هنر در آموزش و پرورش کودکان چه جایگاهی داشته است؟ در چندین سال گذشته، همه ما گرایش مدارس به حذف هنر از برنامه درسیشان را دیده‌ایم. موسیقی، خلاقیت و آثار هنری و تئاتر در بسیاری از برنامه‌های درسی کمرنگ و بی اهمیت است. شکی نیست که هنر برای کودکان سرگرمی است.
فرو کردن انگشت‌هایشان در رنگ‌ها و ساختن تصویری زیبا برای چسباندن به در یخچال شگفت‌انگیز است. ایفای نقش آنها در یک نمایشنامه خوشحال کننده است اما انواع هنرها به پیشروی بسیاری از سطوح اساسی رشد کودکان هم کمک می‌کند. این‌ها 10 روشی هستند که هنر از طریق آنها به رشد و یادگیری کودکان کمک می‌کند:

دلایل اهمیت هنر در آموزش و پرورش

1. خلاقیت

ممکن است کار خیلی آسانی باشد اما به کودکان کمک می‌کند خودشان را به وسیله هنر نسبت به ریاضیات یا علوم بهتر نشان بدهند.
همانطور که واشنگتن پست می‌گوید: در یک برنامه هنری، از کودک شما خواسته می‌شود یک مونولوگ را به 6 روش متفاوت از حفظ بخواند، یک نقاشی بکشد که یک خاطره را نشان بدهد یا ریتم جدیدی را برای افزودن به یک قطعه موسیقی بسازد. اگر کودک تفکری خلاقانه داشته باشد، الان و در آینده کاری آنها به طور طبیعی ملکه ذهنشان می‌شود.

2. بهبود عملکرد تحصیلی

هنر فقط خلاقیت کودک را رشد نمی‌دهد؛ این رشد به دلیل مهارت‌هایی که یاد می‌گیرند به موفقیت تحصیلی آنها هم سرایت می‌کند. پی بی اس می‌گوید: گزارشی از آمریکایی‌ها درباره هنر می‌گوید افراد جوانی که به طور
منظم(سه ساعت از روز در 3 روز از هر هفته در یک سال کامل) در دوره‌های هنری شرکت می‌کنند، چهار برابر احتمال شناخته شدن برای موفقیت‌های تحصیلی را با شرکت در دوره‌های ریاضی یا علوم با نگرشی بی طرف یا برای بردن جایزه‌ی نوشتن یک مقاله یا شعر نسبت به کودکانی دارند که در این دوره‌ها شرکت نمی‌کنند.

3. مهارت‌های حرکتی

این مهارت برای بچه‌های کوچک‌تری به کار گرفته می‌شود که کاری هنری انجام می‌دهند یا سازی می‌نوازند. کارهای ساده‌ای مثل نگه داشتن یک قلم‌مو و تندنویسی و رنگ کردن با مداد شمعی
اصلی مهم برای رشد خوب مهارت‌های حرکتی یک کودک است.بر اساس مطالعات موسسه ملی سلامت، نقاط عطف کودک در حدود سه سالگی باید کشیدن یک دایره و شروع استفاده امن از قیچی باشد. حدود چهار سالگی، کودک شاید بتواند یک مربع بکشد و بریدن خطوط صاف با قیچی را شروع کند.

4. اعتماد به نفس

تا زمانی که تسلط به یک رشته آموزشی بتواند در دانش آموزان اعتماد به نفس ایجاد کند ؛ میتواند دلیل کافی برای شرکت در دوره‌های هنری باشد. بالا رفتن از صحنه و نوازندگی به کودکان فرصتی برای قدم بیرون گذاشتن از منطقه امنشان می‌دهد. همان‌طور که بهتر می‌شوند و پیشرفتشان را می‌بینند، اعتماد به نفسشان پا به پای رشدشان تقویت می‌شود.

