیگر بر این باورند که این گوهر کمیاب به درمان افسردگی و تقویت انرژی خلاق کمک می کند.
کسانیکه به انرژی سنگ ها معتقدند می گویند بریل قرمز از نظر فیزیکی در درمان مشکلاتی که به قلب، کبد، ریه ها، دهان، معده، سطوح انرژی فیزیکی و سیستم گوارش مربوط می شود می تواند مفید واقع شود.

تافیت// (Taaffeite)سنگی که شانسی کشف شد

“کنت ادوارد چارلز ریچارد تافی”، زمین شناس اتریشی-ایرلندی جعبه ای از سنگ های تراش خورده را در سال 1940 از جواهر سازی در دوبلین خریداری کرد. او فکر می کرد که یک جعبه “اسپینل” خریده است.
اما در یک بررسی دقیق تر به این نتیجه رسید که واکنش یکی از سنگ های بنفش کمرنگ، نسبت به سایر اسپینال ها به نور متفاوت است.
او به این نتیجه رسید که این سنگ تاکنون ناشناخته بوده است. این وضعیت در حالیکه که یک موقعیت خارق العاده بود به همان اندازه هم نا امید کننده بود؛ چرا که یک گوهر تراش خورده به دستش رسیده بود و او نمی دانست که این گوهر در کجا تشکیل شده است.
خوشبختانه وقتی که این گوهر کمیاب اعلام شد، دیگر مجموعه داران نیز مجموعه اسپینل هایشان را مجدد بررسی کردند و تعدادی از نمونه های دیگر نیز پیدا شد.
سر انجام رد پای منبع گوهر در سریلانکا پیدا شد، هرچند که تعداد کمی نیز در تانزانیا و چین مشاهده و یافت شد. گفته می شود که تاکنون تنها کمتر از 50 نمونه از تافیت ها یافت شده است که از این نمونه ها یا در مجموعه های خصوصی و یا در مجموعه های زمین شناسی نگهداری می شود، پس شانس اینکه با یکی از آن ها روبه رو شوید بسیار اندک است.

زمین سرشار از ناشناخته ها است. هنوز قسمت هایی از این کره خاکی وجود دارد که پای هیچ انسانی به آن نرسیده است؛ پس اصلا عجیب نیست که هر روز با تازه هایی شگفت انگیز روبه رو شویم. تمامی گوهرهایی که در این مقاله نام آن ها ذکر شده است بسیار کمیابند، با وجود آن ممکن است روزی معادنی غنی کشف شود و درنتیجه دستیابی به آن ها آسانتر شود و یا حتی گونه های جدیدی از گوهرهای بی نظیری یافت شود که تاکنون ناشناخته بوده است. همچنین در مورد خواص سنگ ها باید این نکته را متذکر شوم که این خواص به هیچ عنوان جای درمان را نخواهد گرفت و شما باید برای درمان مشکل خود به پزشک مراجعه کنید، با وجود آن می توانید در کنار درمان از خواص بی نظیر سنگ ها نیز منتفع شوید.