روند طراحی داخلی به چه صورت است؟

آیا تا به حال فکر کرده‌اید که چرا یک طراحی داخلی منحصربه‌فرد، فقط با فضای معماری شروع نمی‌شود؟
حقیقت این است که طراحی داخلی عالی، قبل از هر چیز با نیازها و سلیقه‌ی افرادی آغاز می‌شود که قرار است در آن فضا زندگی کنند یا از آن لذت ببرند. شاید برخی تصور کنند طراحان داخلی فقط به زیبایی فضا فکر می‌کنند؛ اما در واقع، جنبه‌های پیچیده‌ای مثل تحلیل، برنامه‌ریزی و همکاری‌های تخصصی هم در این مسیر نقش دارند.

برای رسیدن به یک روند طراحی داخلی اصولی، داشتن برنامه‌ریزی دقیق لازم است. چرا که اگر مراحل طراحی به‌درستی طی شود، می‌توان میان نیازهای شخصی مشتریان، بهترین اصول طراحی و بهینه‌سازی محیط تعادل ایجاد کرد. پس یک طراح حرفه‌ای باید این مراحل را به‌خوبی بشناسد و گام‌به‌گام پیش برود.

اما فرایند طراحی داخلی چیست و دقیقاً شامل چه بخش‌هایی می‌شود؟
در این مقاله از تصویرگران پویااندیش همراه ما باشید تا با مراحل طراحی داخلی بیشتر آشنا شویم و ببینیم چطور می‌توان به یک دیزاین فضای ایدئال دست یافت.

فرایند طراحی در طراحی داخلی چیست؟

هر پروژه به یک روند طراحی داخلی نیاز دارد. پروژه‌ های کوچک‌تر ممکن است به اندازه پروژه‌ های بزرگ ‌تر و پیچیده ‌تر به هر مرحله از روند طراحی داخلی نیاز نداشته باشند، اما حتی ساده‌ ترین پروژه‌ ها از یک پیشرفت سیستماتیک از طریق یک سری مراحل به ترتیب منطقی برای حل مشکل طراحی سود می‌ برند.
در واقع این مراحل شامل یک سری فعالیت ها و پروسه هایی است که پیش از استارت خوردن یک پروژه توسط طراح یا تیم طراحی تنظیم می شود تا به این ترتیب چشم اندازی روشن و واضح از ایده های ذهنی طراح و مسیر طراحی داخلی ایجاد شود. این مراحل ممکن است به صورت قدم به قدم دنبال شود یا این که برخی مراحل با هم هم پوشانی نیز داشته باشند و پا به پای هم پیش روند.

چرا به برنامه ریزی روند طراحی داخلی نیاز است؟

سوال مهم پیش از بررسی روند طراحی داخلی این است که چرا به تنظیم این مراحل نیاز است؟

دلیل وجود پروسه طراحی پرداختن به جزئیاتی است که ممکن است طراح به آنها در ابتدای پروژه نپردازد. جزئیات در خدمت کلیات اثر هستند و در اولین مراحل طراحی باید کلیات اثر شکل بگیرند تا بعد جزئیات در هماهنگی کامل با آنها شود.
در ابتدا طراحی ممکن است خیلی مسائل گنگ و مبهم به نظر برسد و هر قدر مراحل را پیش می رویم ابهام ها برطرف شده و جزئیات بیشتری جلوه گر خواهد شد.
در نتیجه اهمیت استفاده از این مراحل در هر پروژه طراحی داخلی برای شفاف تر شدن جزئیات و کارهایی است که برای طراحی یک فضا باید انجام شود. از طرفی نیز وجود این فرایندها قطعا نتیجه نهایی کار را بهتر کرده و موجب می شود در همان ابتدای شروع کار چشم انداز بهتری نسبت به اتمام کار وجود داشته باشد.