5. یادگیری دیداری

نقاشی کردن، رنگ‌آمیزی و مجسمه‌سازی در کلاس‌های هنری به ویژه برای بچه‌های کوچک، به مهارت‌های دیداری- فضایی آنها کمک می‌کند. دکتر کری فریدمن، سرپرست آموزش هنر و طراحی در دانشگاه ایلینویز شمالی می‌گوید:
کودکان باید بیش از آنچه می‌توانند به وسیله نوشته و اعداد یاد بگیرند درباره جهان بدانند. آموزش و پرورش با هنر به دانش‌آموزان می‌آموزد چطور اطلاعات دیداری را تفسیر، نقد و از آنها استفاده کنند و چطور بر اساس آنها انتخاب کنند.

6. تصمیم‌گیری

هنر، مهارت‌های حل مشکل و تفکر انتقادی را تقویت می‌کند. چطور این احساس را به وسیله رقص بیان کنم؟ این شخصیت را چطور باید بازی کرد؟ یادگیری چگونگی انتخاب و تصمیم‌گیری مطمئنا می‌تواند به تحصیلات آنها و دیگر بخش‌های زندگی انتقال یابد؛ همان‌طور که می‌تواند مهارتی ارزشمند در بزرگسالی باشد.

7. پشتکار

هنر می‌تواند چالش برانگیز باشد. وقتی کودکان تلاش می کنند هنری را بیاموزند و در آن استاد شوند، خیلی اوقات خیلی ناامید می‌شوند و می‌خواهند این یادگیری را کنار بگذارند. اما بعد از تمرین و تکرار بسیار، یاد میگیرند که این تمرین زیاد و پشتکار کارساز است. این ذهنیت مطمئنا با رشد کودکان مهم می‌شود؛ به خصوص در طول زندگی کاری و حرفه‌ایشان که احتمالا مدام از آنها خواسته می‌شود مهارت‌های جدیدشان را رشد دهند و بدون توقف روی پروژه‌های سخت کار کنند.

8. تمرکز

هنگامی که شما در نقاشی یا خوانندگی یا یادگیری نقش یک نمایش، پشتکار نشان می‌دهید، تمرکز یک ضرورت است و مطمئنا تمرکز برای درس خواندن و یادگیری در کلاس و همچنین انجام یک شغل در آینده ضروری است.

9. همکاری

بسیاری از رشته‌های هنری مثل بند موسیقی، گروه کُر و تئاتر به کودکانی نیاز دارد که با هم کار کنند. آنها باید برای رسیدن به هدف مشترکشان نسبت به یکدیگر مسئولیت‌پذیر و سازشکار باشند. کودکان یاد می‌گیرند حتی اگر نقش تک‌نواز یا رهبر نداشته باشند کمک به گروه از موفقیت آن جدا نیست.

10. پاسخگو بودن

درست مثل همکاری، کودکان در هنر یاد می‌گیرند به سهم خودشان در گروه پاسخگو باشند. اگر توپ را بیاندازند یا نظم و ترتیب را به هم بزنند، متوجه می‌شوند مسئولیت‌پذیری آنچه انجام داده‌اند مهم است. اشتباهات، بخشی از زندگی هستند و یادگیری پذیرش و جبران آنها و پیش رفتن در زندگی با وجود مشکلات باعث رشد و کمال کودکان می‌شود.

سوالات متداول اهمیت هنر برای کودکان

چرا اهمیت هنر برای کودکان در رشد خلاقیت مهم است؟
هنر به کودکان آزادی می‌دهد ایده‌هایشان را بیان کنند. با نقاشی، کاردستی یا موسیقی ، ذهنشان باز می‌شود و روش‌های نو برای حل مسئله یاد می‌گیرند.

چگونه هنر به بهبود مهارت‌های حرکتی ظریف کودکان کمک می‌کند؟
وقتی با مداد رنگی یا قیچی و چسب کار می‌کنند، انگشت‌ها و دستشان هماهنگ‌تر می‌شود. همین تمرین‌های ساده در آینده باعث کنترل بهتر عضلات دست می‌شود.

چطور هنر به بالا رفتن اعتمادبه‌نفس کودکان منجر می‌شود ؟
وقتی اثری خلق می‌کنند و دیگران تشویقشان می‌کنند، حس می‌کنند توانایی انجام کارهای منحصربه‌فرد را دارند. این موفقیت کوچک در اهمیت هنر برای کودکان در رشد شخصیتی برجسته است.

چرا کودکان از طریق هنر راحت‌تر احساسات خود را بیان می‌کنند؟
هنوز کلمات کافی برای توصیف عواطفشان ندارند. نقاشی، رنگ و فرم برایشان زبان جایگزین است تا ترس، شادی یا ناراحتی‌شان را به تصویر بکشند.

چگونه کار گروهی هنری به تقویت همکاری و تعامل بین کودکان کمک می‌کند؟
وقتی در یک پروژه مشترک نقاشی یا کاردستی باهم کار می‌کنند، یاد می‌گیرند نظرات همدیگر را بشنوند، تقسیم کار کنند و در نهایت نتیجه‌ای جمعی بسازند.

چرا اهمیت هنر برای کودکان در تقویت تخیل برجسته می‌شود؟
هنر هیچ حد و مرزی ندارد ؛ کودک هر شکلی را می‌تواند بکشد ، هر رنگی را می‌تواند انتخاب کند و این آزادی، قوه تخیلش را تقویت می‌کند.

چطور نقاشی یا موسیقی به کودکان آرامش می‌دهد؟
وقتی کودکان نقاشی می‌کنند یا یک ساز ساده می‌نوازند ، از دنیای بیرون فاصله می‌گیرند و حس تمرکز و تخلیه هیجان را تجربه می‌کنند. این روند برای کاهش استرس عالی است.

چرا آشنایی با آثار هنری مختلف دید کودکان را به جهان بازتر می‌کند؟
وقتی نقاشی یا مجسمه‌های متنوع ببینند، متوجه می‌شوند راه‌های گوناگونی برای دیدن دنیا وجود دارد. این بینش کمک می‌کند فکر باز و پذیرا داشته باشند.

آیا هنر می‌تواند به بهبود مهارت خواندن و نوشتن کودکان کمک کند؟
برخی پژوهش‌ها نشان داده‌اند کودکانی که فعالیت هنری مرتب دارند، تمرکز و تفکر خلاقشان در درس‌های دیگر هم بالا می‌رود و به‌طور غیرمستقیم روی یادگیری کلی تأثیر مثبت دارد.

چطور اهمیت هنر برای کودکان در افزایش قدرت مشاهده بروز می‌کند ؟
هنگام نقاشی از طبیعت یا چهره‌ها، کودک به جزئیات بیشتری دقت می‌کند. این تمرین دیدن با دقت، در زندگی روزمره هم مفید است.

چرا همدلی با دیگران از راه هنر در کودکان رشد می‌کند؟
وقتی کودکان اثر هنری یکدیگر را می‌بینند یا دربارهٔ احساسات در نقاشی صحبت می‌کنند، یاد می‌گیرند دیدگاه و احوال هم را درک کنند و ارتباط عاطفی قوی‌تری پیدا کنند.

چگونه نمایش دادن آثار هنری کودکان باعث افتخار و انگیزه آن‌ها می‌شود؟
وقتی نقاشی یا کاردستی کودکان روی دیوار یا نمایشگاه کوچک خانوادگی قرار می‌گیرد، به ارزش کارشان پی می‌برند و مشتاق می‌شوند بیشتر تلاش کنند.

آیا شرکت در کلاس‌های هنری برای کودک حیاتی است؟
کلاس هنری با حضور مربی مجرب، مسیر درست را به کودک نشان می‌دهد و به او اعتمادبه‌نفس می‌دهد. البته تمرین در خانه هم ضروری است تا مهارت‌ها تثبیت شوند.