روند طراحی داخلی شامل چه مواردی می شود؟

این مراحل و جزئیاتی که دارند در هر پروژه متفاوت است و ممکن است بسته به ذهن و سبک کاری طراح، موارد متفاوتی را شامل شود. اما به صورت کلی روند طراحی داخلی شامل مراحل زیر می شود:

• شناخت
• تجزیه و تحلیل
• برنامه نویسی
• بررسی قابلیت ها و ظرفیت ها
• کانسپت سازی
• طراحی و توسعه طرح اولیه
• مرحله تکنیکال
• مرحله تولید
• مناقصه
• ساخت و ساز

فرآیند طراحی در طراحی داخلی

مراحل طراحی در طراحی داخلی ، مجموعه مراحل و فعالیت ها و پروسه هایی است که طراح بصورت خود آگاه یا ناخود آگاه انجام می دهد تا ایده های ذهنی خود را در قالب کالبدی مشخص ارائه دهد.
روند، فرآیند یا پروسه به صورت مرحله به مرحله یا حتی به موازات هم می باشند که هر کدام کامل کننده یکدیگر هستند.
در حقیقت پروسه طراحی ، فرآیند متشکل از مراحل متعدد است که در هم تنیده شده است. هر چند ممکن است هر کدام از این مراحل مستقل عمل نماید اما در حالت کلی وحدت و یکپارچگی خود را حفظ کرده است. همه مراحل دارای یک ارزش و برتری در آنها وجود ندارد و کامل کننده یکدیگر می باشند.
بسیار از طراحان روش خاص خود را در طراحی داخلی دارند و با روش خود مراحل را پیش می برند.

1- شناخت

اولین مرحله بررسی اطلاعات پایه در مورد پروژه است. هر قدر میزان آگاهی و تسلط هرچه بیشتر طراح در این زمینه بیشتر باشند، پروژه پایانی بهتر و کارآمد تر خواهد بود.
تجسم خلاق و ترسیم دیاگرام ها از مهم ترین ابزار های کارآمد در مرحله ابتدایی محسوب می شود. به طور معمول موارد زیر در مرحله شناخت ارائه می شود.

2-تجزیه و تحلیل طراحی ، طراحی داخلی

در این مرحله، اطلاعات جمع آوری شده طبقه بندی و مرتب می شود. برای دسته بندی می توان از دیاگرام ها و نمودارهای طراحی برای ارتباط بین اطلاعات طبقه بندی شده استفاده کرد.
دیاگرام ها ترسیماتی هستند که در آن از اجزاء هندسی برای ارتباط بین داده های فیزیکی پروژه همانند دیوارها، در و پنجره، مبلمان و … رفتارهای انسانی، همچون رفت و آمدها، میدان دید و … و تعداد زیاد عوامل دیگر استفاده می شود.
چنین نمودار هایی نه تنها ارائه کننده اجزاء فیزیکی و ارتباط آنها می باشند بلکه نماینگر جریاناتی هستند که طراح باید آنها را مدیریت نماید. نمودارها و دیاگرامها در یک پروسه طراحی، در راستای تحلیل و شناخت ذهن طراح از پروژه جاری قبل از خلق ایده ترسیم می شوند.

3-برنامه نویسی

خود مرحله برنامه نویسی را می توان به چهار مرحله مجزا تقسیم بندی کرد:

• بیان مساله
• پژوهش
• سند برنامه
• بررسی و تایید مشتری

در این مرحله از روند طراحی داخلی طراح باید پروژه را به صورت کلی تعریف کند. مشتری های خود را شناسایی کرده و ماهیت پروژه مانند محل اقامت اولیه، محل اجرای پروژه، هدف از فضاها و وسعت کار طراحی را بشناسد. در این مرحله باید نظرات و خواسته های مشتری نیز شنیده شود تا با در نظر گرفتن این نظریات و خواسته ها، مراحل بعدی در طراحی داخلی دنبال شود.