چطور با کمترین هزینه می‌توان فعالیت هنری برای کودک ایجاد کرد؟
ابزار ساده مثل کاغذ بازیافتی، چسب ، قیچی و مدادرنگی کافی است. کودک با این وسایل هم می‌تواند خلاقیتش را بروز دهد. گران‌بودن ابزار هنری ضروری نیست.

چرا اهمیت هنر برای کودکان فراتر از سرگرمی است؟
هنر نه‌تنها سرگرم‌کننده است، بلکه ابزاری برای شناخت دنیای درونشان می‌شود. اعتمادبه‌نفس، خودشناسی و تخیلشان ارتقا می‌یابد.

چرا تشویق والدین در موفقیت هنری کودکان نقش کلیدی دارد؟
وقتی والدین اثر هنری را ببینند، چند کلمه تحسین کنند و آن را در معرض دید بگذارند، کودکان باور می‌کنند استعداد دارند و ادامه می‌دهند.

چطور هماهنگی دست و چشم در کودکان با نقاشی رشد می‌کند؟
وقتی کودک خطی را رسم می‌کند، چشمش نتیجه را می‌بیند و باید تصمیم بگیرد چگونه آن را ادامه دهد. این روند هماهنگی میان چشم و حرکات دست را بالا می‌برد.

آیا جایزه‌دادن به کودکان پس از هر نقاشی توصیه می‌شود؟
به‌جای جایزه مادی دائم، بهتر است با تشویق و نمایش کارشان آن‌ها را قدردانی کنید تا انگیزه درونی در مسیر هنر شکل بگیرد، نه فقط انتظار جایزه بیرونی داشته باشند.

چطور می‌توان عشق به هنر را در کودکان کوچک‌تر از سن مدرسه به‌وجود آورد؟
زمانی مشخص برای رنگ‌آمیزی آزاد در روز بگذارید یا با آن‌ها نقاشی بکشید . آزادی عملشان را محدود نکنید تا به‌مرور علاقه به هنر در ذهنشان شکل بگیرد.

چرا هنر به کودکان کمک می‌کند استرس‌های روزمره را تخلیه کنند؟
وقتی درگیر کشیدن، چسباندن یا بریدن هستند، تمام تمرکزشان صرف کار هنری می‌شود و ذهنشان از فشارها و استرس روزانه رهایی می‌یابد.

چگونه فعالیت‌های هنری مشترک بین والدین و کودکان به تقویت رابطه خانوادگی می‌انجامد؟
وقت‌گذرانی مشترک همراه با خلاقیت و گفت‌وگوی آزاد درمورد طرح و رنگ، تجربه خوشایندی می‌آفریند و صمیمیت بیشتری می‌آورد.

آیا رقابت هنری در مدرسه برای کودکان مفید است؟
اگر رقابت جنبه سالم داشته باشد و بیشتر هدفش تشویق همه به خلق اثر باشد، اشکالی ندارد. اما اگر کودکان احساس شکست یا سرخوردگی کنند، ممکن است اثر منفی بگیرد.

چرا تنوع در ابزار هنری برای کودکان مهم است؟
هر ابزار (مدادرنگی، آبرنگ، خمیر بازی و غیره) به کودک روش بیان متفاوتی می‌دهد. این تنوع باعث می‌شود توانایی‌های تازه‌ای کشف کنند.

چطور می‌توان آثار هنری کودکان را آرشیو کرد؟
می‌توانید آن‌ها را عکس بگیرید و در پوشه‌ای نگهداری کنید یا بهترین کارها را در دفترچه یادگاری جمع کنید. این حافظه هنری برایشان ارزشمند خواهد بود.

چگونه درک و تفسیر کودکان از هنرشان را تقویت کنیم ؟
به‌جای قضاوت، از آن‌ها بپرسید «چی کشیدی؟» یا «این رنگ رو چرا انتخاب کردی؟» بگذارید خودشان توضیح دهند و ایده‌هایشان را با شور و اشتیاق بیان کنند.