4-بررسی قابلیت ها و ظرفیت ها

در طول این مرحله طراح ایده های خود برای طراحی فضاهای مختلف را ارائه می دهد و آنها را مورد بحث قرار می دهد. این فاز اولیه پروژه است و شامل مطالعات اولیه سایت یا ملک مورد نظر برای طراحی می شود. در این از روند طراحی داخلی، طراح داخلی باید در مورد قابلیت های فضای مورد نظر برای طراحی، نیازها و جاه طلبی های مشتریان، میزان بودجه و زمان بندی اطلاعاتی را به دست آورد. در این مرحله طراح باید بتواند خلاصه ای از ترجیحات طراحی داخلی مد نظر مشتریان را ایجاد کند.

5-کانسپت سازی

طراحی کانسپت بخش مهم دیگر در روند طراحی داخلی است. طراحی مفهومی آغاز فرایند خلاقیت است. از طریق کارگاه های طراحی یا برنامه های تخصصی طراحی داخلی طراحان می توانند طرح های پیشنهادی را برای ملک مورد نظر توسعه دهند. همزمان با ارائه طرح های پیشنهادی می توان سبک های مختلف طراحی داخلی و تاثیری که روی فضای مورد نظر دارند را نیز بررسی کرد. در این مرحله از طراحی داخلی رندرها و مدل های سه بعدی اولیه ایجاد خواهد شد که جنبه های حجمی طراحی را توصیف می کنند.

6-طراحی و توسعه طرح اولیه

در طول مرحله توسعه طراحی، به جزئیات طرح پرداخته می شود. طراح داخلی طرح بندی های داخلی را اصلاح می کند و فرایندهای تکمیلی کلیدی را اضافه می کند. مواردی مانند مواد مناسب برای تکمیل کف، دیوارها، نحوه فرنیش فضا، مبلمان مناسب و مواردی از این دست در این مرحله تعیین خواهد شد. در کنار این ها مفاهیم روشنایی فضا و طراحی نورپردازی و الزامات M&E نهایی نیز تعریف می شود.

7-مرحله تکنیکال

بخش مهم دیگر روند طراحی داخلی ، مرحله تکنیکال یا فنی است. این مرحله از کار در واقع رسیدن به طرح نهایی است. با توافقاتی که با مشتری انجام می شود امضای طرح اولیه انجام شده و کار به مرحله طراحی فنی می رسد. طی این مرحله جزئیات بیشتری به پروژه اضافه می شود و تمام جزئیات پیشنهادی جدید برای ساخت نیز ارائه می شود. در این مرحله از کار مشخصات و نقشه ها نیز ارائه می شود.

سنذ در مرحله تکنیکال

در مرحله سند قرارداد مشخصات طراحی تکمیل می شود تا از یکپارچگی طراحی در طول پروژه اطمینان حاصل گردد. مشخصاتی که در این پلان مورد بررسی قرار می گیرد شامل ارتفاعات و مقاطع ساختمان، پلان طبقات، پلان سایت، برنامه پنجره ها، طرح تکمیلی، پلان سقف منعکس شده با مکان های روشنایی، ارتفاعات داخلی و سایر بخش ها در صورت لزوم است. همچنین یک سند مشخصات داخلی و خارجی وجود خواهد داشت که تمام مواد و روش‌های نصب را مشخص می‌ کند. این اسناد برای اطمینان از اینکه سازندگان و معامله‌ گران می‌ توانند پیشنهادهای منصفانه ارائه دهند، حیاتی هستند.

8-تولید

در این بخش از مراحل طراحی در طراحی داخلی جزئیات ساخت و ساز تکمیل شده است. بنابراین در مرحله بعدی برنامه های تکمیلی قرار می گیریم که جزئیات ظریف کاری طراحی اضافه می شوند. مواردی مانند جزئیات بهداشتی، بخش های الکتریکی و … در این مرحله مطرح می شود.

9-مناقصه

با تکمیل روند طراحی داخلی و ارائه جزئیات، فرایند مناقصه آغاز می شود. در این مرحله باید بهترین شرایط پیمانکاری برای شروع کار مشخص شود. با ارائه پیشنهادات و دریافت بهترین گزینه ها، برنامه ساخت و ساز توسعه می یابد. علاوه بر این در این مرحله از کار باید مجوز نیز گرفته شود. ارائه نقشه های طراحی برای دریافت مجوزهای مورد نیاز ضروری است.

10-ساخت و ساز

آخرین مرحله از پروژه های طراحی داخلی شروع ساخت و ساز است. با همکاری که بین طراح، پیمانکاران و زنجیره تامین وجود دارد، مراحل طراحی و نصب و راه اندازی جزئیات مختلف به صورت موفقیت آمیزی انجام می شود. تامین وسایل و تجهیزات مورد نیاز برای طراحی داخلی و اجرای طرح نهایی و نصب و راه اندازی آنها آخرین مورد از روند طراحی داخلی است.

دیاگرام، نمودار و اسکیس در طراحی داخلی

در واقع این نمودی از تجسم اولیه طراح از تحلیل ها و مسائلی هستند که ذهن را نسبت به مساله مورد نظر را به چالش می کشد.
یک طراح در ترسیم اسکیس از یک پلان، به شکل و فرم و ابعاد فضاها می پردازد و برای چیدمان، جانمایی فضاها با توجه به عملکرد آنها به دیاگرام هایی از روابط فضاها مراجعه می کند.
باید توجه داشت در هر مرحله از طراحی داخلی به واسطه استفاده از این تحلیل ها و ترسیمات طراح می تواند به ایده های جدید و افکار نو دست یابد.

بیشتر بخوانید: مقایسه طراحی داخلی مدرن با معاصر

سوالات متداول روند طراحی داخلی

روند طراحی داخلی شامل چه مراحلی است و چرا اهمیت دارد؟
ارزیابی نیازها، ایده‌پردازی، تهیه پلان، انتخاب متریال، نورپردازی و اجرای نهایی، بخش‌های مختلف روند طراحی داخلی را تشکیل می‌دهند. این مراحل باعث می‌شوند تا فضا مطابق سلیقه و نیاز ساکنان طراحی شود و حداکثر راحتی و زیبایی به دست آید.

چگونه از ایده‌پردازی خلاق در روند طراحی داخلی استفاده می‌شود؟
با بررسی سبک زندگی، سلیقه و نیازهای کاربران، طراح ایده‌های خلاقانه را مطرح می‌کند و در قالب نقشه‌های اولیه و کانسپت‌های تصویری ارائه می‌دهد . این کار باعث می‌شود ایده‌ها در ابتدای روند طراحی داخلی به شکلی هدفمند شکل بگیرند.

در روند طراحی داخلی، چه نکاتی برای انتخاب سبک دکوراسیون اهمیت دارند؟
تناسب با نوع فضا، توجه به فرهنگ و سلیقه ساکنان و در نظر گرفتن بودجه از معیارهای مهم برای انتخاب سبک دکوراسیون هستند. این موارد کمک می‌کنند تا نتیجه نهایی با خواسته‌های افراد همخوانی داشته باشد.

چگونه تعیین نیازهای فضا در روند طراحی داخلی انجام می‌شود ؟
بررسی کاربری فضا، تعداد کاربران، امکانات موردنیاز و نوع فعالیت‌هایی که در آن محیط صورت می‌گیرد، اساس تعیین نیازهای فضاست. این اطلاعات مبنای تصمیم‌گیری در مورد چیدمان و متریال خواهند بود.

چطور می‌توان با مدیریت بودجه، هزینه‌ها را در روند طراحی داخلی کنترل کرد ؟
برنامه‌ریزی دقیق از ابتدا، مشخص کردن اولویت‌ها و مقایسه قیمت متریال و خدمات گوناگون راهکارهایی هستند که با کمک آن‌ها می‌توان هزینه‌های طراحی داخلی را به شکل قابل‌توجهی کاهش داد.

نقش نورپردازی در روند طراحی داخلی چیست؟
نورپردازی مناسب بر جلوه متریال، تأکید بر نقاط کانونی و ایجاد حس و حال خاص در فضا تأثیر می‌گذارد. در روند طراحی داخلی، انتخاب منبع نور و شدت آن باید متناسب با کاربرد و سبک دکوراسیون باشد.

چطور می‌توان در روند طراحی داخلی، هماهنگی رنگ و متریال را به‌دست آورد؟
انتخاب یک پالت رنگی مشخص و استفاده از متریال‌هایی با بافت و طرح هماهنگ، یکپارچگی بصری ایجاد می‌کند. همچنین می‌توان برای ایجاد تنوع از عناصر تزیینی با رنگ‌های مکمل بهره برد.

در روند طراحی داخلی، چه عواملی بر انتخاب مبلمان تأثیر می‌گذارند؟
ابعاد و فرم فضا، سبک دکوراسیون، سلیقه کاربران و بودجه موجود، تعیین‌کننده نوع و اندازه مبلمان هستند. مبلمان باید علاوه بر زیبایی، راحتی و کاربردی بودن را نیز تأمین کند.

چگونه می‌توان از ترکیب سبک‌ها در روند طراحی داخلی بهره برد؟
با شناخت صحیح از ویژگی‌های هر سبک و رعایت تناسب رنگ، بافت و شکل، می‌توان دو یا چند سبک را به‌طور هماهنگ در یک فضا ترکیب کرد. این کار منجر به خلق فضایی منحصربه‌فرد می‌شود.

چه ملاحظاتی برای استفاده از عناصر طبیعی در روند طراحی داخلی وجود دارد ؟
انتخاب گیاهان مناسب، استفاده از متریال‌هایی مانند چوب و سنگ و همچنین نور طبیعی، حس آرامش و پویایی را به فضا می‌آورد. رعایت تناسب ابعاد و جایگذاری درست از اهمیت زیادی برخوردار است.

چطور می‌توان در روند طراحی داخلی، به فضای کوچک حس بزرگ‌تری داد؟
انتخاب رنگ‌های روشن، استفاده از آینه‌ها، مبلمان چندمنظوره و نورپردازی مناسب از راهکارهایی هستند که کمک می‌کنند فضای کوچک، دلبازتر و بزرگ‌تر به نظر برسد.

نقش ترسیم پلان اولیه در روند طراحی داخلی چیست؟
پلان اولیه با نمایش محل دیوارها، درها و پنجره‌ها، راهنمایی برای چیدمان و انتخاب مبلمان ارائه می‌کند. این مرحله شالوده‌ای برای ادامه روند طراحی داخلی محسوب می‌شود.

چگونه می‌توان محدودیت‌های معماری را در روند طراحی داخلی مدیریت کرد؟
با تغییرات کوچک در چیدمان، استفاده از متریال‌های خاص یا ایجاد المان‌های طراحی خلاقانه می‌توان محدودیت‌های معماری مانند ستون‌های اضافی یا سقف کوتاه را به نقاط قوت طراحی تبدیل کرد.

در روند طراحی داخلی، اهمیت هماهنگی میان عناصر دکوراسیون و معماری چیست؟
هماهنگی میان شکل و سبک معماری با رنگ‌ها، مبلمان و تزیینات داخلی، هویت و شخصیت منسجمی به فضا می‌بخشد و از ایجاد تضادهای بی‌مورد جلوگیری می‌کند.

چگونه از تکنولوژی‌های جدید در روند طراحی داخلی بهره گرفته می‌شود؟
نرم‌افزارهای سه‌بعدی و واقعیت مجازی امکان تجسم و ارزیابی ایده‌ها را قبل از اجرا فراهم می‌کنند. همچنین استفاده از دستگاه‌های هوشمند در نورپردازی و کنترل دما، تجربه راحت‌تری را ارائه می‌دهد.

چه روش‌هایی برای ایجاد حس تعامل در فضا در روند طراحی داخلی وجود دارد؟
به‌کارگیری فضاهای چندمنظوره، مبلمان گروهی و استفاده از رنگ‌ها و نورهای دعوت‌کننده، ارتباط میان ساکنان را تسهیل می‌کند و حس صمیمیت را افزایش می‌دهد.

چطور می‌توان در روند طراحی داخلی، سبک زندگی پایدار را ترویج داد؟
به‌کارگیری متریال‌های طبیعی و بازیافتی، استفاده از سیستم‌های کم‌مصرف نور و گرمایش و بهره‌گیری از روش‌های تهویه طبیعی در طراحی داخلی، قدم‌هایی در جهت حفظ محیط زیست هستند.

چرا رعایت مقیاس و تناسب در روند طراحی داخلی مهم است؟
قرار گرفتن درست ابعاد مبلمان و وسایل در یک فضا، تأثیر بسزایی بر احساس راحتی و زیبایی دارد. اگر مقیاس درستی رعایت نشود، ممکن است فضا شلوغ یا خالی به نظر برسد.

چگونه در روند طراحی داخلی، بخش‌بندی فضایی انجام می‌شود؟
استفاده از پارتیشن‌های متحرک، تغییر در کف‌سازی یا چیدمان مبلمان به شکل هدفمند، امکان تفکیک فضاها و ایجاد حریم خصوصی را بدون ساخت دیوار جدید فراهم می‌کند.

در روند طراحی داخلی، چگونه می‌توان تمرکز بر عناصر شاخص را ایجاد کرد؟
با استفاده از نورپردازی موضعی، قرار دادن المان برجسته‌ای مانند اثر هنری یا مبلمان متمایز در نقطه‌ای خاص و انتخاب رنگ یا بافت متفاوت، می‌توان تمرکز بصری را بر یک یا چند عنصر خاص معطوف کرد.

چه زمانی نیاز به بازنگری در روند طراحی داخلی احساس می‌شود؟
زمانی که تغییرات اساسی در سلیقه یا نیازهای کاربران رخ داده، یا شرایط معماری و ساخت تغییر کرده باشد، بازنگری در روند طراحی داخلی ضرورت پیدا می‌کند تا فضا همچنان عملکرد و جذابیت خود را حفظ کند.

چطور می‌توان از نور طبیعی در روند طراحی داخلی بیشترین بهره را گرفت؟
با قرار دادن مبلمان در موقعیت‌های مناسب، انتخاب پرده‌های سبک و رنگ‌های روشن برای دیوارها و حذف موانعی که جلوی ورود نور را می‌گیرند، ورود نور طبیعی به حداکثر می‌رسد و فضا پویا و سرزنده می‌شود.

در روند طراحی داخلی، چه تاثیری از مباحث روان‌شناسی رنگ دریافت می‌شود؟
انتخاب رنگ‌های آرام‌بخش یا پرانرژی می‌تواند حال‌وهوای فضا را تغییر دهد. با آگاهی از تأثیرات روان‌شناختی رنگ‌ها، محیطی ایجاد می‌شود که به نیازهای روحی و عاطفی ساکنان پاسخ مناسبی می‌دهد.

چرا تعیین بودجه و زمان‌بندی مناسب در روند طراحی داخلی مهم است؟
برنامه‌ریزی دقیق بودجه و جدول زمانی باعث می‌شود پروژه در مسیری قابل پیش‌بینی پیش برود، از هزینه‌های اضافی جلوگیری شود و نتیجه در موعد مقرر به دست آید.

چگونه می‌توان در روند طراحی داخلی، سلیقه شخصی کاربران را در کنار اصول حرفه‌ای ترکیب کرد ؟
با مشارکت کاربران در تصمیم‌گیری‌های کلیدی، شنیدن نیازها و ایده‌هایشان و سپس اعمال دانش حرفه‌ای درباره فضا، نورپردازی و ترکیب رنگ می‌توان ترکیبی هماهنگ از سلیقه شخصی و اصول طراحی داخلی را شکل داد.